Hoang mang vì sống dưới đường điện

Người dân hoang mang lo lắng về những ảnh hưởng, tác động từ đường điện

Phải bỏ nhà đi

Từ năm 2008, PV Báo NNVN đã tiếp cận và thông tin về việc đường điện cao thế 220 KV Tuyên Quang - Thái Nguyên làm đảo lộn đời sống của người dân. Theo đơn kiến nghị, kể từ khi đóng điện (12/2007), những hộ dân sống dưới đường dây liên tục gánh chịu sự ảnh hưởng rất lớn, làm đảo lộn đời sống, sinh hoạt.

Ông Nguyễn Văn Bình (xóm 14, xã Hùng Sơn, huyện Đại Từ) cho biết, gia đình ông đã phải bỏ nhà để đi thuê nhà khác ở trong suốt gần 6 năm qua. Sở dĩ, căn nhà cũ của ông nằm ngay dưới đường điện 220 KV, ngày đêm phải hứng chịu cực hình do đường điện gây ra.

Khi mới đóng điện, tất cả các vật thể trong gia đình ông, thậm chí cả trên cơ thể con người, nếu cắm bút thử điện vào là phát sáng. Những ngày mưa, trời ẩm, tiếng điện trường gầm rít ầm ù trên đầu.

Cực chẳng đã, ông Bình phải cho vợ con lánh nạn trong chuồng trâu ở góc vườn nhà. Nhưng khi một nhà tiến sĩ vật lý học đến đây nghiên cứu và cho rằng, điện trường quá lớn, nên đi nơi khác ở, nếu không con cháu sẽ có nguy cơ sinh ra quái thai, thì ông vội bỏ của, bỏ nhà, cùng vợ con sơ tán đi nơi khác tìm nhà thuê trọ.

Một điều chưa được cơ quan chức năng kiểm chứng nhưng theo người dân nơi đây thì từ ngày đường điện chạy qua, vật nuôi trong các gia đình chậm phát triển, còi cọc, thường xuyên bị đẻ non và mọc rất nhiều khối u. 

Ông Tạ Văn Thường (xóm 13, xã Phú Xuyên, huyện Đại Từ) có nhà nằm ngay dưới đường điện cho biết, không một lứa lợn nào của gia đình ông mà không có tới 40% số lợn con mọc u.

Thậm chí, theo phản ánh, những người sống dưới đường dây đều bị chứng đau đầu, tức ngực, khó thở và rất mệt mỏi. Có liên tiếp các trường hợp chị em phụ nữ bị xảy thai hoặc thai chết lưu… Điều này cần các cơ quan chuyên môn kiểm tra và có kết luận.

Nguyện vọng của dân

Theo thống kê có 33 hộ dân bị ảnh hưởng về sức khỏe, tư liệu lao động cũng như sản xuất kinh doanh. Các hộ dân đã liên tục kiến nghị yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) bồi thường thiệt hại, muốn được di dời và tái định cư ở nơi khác có vị trí tương đương.

Ngược lại với nguyện vọng của người dân, các đoàn kiểm tra, đo đạc đều “chưa phát hiện có vi phạm về khoảng cách và cường độ điện trường vượt giới hạn cho phép theo quy định tại Nghị định 106/2005/NĐ - CP".

Theo nghị định này, khoảng cách an toàn đối với đường dây điện 220 KV có chiều rộng là 6 m và chiều cao là 4 m. Năm 2009, Chính phủ ban hành Nghị định số 81 sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định 106. Theo quy định mới của Nghị định 81 thì khoảng cách an toàn của nhà ở và công trình dưới đường dây 220 KV là 18 m.

Có thể nói, theo quy định mới thì việc đề nghị bồi thường thiệt hại và di dời, tái định cư của các hộ dân là nguyện vọng chính đáng. Từ đó, các hộ dân tiếp tục khiếu nại khắp nơi, thậm chí đã xảy ra tình trạng một số người dân không cho cán bộ quản lý hành lang an toàn lưới điện thực hiện nhiệm vụ trên phần đất của gia đình mình.

Sự việc trở nên phức tạp hơn khi mới đây, UBND huyện Đại Từ ra Thông báo số 395 về việc nghiêm cấm xây dựng công trình, trồng cây vi phạm khoảng cách an toàn lưới điện cao áp.

Thông báo được gửi cho cả 33 hộ dân cùng một nội dung là các gia đình có diện tích đất nằm trong phạm vi hành lang an toàn lưới điện đã được thu hồi theo Quyết định 2330 của UBND tỉnh Thái Nguyên từ năm 2006 nên không được trồng cây, xây dựng công trình vi phạm hành lang an toàn lưới điện. Ngay lập tức, các hộ dân đã đồng loạt kéo đến UBND huyện Đại Từ để truy vấn quyết định thu hồi đất theo như thông báo nói trên.

Về sự việc trên, ông Trương Mạnh Kiểm, Phó Chủ tịch UBND huyện Đại Từ, đã thừa nhận, nội dung của thông báo trên là chưa kín kẽ, bởi chỉ những hộ dân có diện tích đất được sử dụng để xây chân cột điện thì mới có quyết định thu hồi. Thông báo đã tạo ra sự hiểu lầm nên các hộ dân bức xúc là có lý do.

Liên quan đến cơ chế chính sách thực hiện khi giải phóng mặt bằng xây dựng đường điện, ông Kiểm cho biết, địa phương đã thực hiện theo Nghị định số 106 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Luật Điện lực và Quyết định 2044 (năm 2005) của UBND tỉnh Thái Nguyên quy định thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.

Theo ông Kiểm, “việc các hộ dân bị ảnh hưởng thì UBND huyện cũng đã nhiều lần đề nghị các cơ quan cấp trên và EVN kiểm tra để có giải pháp hợp lý. Huyện không có đủ thẩm quyền để thực hiện công việc nói trên”.