Hiện nay, từ thành phố tới nông thôn, nhất là với các ngư dân vùng ven biển các món thủy hải sản tươi sống ăn với mù tạt (wasabi) rất phổ biến. Từ các món ăn dân dã đến thực đơn trong các nhà hàng. Tuy nhiên, ít người biết rõ những nguy cơ tiềm ẩn trong các món ăn này.
Mù tạt được xem là một trong những loại gia vị xưa nhất trên thế giới. Mù tạt xanh mà người dân và các nhà hàng vẫn dùng là một hỗn hợp dạng sệt, đóng thành tuýp hay gói nhỏ.
Wasabi là tên gọi của mù tạt xanh. Loại mù tạt này được ăn phổ biến ở nước ta và đã trở nên rất quen thuộc đối với những người hay ăn đồ biển. Chúng được chế biến từ một giống cây thuộc họ Cải, mọc dại nhiều ở Nhật Bản và một số nước châu Á khác. Khi ăn thủy hải sản với mù tạt Wasabi, mọi người sẽ thấy một luồng khí cay nồng xộc thẳng lên mũi mà không hề đọng lại ở đầu lưỡi, vị cay này bay đi rất nhanh. Với những người mới ăn lần đầu thì rất khó ăn, nhưng với những người ăn thường xuyên thì họ rất nghiền.
Theo nghiên cứu, mù tạt xanh chứa chất isothiocyanate, có tác dụng diệt khuẩn. Tuy nhiên, chất này chỉ át hết mùi tanh của tôm cá từ vị cay nồng chứ không thể diệt hết được các loại ký sinh trùng, các nang sán sống trong thịt tôm cá tươi.
Những món thủy hải sản tươi sống hay được ăn với mù tạt như hàu, tôm sú, tép bạc, cá sống các loại. Hàu có thể chế biến thành nhiều món ăn như cháo, hấp, nướng... nhưng rất nhiều người lại thích ăn sống với mù tạt. Cách chế biến khá đơn giản, người ta cạy vỏ hàu ra rồi dùng dao cắt thành 2 hoặc 3 phần ăn chung với một chai mù tạt. Món ăn này được dùng chung với hành sống. Các món tôm sú, cá sống nhấm nháp với mù tạt cũng hiện diện ở hầu hết các thực quán.
Theo các chuyên gia y tế thì các loại cá là ký chủ trung gian của nhiều giun sán và là ký chủ tích trữ nhiều mầm bệnh dễ lây cho người. Mầm bệnh thường ở trong cơ của cá dưới dạng kén, bên trong chứa ấu trùng của các loại giun sán, kích thước kén rất nhỏ nên rất khó phát hiện bằng mắt thường. Khi ăn thịt cá có các mầm bệnh này vào cơ thể thì các ấu trùng này sẽ phát triển và sinh sôi nảy nở gây bệnh cho người. Ở nước ta đã phát hiện ít nhất 10 loài giun sán có thể truyền từ cá sống sang người.
Gần đây, có hai loại bệnh xuất hiện nhiều nhất ở nước ta do ăn cá chưa nấu chín là bệnh sán lá gan và giun xoăn. Bệnh sán lá gan nhỏ với ký chủ trung gian truyền bệnh là gần 10 loài cá nước ngọt phổ biến dùng làm thực phẩm. Nếu chúng ta ăn phải những kén chứa ấu trùng sán lá gan nhỏ thì sau khoảng 1 tháng, sán con sẽ đến gan và phát triển, làm hư hại gan (xơ gan hay ung thư gan), tràn qua ống dẫn mật... Còn giun xoắn sẽ di chuyển khắp các cơ quan nội tạng, có khi chui ra ngoài da, chui vào tủy sống gây bại liệt, chui vào mắt gây mù, lọt lên não có thể gây chết người...
Theo tài liệu của Viện Vệ sinh-Y tế công cộng TPHCM - Bộ Y tế thì các loài nhuyễn thể như hàu, nghêu, sò, ốc, hến... vốn chất chứa nhiều độc tố, các kim loại nặng nên rất dễ gây ngộ độc hoặc tích tụ trong cơ thể người, nặng thì có thể gây xuất huyết ở niêm mạc dạ dày hoặc ruột... Ngoài ra, các nhuyễn thể và cá, tôm cũng thường có các loại vi khuẩn như trực khuẩn thương hàn, trực khuẩn lỵ, xoắn khuẩn, trực khuẩn E.Coli, khuẩn tả... Tôm sống còn mang ấu trùng sán lá phổi, khi trưởng thành sẽ đi từ ruột, xuyên qua cơ hoành lên phổi, gây viêm phế quản, đau ngực, ho ra máu.
Chính vì thế mà mỗi người hãy vì sức khỏe của mình và cộng động không nên ăn các loại thủy hải sản tươi sống. Những loại thực phẩm này được nấu chín sẽ tạo ra những món ăn vừa ngon, vừa bổ rất tốt cho sức khỏe con người.
