Không nên phát triển cây tiêu bằng mọi giá

Vụ tiêu năm nay, nhiều nhà nông ở các huyện phía nam thu tiền tỷ từ cây tiêu. Nhiều nông dân ở đây cho biết, với giá tiêu “chạm trần” hơn 200.000 đồng/kg như vụ này, nhà nông có thu trên mỗi sào tiêu cả trăm triệu đồng là chuyện bình thường.

“Tính ra, làm tiêu thu lợi cao hơn gấp chục lần so với làm lúa; thậm chí còn cao hơn gấp ba, gấp bốn lần so với cây cà phê” - ông Nguyễn Quốc Bình ở xã Quốc Oai, huyện Đạ Tẻh tính toán.

Cũng theo tính toán của nhà nông, cứ mỗi ha tiêu, nếu giá thấp nhất trên dưới 50.000 đồng/kg thì doanh thu cũng không dưới 200 triệu đồng - vẫn cao gấp nhiều lần so với trồng lúa.

Bởi vậy, không khí nhộn nhịp vào vụ tiêu trồng mới đang diễn ra ở hầu khắp ba huyện phía nam trong những ngày này cũng là điều không quá khó hiểu. Hiện đang có rất nhiều hộ ở Đạ Tẻh, Cát Tiên, Đạ Huoai sẵn sàng phá bỏ nhiều loại cây trồng trong vườn để chạy theo cây tiêu. Và chắc chắn, không khí nhộn nhịp vào vụ tiêu mới này không chỉ diễn ra ở riêng ba huyện phía nam.

Số liệu báo cáo của cơ quan chức năng tại kỳ họp mới đây nhất của HĐND tỉnh Lâm Đồng cho biết: “Toàn tỉnh hiện có 475ha cây hồ tiêu (diện tích kinh doanh chiếm 371,4ha) do nông dân trồng tự phát, chưa có quy hoạch; ngành nông nghiệp đang tổ chức rà soát, xác định vùng trồng cây hồ tiêu phù hợp để khuyến cáo nhân dân canh tác có hiệu quả theo quy trình của Bộ NN-PTNT...”.

Theo quy hoạch của Bộ NN-PTNT, diện tích cây tiêu cả nước dự kiến chỉ đạt mức 50.000ha vào năm 2020. Tuy nhiên, theo thống kê sơ bộ, con số này đã lên đến 80.000ha vào cuối năm 2014 và dự kiến sẽ nhảy vọt một cách bất thường trong vụ xuống giống năm 2015 này. Đáng lưu ý, trong 80.000ha này, diện tích trồng mới trong hai năm 2013 và 2014 chiếm đến 10.000ha.

Việc ồ ạt mở rộng diện tích cây hồ tiêu đang tiềm ẩn những nguy cơ khó lường - được mùa, mất giá - là cảnh báo của cơ quan chức năng (mới đây, Bộ NN-PTNT đã có văn bản về vấn đề này).

Với Lâm Đồng, tuy không phải là cây trồng chính nhưng với một số vùng, nhất là ba huyện phía nam, cây tiêu lại là nguồn thu nhập chủ yếu của một bộ phận nông dân.

Hiện chưa có số liệu thống kê chính xác về diện tích mở rộng cây hồ tiêu của tỉnh trong vụ 2014 vừa qua cũng như chưa có con số dự báo chính xác diện tích hồ tiêu sẽ tiếp tục được mở rộng trong vụ trồng mới năm nay.

Tuy nhiên, trước không khí hết sức nhộn nhịp của nhà nông ba huyện phía nam  như hiện nay, nhiều chuyên gia không giấu được sự lo ngại về tương lai có thể sẽ không sáng sủa của loại cây trồng này.

Theo dự báo của các chuyên gia thì cả thế giới chỉ có nhu cầu tiêu thụ sản phẩm tiêu ở khoảng trên dưới 300.000 tấn mỗi năm; trong khi đó, nếu với đà phát triển ào ạt loại cây trồng này như hiện nay thì sản lượng tiêu của Việt Nam chẳng mấy chốc đạt đến con số 200.000 tấn mỗi năm.

Đó là chưa kể các rủi ro về chất lượng sản phẩm tiêu Việt Nam sẽ đạt mức nào khi mà tính tự phát vẫn đang tồn tại trong nông dân.