Khát vọng Quảng Yên

Hưởng ứng Chương trình xây dựng NTM của tỉnh Quảng Ninh, Cty CP Đầu tư và Xây dựng Việt Long (Cty Việt Long) thực hiện dự án xây dựng vùng rau an toàn (RAT) trên diện tích 31,78 ha tại phường Cộng Hoà, TX Quảng Yên. Dự án được đầu tư theo mô hình 4 nhà: Nhà nông - Nhà quản lý - Nhà doanh nghiệp - Nhà khoa học, và được kỳ vọng sẽ trở thành vùng SX RAT lớn nhất miền Bắc.

Trồng rau xây dựng NTM

Dự án này thực hiện lời kêu gọi đầu tư liên kết SX và tiêu thụ nông sản trong Chương trình xây dựng NTM của tỉnh Quảng Ninh. Tổng kinh phí thực hiện khoảng 34 tỉ đồng, thời gian đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng theo dự án được phê duyệt là 3 năm, từ 2012-2014.

Dự án SX RAT được áp dụng các thành tựu khoa học công nghệ trong và ngoài nước về giống rau, về chất lượng an toàn thực phẩm và được SX theo hướng VietGap. Trong năm 2012, Cty triển khai trồng rau được trên 10 ha, đến năm 2013 sẽ trồng hết rau trên toàn dự án.

Để thực hiện dự án trồng RAT ở Quảng Yên, Cty Việt Long phải tiến hành xây dựng nhà sơ chế và khu SX giống rau, xây dựng khoảng 1.500 m đường giao thông nội đồng, xây dựng và nâng cấp khoảng 1.000 m kênh tưới, xây dựng khoảng 3 ha nhà lưới và hệ thống điện, hệ thống tưới phun sương trong nhà lưới, tập huấn phương pháp, kỹ thuật trồng và chăm sóc rau cho nông dân ...

Ông Lê Quang Thắng, Giám đốc Cty CP Việt Long, cho biết, mục tiêu của dự án là xây dựng một vùng chuyên canh RAT trên những cánh đồng mẫu lớn. Trước mắt, thực hiện thí điểm tại khu vực phường Cộng Hoà, sau đó sẽ nhân rộng diện tích trên địa bàn Quảng Yên và một số địa phương khác.

Sản xuất RAT tại Quảng Yên

Sở dĩ tỉnh Quảng Ninh và Cty Việt Long chọn TX Quảng Yên làm mô hình điểm là vì địa phương này đã có truyền thống SX rau từ lâu đời. Như cánh đồng rau của phường Cộng Hoà, trung bình mỗi ngày lượng rau được các hộ nông dân thu hoạch và xuất bán là trên 32 tấn.

Cộng Hòa có trên 320 ha diện tích đất canh tác rau màu. Trong đó, vùng chuyên rau có khoảng 80 ha. Mặc dù vậy, phương thức SX còn nhỏ lẻ, chưa có quy mô nên thường xuyên bị tư thương ép giá. Sản phẩm chưa được quảng bá nên thương hiệu rau Quảng Yên còn bị bó hẹp.

Bà Nguyễn Thị Liễu, Giám đốc Dự án, khẳng định: Đây là mô hình mới, lần đầu tiên được thực hiện ở Quảng Ninh. Trước đó, ở Quảng Yên cũng đã có mô hình trồng rau sạch ở một số xã nhưng đã không đi đến thành công, còn đối với Cty Việt Long, dự án này sẽ được thực hiện bài bản, đúng quy trình, kỹ thuật và có đăng ký thương hiệu, nhãn hiệu riêng.

Đây là một mô hình mới, nếu thực hiện thành công sẽ tạo việc làm và thu nhập ổn định cho người nông dân ngay trên quê hương mình, góp phần xây dựng NTM. Chưa kể  dự án thành công sẽ tạo ra một vành đai RAT cung cấp cho các khu đô thị lân cận của tỉnh...

Để có được sản phẩm rau chất lượng cao, Cty đã phối hợp với Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm để nhận chuyển giao kỹ thuật trồng và chăm sóc, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật đảm bảo yêu cầu chất lượng phục vụ sản xuất RAT. Cty đã  xây dựng một trung tâm điều hành SX gồm các chuyên gia, kỹ thuật viên của Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm hướng dẫn kỹ thuật trồng RAT theo hướng VietGap cho những hộ nông dân trong vùng dự án.

Liên kết 4 nhà

Dự án SX RAT được thực hiện theo mô hình hợp đồng giữa DN và người SX. Theo đó DN sẽ chịu trách nhiệm cung cấp kỹ thuật, công nghệ, đầu tư vốn cho người nông dân, thực hiện tổ chức thị trường tiêu thụ, xây dựng thương hiệu và xúc tiến thương mại cho các sản phẩm của vùng dự án.

Còn người nông dân chỉ chuyên tâm vào SX theo quy trình, kỹ thuật của DN, sản phẩm đã có DN bao tiêu. Ngoài ra, sản phẩm của người nông dân sẽ được Cty Việt Long thu mua theo giá thị trường và cộng thêm 5%.

Ông Vũ Văn Thảo, Chủ nhiệm HTXNN Bạch Đằng, phường Cộng Hoà, phấn khởi: Phối hợp với dự án sẽ nâng cao hệ số sử dụng đất lên trung bình 3,8 lần/năm. Riêng vùng chuyên canh rau của phường với diện tích trên 85 ha có hệ số sử dụng đất lên tới 8 lần/năm, cho thu nhập trên 200 triệu đồng/ha/năm.

Trong tổng số trên 1.200 hộ xã viên canh tác rau của toàn phường, số hộ gia đình có mức thu nhập từ 60 triệu đến 80 triệu đồng/năm chiếm trên 66%, số hộ gia đình có mức thu nhập từ 120 triệu đến 150 triệu đồng/năm chiếm trên 32%.

Dẫn chúng tôi ra cánh đồng rau của phường Cộng Hòa, anh Nguyễn Công Dũng, PGĐ dự án nói rằng, hình hài của một vùng SX RAT với quy mô lớn đã lộ rõ. Anh Trần Văn Thức, nông dân ở khu Trại Cau, chia sẻ: “Gia đình anh có 3 mẫu đất trồng rau các loại, mỗi ngày anh xuất bán từ 3 đến 8 tạ rau. Rau bán được giá có ngày cũng thu nhập trên 1 triệu đồng. Trung bình ngày thường thu nhập từ 300.000 đồng đến 500.000 đồng. Trước cơ chế thị trường mở, nghề thu mua nông sản tự hình thành do nhu cầu đảm bảo đầu ra cho sản phẩm. Thay vì nông dân “tự sản tự tiêu” với hiệu quả không cao, sản phẩm sẽ hợp đồng bán cho Cty, người dân chỉ tập trung SX mà thôi.

Bà Liễu khẳng định, Cty Việt Long cũng đã lường trước những khó khăn như điều kiện về vốn, diện tích SX, việc tiêu thụ sản phẩm. Hiện nay, Cty vẫn chưa được vay vốn từ nguồn vốn ưu đãi, thứ hai là về vấn đề diện tích canh tác. Để thực hiện được đúng như kế hoạch, mục tiêu của dự án đã đề ra, rất cần phải có những cánh đồng bằng phẳng, diện tích lớn, nhưng hiện tại vùng đất Quảng Yên mà Cty đang ký hợp đồng diện tích ruộng thường nhỏ, không vuông vắn, bằng phẳng, dẫn đến khó cho việc SX tập trung chuyên môn hoá.

Mặt khác, khâu tiêu thụ, Cty xác định sẽ khó khăn trong giai đoạn đầu vì người tiêu dùng chưa quen với sản phẩm, bên cạnh đó giá thành cho sản phẩm RAT sẽ cao hơn với các loại rau bình thường khác. Cty đang xúc tiến xây dựng trung tâm giới thiệu và quảng bá sản phẩm tại TP Hạ Long để đến cuối năm 2012 sẽ có RAT mang thương hiệu Việt Long phục vụ nhân dân trong dịp Tết.