Với hy vọng bảo tồn nguồn gen quý, ông Lê Văn Vết (76 tuổi), xã Thành Công, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên vẫn say sưa nuôi gà Đông Tảo. Sau khi đi bộ đội, ông Vết bắt tay vào nuôi giống gà có giá trị cao. Tuy gà kén khách chơi nhưng ông chọn lựa để gắn bó.
Duy trì gà quý
Gìn giữ giống Đông Tảo thuần chủng là tâm huyết suốt đời của ông Vết. Đây là giống gà quý hiếm, xưa chỉ có vua mới được thưởng thức. Chân to, có 4 ngón tẽ ra đều nhau, vảy ở chân xếp lớp như vảy rồng, mào ngắn, thịt đỏ, thơm ngọt và giòn.
Gà trống có 2 màu lông cơ bản, màu mận chín pha lẫn lông đen và màu đen óng ánh. Gà mái có 3 màu lông cơ bản là vàng nhạt, nâu nhạt và trắng sữa. Mào có màu đỏ tía. Đây là giống gà khó nuôi và chậm phát triển.
Sau năm 1976, ông Vết xuất ngũ, về quê làm đội trưởng đội SX, bí thư chi bộ và bắt đầu chăn nuôi. Ông cho hay, gà mái Đông Tảo có thân hình to, nếu ấp sẽ làm vỡ trứng. Ông nghĩ ra cách dùng gà mái ta ấp trứng gà Đông Tảo. Hiện tại ông có gần 200 con gà Đông Tảo, nhưng chỉ nuôi kiểu dân dã, không thành trang trại. Hai năm nay, con trai ông xây dựng chuồng trại, tường rào giúp ông chăn nuôi hiệu quả hơn.
Ông Vết bảo, chăm gà vất vả như nuôi đứa trẻ mới sinh. Gà Đông Tảo sức đề kháng yếu nên phải chăm chút, mấy tiếng không để ý là chúng có thể nhiễm bệnh chết rồi. Nuôi loại gà này tốn nhiều công, phải thực sự có đam mê mới thành công.
Vốn yêu thích chăn nuôi, ông Vết trở thành "bác sỹ thú y" từ khi nào không hay. Ông tìm hiểu, học hỏi về dấu hiệu của những loại bệnh ở gà rồi học cách chữa trị. Vì thế, mấy chục năm nuôi gà, ông chưa bị thiệt hại do dịch bao giờ.
Ông cho biết, nuôi gà Đông Tảo vất vả lắm, phải dùng đòn gánh để đập thân cây chuối rồi dùng dao băm, cả ngày chỉ lo thức ăn cho gà, dọn dẹp chuồng trại, không có phút nghỉ ngơi.
Con trai ông thấy bố vất vả, lên mạng tìm kiếm mua cho ông cái máy xay chuối, máy trộn cám nên chăn nuôi nhàn hạ hơn trước. Về sau khách tìm đến mua gà, học hỏi kinh nghiệm nuôi ngày một nhiều, ông lại bận bịu. Được con trai chỉ cho việc dùng facebook, lướt web, ông nên ông tư vấn, trả lời những thắc mắc của khách hàng qua mạng...
“Kén” khách
Một con gà con làm giống có giá 500 nghìn đồng. Một con gà thịt thuần chủng, nặng 3,5 - 4 kg giá đến 20 triệu đồng. Dịp Tết Nguyên đán có khi lên đến 30 - 40 triệu một con. Vì thế dân ít ăn, chỉ những người mua làm quà biếu, hay những khách sành ăn mới tìm mua.
Gà Đông Tảo giá trị cao nhưng kén khách mua
| "Con giống nở ra phải chú trọng giữ ấm, khô ráo và đảm bảo vệ sinh. Gà con ngoài sau khi nở được một tháng phải tiêm vacxin chống tụ huyết Gumboro 2 lần mới cho tiếp đất, mà những ngày đầu phải chờ nắng ấm lên mới cho xuống từ 2 - 3 tiếng. Một tuần phải dùng vôi bột rắc lên trấu dưới sàn chuồng 1 lần", ông Vết nói. |
Vì thịt ngon lại nuôi dân dã nên từ gà giống đến gà thịt ông Vết đều không có đủ để cung ứng cho khách. Ông kể, năm ngoái có vị khách người Nhật Bản chọn mua 2 con với giá 70 triệu đồng và muốn mua 30 con giống để nuôi nhưng ông không bán. Ông nuôi chỉ mang tính chất bảo tồn, không kinh doanh rộng rãi.
Mỗi năm thu nhập của gia đình ông từ việc nuôi gà Đông Tảo trên 100 triệu đồng. Ông cho biết, nuôi gà chỉ là đam mê, tuy cũng phục vụ trang trải trong gia đình nhưng quan trọng hơn đó là tâm huyết của mình. Vì không nuôi theo hình thức thương phẩm nên gà chậm lớn.
Một con gà Đông Tảo để bán thịt phải nuôi đến 18 tháng. Bán giống gà là hình thức kinh doanh chủ yếu, còn gà thịt cả năm ông xuất bán chỉ vài con. Mỗi tháng ông thu được 15 quả trứng, song tỷ lệ ấp thành công chỉ đạt 50%, chưa kể ấp ra gà con bị sơ sẩy...
Nhà ông còn 2 con trống đầu đàn, có người trả đến 57 triệu 1 con nhưng ông nhất định không bán. Ông bảo, giờ mà bán đi là mất đàn, mất chuồng, thế có mà toi.
Do khó nuôi, dễ bị nhiễm bệnh, khó thích nghi với thời tiết nhất là trong những tháng lạnh nên gà Đông Tảo được ông che chắn cẩn thận, thức ăn, nước uống, môi trường sạch sẽ... Ông kể những đêm mưa gió phải thao thức mãi, dậy kiểm tra xem gà có bị ướt không, rồi tìm cách vun vén, che cho chúng.
Ông bảo, năm ngoái lên Hà Nội đám cưới cho con mất 3 ngày, ở nhà không có ai, gà bị chết mất 3 con, tiếc mãi đến giờ. Ngoài thóc và ngô, ông Vết còn cho gà ăn nhiều rau, chuối cây trộn với cám. Thỉnh thoảng, ông cùng con trai dùng nước lá trầu không rửa mặt, chân cho gà.
