Khát nhân công thu hoạch mía

Chúng tôi về xã Ninh Tân, địa phương có diện tích mía lớn nhất của thị xã Ninh Hoà (Khánh Hòa) vào ngày cuối tháng 4 dưới cái nắng như đổ lửa. Thế nhưng thời tiết khắc nghiệt không bằng sức nóng của tình trạng thiếu nhân công thu hoạch.

Thiếu gay gắt

Gặp lại chúng tôi, anh Nguyễn Hùng Vân, thôn Bắc, xã Ninh Tân nói như mếu: Mía chín khô hết cả rồi, nhà máy đường Cam Ranh đưa lịch chặt mà không tìm đâu ra nhân công. Nhà tôi năm nay trồng được 13 ha mía, dự kiến sản lượng đạt trên 600 tấn, tuy nhiên đến nay mới bán được cho nhà máy 250 tấn.

Cũng theo anh Vân, năm ngoái vào thời điểm này, trang trại mía của anh lúc nào cũng có khoảng 10 - 15 người chặt mía, do vậy việc thu hoạch gần như đã dứt điểm. Nay thì chỉ lèo tèo 4 - 5 lao động, nên vẫn còn hơn một nửa diện tích mía chưa thu hoạch được. Cứ đà này không biết “bơi” đến khi nào cho xong.

Việc khan hiếm nhân công chặt mía diễn ra từ đầu tháng 4, do ảnh hưởng cơn bão số 1, mưa lớn khiến lúa ĐX ngập đổ. Trong khi đó, người chặt mía thuê chủ yếu đến từ các xã lân cận. Nhưng lượng người này phải về thu hoạch lúa úng ngập. Người trồng sắn cũng cần rất nhiều lao động để thu hoạch. Tuy nhiên do gặp mưa lớn, nếu không thu hoạch sắn sẽ bị thối...

Việc khan hiếm nhân công chặt mía còn xuất phát từ người trồng mía thấy có mưa nên đã vào vụ trồng mới và chăm sóc mía non trên diện tích đã thu hoạch trước đó. Vì thế họ không đi chặt thuê, nên tình trạng khan hiếm lao động càng gay gắt.

Ngược lên thôn Trung, xã Ninh Tân cơn “khát” nhân công thu hoạch mía lại càng gay gắt hơn. Mặc dù đã gần buổi trưa, nhưng vợ chồng anh Lê Văn Nga vẫn đội nón chặt từng cây mía. "Nhà tui có 1 ha mía, khi nhà máy cấp lịch chặt, vợ chồng tôi tìm đôn tìm đáo khắp làng trên xóm dưới mà không kiếm đâu ra người nên vợ chồng tôi đành phải tự thu hoạch. Tối về tôi cày cục đi vận động những gia đình đã thu hoạch xong  đến chặt giúp, nhưng cũng chỉ nhận được cái lắc đầu. Hôm nào may mắn thì thuê thêm được một, hai người nhưng họ cũng chỉ chặt cho mình một buổi rồi lại thôi", anh Nga hổn hển.

Mía nhà anh Hùng đợi xe bốc về nhà máy

Còn anh Lê Thanh Hùng, thôn Trung nhà trồng gần 4 ha mía đến nay đã bán được 10 xe (mỗi xe khoảng 12 tấn), trên ruộng còn khoảng 5 xe nữa. Anh Hùng cho biết:  Thời điểm này năm trước cần bao nhiêu thợ cũng có, nhưng năm nay không có người chặt mía. Bí quá, tôi bèn vận động 4 người ở quê lên chặt giúp nếu không thì đám mía này không biết đến bao giờ mới thu hoạch xong.

Công tăng gấp đôi

"Với giá thuê người chặt mía như hiện nay, mỗi ha chúng tôi mất gần 10 triệu đồng, ngoài ra do xe tải không vào đầu bờ ruộng bốc được nên phải thuê xe tăng-bo ra đường lớn chi phí hết khoảng 100 nghìn đồng/tấn; rồi tiền nước, thuốc cho người chặt mía nên chi phí cho khâu thu hoạch lên tới 16 - 17 triệu đồng/ha. Trong khi đó giá mía khoảng 980.000 đồng/tấn, trừ hết chi phí đầu tư khoảng 30 triệu đồng/ha, cùng với công thu hoạch thì coi như hết lãi", anh Hùng than thở.

Hiện nay công chặt mía cao gấp đôi năm trước, với giá công 1.500 đồng/bó, mỗi ngày, một nhân công dư sức chặt trên 100 bó mía, tính ra thu nhập mỗi ngày từ 180.000 - 200.000 đồng, giá cao là vậy nhưng nhiều hộ vẫn không tìm đâu ra người để thuê. Mặt khác thiếu lao động dẫn đến thất thoát sau thu hoạch, người làm thuê chỉ chú trọng số lượng nên chặt bừa, chừa lại gốc.