Có một thông tin khiến những người quan tâm đến xuất khẩu gạo không thể không suy nghĩ. Đó là Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển nông nghiệp Campuchia (CEDAC) vừa thông báo sẽ xuất khẩu sang Đức và Mỹ 230 tấn gạo sạch (gạo hữu cơ), một loại gạo khi trồng không dùng phân hoá học và thuốc trừ sâu. CEDAC cũng cho biết đang có sẵn hơn 600 tấn gạo hữu cơ để bán trong nước và xuất khẩu. Mấy năm nay, CEDAC ra sức khuyến khích nông dân Campuchia tăng sản lượng lúa hữu cơ, lúa làm ra đến đâu CEDAC thu mua hết đến đó với giá cao hơn 10-20% so với giá thị trường. Trong năm 2008 này, CEDAC sẽ mua 2.000 tấn lúa hữu cơ, tăng thêm tới 800 tấn so với năm 2007.
Thông tin trên khiến cho một số doanh nghiệp tâm huyết với hạt lúa, hạt gạo hữu cơ ở nước ta giật mình. Bởi Thái Lan "vượt mặt" Việt Nam trong sản xuất lúa gạo đã là chuyện đương nhiên, nay đến Campuchia cũng cho các doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam "ăn khói" thì "tội nghiệp" quá. Nhớ lại thời điểm CEDAC bắt đầu làm lúa hữu cơ ở Campuchia (năm 2004), cũng là lúc một số doanh nghiệp ở Việt Nam đầu tư sản xuất lúa hữu cơ trên những diện tích nhỏ. Kết quả cho thấy tuy không dùng bất cứ một loại phân, loại thuốc hoá học nào, nhưng lúa hữu cơ do nông dân Việt Nam làm ra vẫn cho năng suất cao, hạt gạo hữu cơ đảm bảo được độ sạch và có hương vị thơm ngon, bán lại được giá.
Tuy nhiên, sau mấy năm trời, sản xuất lúa gạo hữu cơ ở nước ta vẫn rất trầy trật trong việc mở rộng diện tích, gia tăng sản lượng. Thậm chí có doanh nghiệp đã phải bỏ cuộc chơi. Làm lúa hữu cơ không hề dễ dàng nhất là thuyết phục nông dân vì các Hai Lúa ở ta lâu nay đã quá quen với việc vãi phân, xịt thuốc cho lúa rồi. Nếu nông dân đồng ý làm theo còn đỡ, ngược lại thì chẳng lẽ doanh nghiệp cứ ngày đêm đi rình họ xem có vi phạm hay không…Nhưng khó khăn lớn nhất đối với cây lúa hữu cơ ở Việt Nam là vẫn do các doanh nghiệp mày mò tự làm, tự tiêu thụ là chính, thiếu sự quan tâm ủng hộ của các cơ quan chức năng.
Tay nghề trồng lúa của người Campuchia chắc chắn thua người Việt ta. Nhưng nhờ được tổ chức một cách bài bản, đến giờ họ đã có thể xuất khẩu được gạo hữu cơ . Còn cây lúa hữu cơ Việt Nam vẫn đang lầm lụi đâu đó trên những diện tích rất nhỏ hẹp. Không chạnh lòng sao được?
