Hợp tác 3 bên, nông dân lãi 34 triệu đồng/ha/vụ lúa

Giảm 26,3% chi phí sản xuất lúa

Ngày 27/2, tại xã Tân Công Sính, huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp, hai đơn vị thành viên Tập đoàn PAN gồm: Công ty CP Tập đoàn Giống cây trồng Việt Nam (Vinaseed) và Công ty CP Khử trùng Việt Nam (VFC), cùng với Công ty CP Sản xuất và Kinh doanh phân bón Bình Điền II (thương hiệu 2 Phong) tổ chức Hội nghị “Tổng kết mô hình trình diễn giải pháp canh tác lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL”.

Đây là chương trình hợp tác 3 bên giữa Vinaseed, VFC và Bình Điền II về xây dựng mô hình canh tác theo chuỗi giá trị lúa gạo tại ĐBSCL, được ký kết vào tháng 12/2023 nhằm hiện thực hóa đề án “Nâng cao thu nhập người trồng lúa” Tập đoàn PAN ký kết hợp tác với tỉnh Đồng Tháp, qua đó đồng hành với đề án “Phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030”.

Đến nay, dự án đã thực hiện được 3 vụ lúa (đông xuân 2023-2024, hè thu 2024 và đông xuân 2024-2025) với tổng quy mô 85,3ha trên địa bàn 6 tỉnh ĐBSCL, bao gồm Đồng Tháp, An Giang, Long An, Sóc Trăng, Cần Thơ và Kiên Giang.

Quy trình canh tác mô hình lúa chất lượng cao, phát thải thấp được xây dựng dựa trên quy trình kỹ thuật của Cục Trồng trọt (Bộ NN-PTNT). Trong đó, bộ giải pháp, bao gồm giống của Vinaseed, phân bón của Bình Điền II và kiểm soát dịch hại của VFC.

Sự bắt tay của các doanh nghiệp hàng đầu trong ngành nông nghiệp đã mang đến bộ giải pháp ưu việt, giúp nông dân giảm chi phí đầu tư, tăng năng suất, giảm phát thải khí nhà kính và đảm bảo an toàn thực phẩm.

Ông Dương Quang Sáu, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Giống cây trồng Việt Nam (Vinaseed), Trưởng Ban dự án hợp tác 3 bên cho biết: Qua 3 vụ lúa thí điểm tại các tỉnh ĐBSCL, bộ giải pháp giống, phân bón, kiểm soát dịch hại đã chứng minh hiệu quả khi chi phí sản xuất của mô hình là 16,8 triệu đồng/ha, thấp hơn 26,3% so với ruộng đối chứng (22,7 triệu đồng/ha).

Đáng chú ý, lượng giống sử dụng giảm từ 90kg/ha xuống còn 60 kg/ha, tần suất bón phân giảm từ 6 lần xuống 3 lần, tần suất quản lý dịch hại giảm từ 10 lần xuống 5 lần. Điều này giúp chi phí giống giảm 36,2%, phân bón giảm giảm 26%, thuốc BVTV giảm giảm 36%.

Dù giảm tất cả yếu tố đầu vào so với đối chứng, nhưng ruộng mô hình vẫn duy trì các chỉ tiêu năng suất tốt, gia tăng lợi nhuận cho nông dân. Theo đó, năng suất lý thuyết của ruộng mô hình hợp tác 3 bên đạt 9,4 tấn lúa khô, độ ẩm 14%/ha, cao hơn 10,2% so với đối chứng.

Năng suất thực tế của mô hình đạt 7,05 tấn lúa khô/ha, cao hơn 10,6% so với ruộng đối chứng (6,37 tấn lúa khô/ha). Đặc biệt, toàn bộ lúa trên các ruộng mô hình sẽ được Vinaseed bao tiêu và đưa vào chế biến, phân phối, xuất khẩu.

“Nhờ áp dụng bộ giải pháp trọn gói và được bao tiêu đầu ra, ruộng mô hình đạt hiệu quả kinh tế cao hơn đáng kể so với đối chứng. Lợi nhuận ruộng mô hình đạt 33,9 triệu đồng/ha, cao hơn 46,5% so với đối chứng (23,1 triệu đồng/ha). Lợi nhuận mô hình đạt 67%, cao hơn 50% so với ruộng đối chứng. Không chỉ nâng cao thu nhập cho nông dân, mô hình còn đang đóng góp vào mục tiêu giảm phát thải trong ngành nông nghiệp qua bộ giải pháp trọn gói giảm giống - phân bón, thuốc BVTV và phương pháp tưới ướt khô xen kẽ, giảm sử dụng nước”, ông Dương Quang Sáu, Phó Tổng Giám đốc Vinaseed khẳng định.

Xây dựng mô hình chuỗi giá trị khép kín

Anh Trần Vũ Chí, nông dân xã Tân Công Sính, huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp có 3ha lúa trồng giống Đài Thơm 8 trong vụ đông xuân 2025 đã áp dụng theo mô hình canh tác lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh tại ĐBSCL. Mô hình được thực hiện với sự phối hợp giữa các đơn vị Vinaseed, Bình Điền II, VFC.

Theo anh Chí, quy trình canh tác được áp dụng chặt chẽ từ khâu chọn giống, bón phân đến phòng trừ sâu bệnh. Vinaseed cung cấp giống lúa, trong khi Bình Điền II hướng dẫn sử dụng phân bón với tổng lượng 38 kg/ha trong suốt vụ mùa. Phân bón được bón vùi 20kg ngay sau khi làm đất, phần còn lại bón dặm sau 18 ngày cho những vùng lúa phát triển yếu hơn.

Song song đó, VFC cung cấp thuốc BVTV và hướng dẫn quy trình phun xịt phòng trừ sâu bệnh, diệt mầm và dưỡng lúa. Các kỹ sư của VFC kiểm tra đồng ruộng hàng tuần để tư vấn kỹ thuật, giúp lúa phát triển ổn định và hạn chế tối đa sâu bệnh. Qua quá trình thực hiện, mô hình không chỉ giúp giảm phát thải, tiết kiệm chi phí sản xuất mà còn mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần hướng tới nền nông nghiệp xanh, bền vững cho vùng ĐBSCL.

Bà Nguyễn Thị Trà My, Tổng Giám đốc Tập đoàn PAN cho biết, các thành viên của Tập đoàn và đối tác Bình Điền II đã xây dựng mô hình chuỗi giá trị khép kín với trọng tâm là những giải pháp nông nghiệp bền vững.

Các giải pháp này đến nay đã giảm chi phí đầu vào và tăng năng suất, chất lượng tối đa, từ đó đạt được hai mục tiêu quan trọng là giảm phát thải khí nhà kính trong ngành nông nghiệp và đặc biệt là nâng cao thu nhập cho bà con.

“Nông dân phải có lợi thì mục tiêu phát triển bền vững mới đảm bảo đạt hiệu quả. Chúng tôi tin tưởng mô hình liên kết chuỗi này có thể nhân rộng áp dụng tại nhiều địa phương trong cả nước”, bà Nguyễn Thị Trà My nói.

Ông Trần Thanh Tâm, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và BVTV Đồng Tháp, cho biết: Tỉnh đang hướng tới mục tiêu đạt 50.000ha canh tác lúa giảm phát thải vào năm 2023, theo đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao của Bộ NN-PTNT. Hiện nay, các địa phương trong tỉnh đã triển khai nhiều mô hình liên kết giữa nông dân, HTX và doanh nghiệp. Quy trình canh tác có sự hợp tác giữa 3 bên là các doanh nghiệp Vinaseed, Bình Điền II, VFC với vai trò kiểm soát chặt chẽ vật tư đầu vào, giảm chi phí sản xuất, từ đó  gia tăng lợi nhuận cho bà con nông dân.

Ngoài cung ứng giống, phân bón và thuốc BVTV, doanh nghiệp còn hỗ trợ kỹ thuật, giám sát quá trình sản xuất và thu mua lúa với giá ổn định. Hình thức liên kết này không chỉ giúp nông dân tiết kiệm chi phí mà còn đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, giảm dư lượng thuốc BVTV.