Trong khuôn khổ Tuần lễ Quốc gia về phòng, chống thiên tai (15-22/5/2022), sáng 20/5, Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai phối hợp với UBND tỉnh Quảng Trị tổ chức lễ khánh thành 2 nhà cộng đồng phòng chống thiên tai cho hai thôn Văn Quý (xã Hải Phong, huyện Hải Lăng) và Võ Xá (xã Trung Sơn, huyện Gio Linh).
Buổi lễ có sự tham dự của ông Shih Rui Chi, Trưởng đại diện Văn phòng Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc tại Việt Nam.
Thôn Văn Quỹ có 350 hộ dân sống chủ yếu nhờ nông nghiệp. Mùa mưa bão những năm trước, thiên tai ập đến bất ngờ, nước lũ thường xuyên dâng ngập nhà, nhiều gia đình phải thức trắng để khuân vác các vật dụng, tài sản tránh lũ.
Đỉnh điểm là trận lũ xẩy ra vào tháng 10/2020 kéo dài hơn 1 tháng. Thời điểm đó, nước sông Ô Lâu dâng cao 1,5m, nhà nhiều gia đình chỉ kịp chạy thoát thân; ứa nước mắt nhìn nhà cửa chìm trong nước lũ và bùn đất; tài sản, gia súc gia cầm bị lũ cuốn trôi.
Đây là tình trạng chung tại thôn Võ Xá và rất nhiều vùng nông thôn tại tỉnh Quảng Trị.
Tuy nhiên, với điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn, xây nhà chống lũ là ước mơ xa vời với đa số người dân các vùng nông thôn.
Ngay sau trận lũ năm 2020, Ban Chỉ đạo Quốc gia về Phòng, chống thiên tai đã ra lời kêu gọi hỗ trợ đồng bào miền Trung khắc phục hậu quả do bão lũ. Hưởng ứng lời kêu gọi này, rất nhiều tổ chức, cá nhân trên khắp mọi miền Tổ quốc đã cùng chung tay góp sức.
Văn phòng Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc quyết định hỗ trợ 3 tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế số tiền 400.000 USD để xây dựng nhà cộng đồng tránh lũ.
Sau khi nhận được sự hỗ trợ, công tác khảo sát và thi công công trình chống lũ đã được triển khai kịp thời.
Trong đó, khoảng 3,7 tỷ đồng đã được chuyển cho tỉnh Quảng Trị để xây dựng 2 nhà cộng đồng phòng chống thiên tai kiên cố.
Công trình được xây dựng tại khu vực bị ngập sâu trong đợt thiên tai vừa qua; với diện tích sử dụng khoảng 200m2x2 tầng. Trong điều kiện bình thường, nhà cộng đồng phục vụ cho các hoạt động văn hoá, thể dục, thể thao; khi bão lũ về, tầng 1 sẽ là nơi trú cho vật nuôi, còn tầng 2 dùng làm nơi ở tránh trú cho người dân.
Ông Nguyễn Bá Chánh, Giám đốc Hợp tác xã Văn Quỹ xúc động khi ngắm công trình khang trang của thôn mình. Theo ông Chánh, với diện tích sử dụng lớn, kết cấu vững chắc, phân tầng hợp lý, nhà cộng đồng đủ sức chứa cho cả người và vật nuôi khi xảy ra thiên tai, góp phần đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản của người dân khi mưa lũ xảy ra.
Ngoài chức năng chính này, công trình cũng làm đẹp cho thôn xóm, là nơi để người dân tụ họp, tổ chức nhiều hoạt động nâng cao đời sống tinh thần.
Mô hình xây dựng nhà cộng đồng kết hợp phòng chống thiên tai là giải pháp “một mũi tên trúng nhiều đích", vừa làm tốt công tác an sinh xã hội cho nhân dân vùng lũ vừa bảo đảm lâu dài cho công tác sơ tán người dân tránh trú khi có bão, lũ xảy ra. Không chỉ người dân mà chính quyền địa phương đánh giá rất cao hiệu quả của mô hình này.
Phát biểu tại buổi lễ, bà Đoàn Thị Tuyết Nga, Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ và Hợp tác Quốc tế - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho hay, trong điều kiện nguồn kinh phí còn khó khăn không thể hỗ trợ xây dựng nhà kiên cố cho từng hoàn cảnh. Sự hỗ trợ cho một nhóm cộng đồng có một ngôi nhà sinh hoạt chung và trong tình huống khẩn cấp do thiên tai trở thành nơi trú ẩn an toàn là một phương án hợp lý.