Cuộc trưng cầu dân ý về trạng thái quốc gia của Crimea và Sevastopol sẽ diễn ra trong ngày hôm nay (16/3).
Các điểm bỏ phiếu sẽ mở cửa từ 8 giờ (giờ địa phương, 10 giờ Moskva, 13 giờ Hà Nội) đến 20 giờ ngày 16/3.
Người dân khu vực sẽ lựa chọn giữa sự mở rộng quyền tự trị của khu vực trong thành phần của Ukraine và sáp nhập vào Liên bang Nga.
Cuộc trưng cầu dân ý về việc xác nhận quốc gia của Crimea và Sevastopol đã trở thành phản ứng của ban lãnh đạo và người dân bán đảo cực Nam Ukraine trước sự thay đổi chính quyền ở đất nước vốn chứa đầy những biểu hiện của một cuộc đảo chính lật đổ.
Chính quyền ở Kiev gọi cuộc trưng cầu dân ý này là bất hợp pháp, còn các nước phương Tây không có ý định sẽ công nhận kết quả này. Nước Nga hứa với người dân Crimea sẽ bày tỏ thái độ đối với cuộc trưng cầu này khi có kết quả rõ ràng, nhưng ban lãnh đạo Crimea thì tin rằng Moskva sẵn sàng đồng ý đưa bán đảo này vào thành phần của nước Nga.
Ngày 14/3 vừa qua Tổng thống Nga Putin đã có cuộc điện đàm với Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon, trong đó nhà lãnh đạo nước Nga một lần nữa nhấn mạnh rằng cuộc trưng cầu dân ý sắp diễn ra hoàn toàn phù hợp với các tiêu chuẩn của luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc.
Đêm 15/3, theo giờ Việt Nam, Nga đã bỏ phiếu phủ quyết một dự thảo nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc do Mỹ và phương Tây đề xuất về cuộc khủng hoảng ở Ukraine và tình hình Crimea.
Trước đó một ngày, cuộc hội đàm giữa các Ngoại trưởng Nga và Mỹ nhằm tìm cách thức giải quyết cho cuộc khủng hoảng hiện nay ở Ukraine và Crimea đã kết thúc thất bại do lập trường hai bên quá khác nhau.
Crimea đã sẵn sàng
Về công tác chuẩn bị, ông Mikhail Malyshev, Trưởng ban tổ chức trưng cầu dân ý, nói: “Tất cả đã sẵn sàng để người dân Crimea có thể bày tỏ quan điểm của mình đối với tình hình hiện nay.”
Phiếu bầu cử sẽ được ghi bằng ba thứ tiếng Nga, Ukraine và Crimea-Tatar, với hai câu hỏi: “Các vị đồng ý với sáp nhập của Crimea vào Nga với tư cách là chủ thể liên bang?” và “Các vị đồng ý khôi phục Hiến pháp nước cộng hòa Crimea 1992 và tán thành quy chế Crimea như một phần của Ukraine?” Vấn đề cuối cùng sẽ được quyết định với kết quả của quá bán của cuộc bỏ phiếu.
Người dân Crimea có thể đi bỏ phiếu tại 1.205 địa điểm bầu cử hoặc là tại nhà. Chính quyền Crimea thông báo đã in 1,55 triệu lá phiếu cho các cử tri, đồng thời kỳ vọng sẽ có trên 80% người dân sẽ tham gia cuộc trưng cầu ý kiến quan trọng này.
Trước đó, theo kết quả của một cuộc thăm dò dư luận đầu tuần này ở Crimea, có đến hơn 90% người dân địa phương ủng hộ quyết định sáp nhập Crimea vào Nga.
Các điểm bỏ phiếu sẽ làm việc từ 8 giờ đến 20 giờ theo giờ địa phương. Các cử tri có thể nhận phiếu bầu ngay tại điểm bỏ phiếu sau khi xuất trình hộ chiếu hoặc giấy tờ tùy thân.
Để theo dõi và đưa tin về cuộc trưng cầu dân ý này, đã có 623 phóng viên đến từ 169 cơ quan báo chí, truyền thông và 135 thanh sát viên đến từ 23 quốc gia, trong đó có Nga, Mỹ, Trung Quốc, Anh, Pháp, Đức, Italy, Mông Cổ, Tây Ban Nha... Trong số các thanh sát viên cũng có các đại biểu của quốc hội các nước Đông và Tây Âu, đại biểu của nghị viện châu Âu.
Các phóng viên có thể hiện diện tại mọi điểm bầu cử. Một trung tâm báo chỉ mở cũng đã được thiết lập tại thành phố Simferopol. Tại đây sẽ cập nhật thông tin thường xuyên về quá trình trưng cầu dân ý và kết quả kiểm phiếu.
Cuộc trưng cầu dân ý tại Sevastopol sẽ có sự tham gia của hơn 305.000 người tại 192 điểm bầu cử. Lãnh đạo chính quyền thành phố cho biết tất cả đã sẵn sàng để đón nhận các lá phiếu của cử tri. Sẽ có khoảng 50 thanh sát viên quốc tế và hơn 200 phóng viên đến từ 15 quốc gia tham gia chứng kiến sự lựa chọn của người dân địa phương.
Kiểm phiếu và các bước thủ tục sáp nhập vào Nga
Chính quyền địa phương cho biết, kết quả kiểm phiếu sơ bộ có thể được xác định trong khoảng một vài giờ sau khi kết thúc bỏ phiếu, trong khi kết quả cuối cùng sẽ được công bố vào ngày thứ Hai, 17/3.
Hội đồng tối cao Crimea trước đó đã thông qua tuyên bố độc lập của bán đảo này khỏi Ukraine. Trong trường hợp có kết quả tích cực từ cuộc trưng cầu dân ý này, nước Cộng hòa Crimea với tư cách là quốc gia tự chủ sẽ đề nghị Liên bang Nga sáp nhập vào lãnh thổ.
“Thủ tục này dự tính lần lượt là: Crimea bỏ phiếu trưng cầu dân ý; Hạ viện Nga bỏ phiếu; Thượng viện Nga bỏ phiếu thông qua; Tổng thống sẽ ký quyết định. Chúng tôi ở Crimea dự tính là các bước thủ tục này sẽ mất thời gian tối đa là hai tuần,” Chủ tịch Quốc hội Crimea Vladimir Konstantinov phát biểu trước báo giới.
Theo đánh giá của Thủ tướng Crimea Sergey Aksenov, quá trình sáp nhập vào Nga sẽ mất thời gian không nhiều hơn một năm. Trong khoảng thời gian này tại nước cộng hòa sẽ lưu hành đồng thời hai loại tiền tệ là đồng rúp Nga và đồng hryvnia của Ukraine.
