Kiến thức cơ bản về âm thanh

* Xin cho biết những hiểu biết cơ bản về âm thanh?

Nguyễn Mai Hương, Tuy An, Phú Yên

Âm thanh là một dạng năng lượng mà ta có thể nghe được. Âm thanh được tạo ra bởi các dao động và lan truyền dưới dạng sóng qua các chất khí, chất lỏng và chất rắn. Các vật tạo ra âm thanh do ta truyền cho chúng năng lượng làm cho chúng rung động (đánh trống, đánh chiêng, gõ mõ...). Khi các vật rung động lớp không khí xung quanh nén lại rồi lập tức bị kéo giãn. Quá trình này được lặp đi lặp lại. Điều này khiến áp suất không khí xung quanh không ngừng tăng lên, hạ xuống.

Ảnh minh họa

Độ trầm bổng của âm thanh phụ thuộc vào tần số và bước sóng của nó. Sóng dài có tần số và độ cao thấp hơn sóng ngắn. Cường độ âm thanh (hay âm lượng) phụ thuộc vào độ cao của sóng (gọi là biên độ). Tiếng động càng nhỏ có biên độ càng thấp. Đơn vị mức cường độ âm là Ben (kí hiệu: B). Trong thực tế người ta thường dùng đơn vị đêxiben (kí hiệu: dB), bằng 1/10 ben.

Giọng nói của con người cao hay thấp phụ thuộc vào dây thanh âm dao động nhanh hay chậm. Cổ họng phát ra âm thanh khi không khí từ phổi bị ép qua dây thanh âm. Cơ hoành kiểm soát luồng không khí ra vào phổi. Các cơ quanh miệng biến âm thanh do dây thanh âm tạo ra thành tiếng nói. Các khoang trong mũi, họng và lồng ngực cũng giúp làm cộng hưởng âm thanh. Tiếng huýt sáo và giọng phụ nữ có âm độ cao do những âm thanh đó có tần số cao, tức là có bước sóng ngắn. Tần số được đo bằng đơn vị Héc (Hz).

* Xin cho biết dân cư ở Châu Mỹ. Vì sao người nói tiếng Anh, người nói tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Bồ Đào Nha...?

Ngô Thị Loan, Duy Xuyên, Quảng Nam

Châu Mỹ hay còn gọi là Tân Thế Giới là tên một vùng đất nằm hoàn toàn ở nửa bán cầu Tây, bao gồm hai lục địa Bắc Mỹ và Nam Mỹ. Châu Mỹ chiếm 8,3% diện tích bề mặt Trái Đất và 28,4% diện tích đất liền. Dân số ở đây chiếm khoảng 13,5% của thế giới (hơn 900 triệu người). Người châu Âu lần đầu tiên biết đến châu Mỹ cuối thế kỉ 15, sau khi Christopher Columbus phát hiện ra châu lục này, nên đã gọi lục địa này là "Tân thế giới" (Thế giới mới). Những luồng di dân trong quá trình lịch sử đã góp phần hình thành một cộng đồng dân cư năng động và đa dạng ở châu lục này.

Bắc Mỹ là nơi tụ cư của dân chúng từ nhiều phần trên thế giới. Tiếng Anh là ngôn ngữ chính, tiếng Pháp được sử dụng ở một số vùng của Canada, còn tiếng Tây ban Nha được sử dụng ở Mexico và phần lớn Trung Mỹ. Người Châu Á di cư sang Bắc Mỹ có thể từ 30 000 năm trước Công nguyên. Dân Viking Châu Âu đến Bắc Mỹ khoảng 1000 năm trước đây nhưng không định cư lâu dài. Năm 1492 Columbus khám phá ra Châu Mỹ. Theo chân ông là nhiều nhà thám hiểm khác từ Tây Ban Nha đến để tìm vàng. Từ những năm 1960 người Anh và người Pháp đến định cư ở Canada và dọc vùng bờ biển phía đông. Tây ban Nha thống trị Mexico.

Florida và Trung Mỹ. Đến thế kỷ 19 Canada và Mexico mới trở thành các quốc gia độc lập. Hợp chủng quốc Hoa Kỳ (nước Mỹ) ra đời vào năm 1776, lúc đầu là 13 bang tách ra khỏi nước Anh. Quốc gia này nhanh chóng phát triển thành 50 bang và hiện có tới trên 300 triệu dân. Khoảng 80% người Mỹ là người da trắng hoặc có gốc Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha. Khoảng 12 % là người Mỹ gốc Phi. Người Châu Á và Thổ dân cùng vài nhóm khác chiếm khoản 8%. Tiếng Bồ Đào Nha (193.197.164 người sử dụng) và Tây Ban Nha (193.243.411 người sử dụng) là các ngôn ngữ được nói nhiều nhất ở Nam Mỹ.

Tiếng Tây Ban Nha là ngôn ngữ chính thức ở hầu hết các quốc gia, cùng với các ngôn ngữ bản địa khác ở một vài quốc gia. Tiếng Bồ Đào Nha là ngôn ngữ chính thức của Brazil. Tiếng Hà Lan là ngôn ngữ chính thức của Suriname; tiếng Anh là ngôn ngữ chính thức của Guyana, mặc dù có ít nhất 12 ngôn ngữ được sử dụng ở quốc gia này như Hindi và Ả Rập. Tiếng Anh cũng được sử dụng ở quần đảo Falkland. Tiếng Pháp là ngôn ngữ chính thức của Guiana thuộc Pháp và là ngôn ngữ thứ 2 ở Amapa (Brasil).