Lịch sử đã lên án hành động đốt sách

Lịch sử cả phương Tây và phương Đông đều đã lên án hành động đốt sách.

- Thưa ông Nguyễn Đình Thái, có ý kiến cho rằng thư viện Uông Bí từng là nguồn tri thức dồi dào nôi dưỡng văn nghệ sĩ vùng than, vì vậy, thay cho việc thanh lý và tiêu hủy, phải giữ lấy để lập Bảo tàng sách, ông nghĩ sao về việc tiêu hủy 10.200 cuốn?

Tôi rất bất ngờ và thật sự ngạc nhiên đến mức sửng sốt nếu không dám nói là “sốc” khi hay tin này. Nếu điều ấy “bị” thực hiện thì thật đáng tiếc. Một là, Thư viện thành phố Uông Bí từng được đánh giá là một trong những kho lưu trữ tri thức vào loại lớn, không những là nơi văn nghệ sĩ Quảng Ninh thường hay lui tới khai thác tư liệu mà còn là nơi công nhân mỏ, nhân dân, đặc biệt là giới trẻ những trường học trên địa bàn đến đọc, mượn sách báo, tài liệu về tra cứu phục vụ cho việc học tập.

Trong thời buổi công nghệ 4.0 đang phát triển nhưng văn hóa đọc vẫn tồn tại như một nhu cầu tự thân. Những văn nghệ sĩ (VNS) và người đọc lớn tuổi chưa hoặc không có phương tiện tin học (hoặc không muốn có) vẫn giữ thói quen đọc sách in truyền thống. Không hiếm các cháu học sinh THCS, THPT, sinh viên các trường đại học, cao đẳng, trường dạy nghề đến đọc, mượn sách. Những cảnh này tôi đã gặp ở Thư viện tỉnh Quảng Ninh khi tôi đến tặng sách của mình hoặc Thư viện Nguyễn Yến – thư viện tư nhân lớn nhất thành phố Hạ Long (và lớn nhất tỉnh Quảng Ninh). Các bạn trẻ vừa ăn bánh mỳ, vừa đọc sách rất say sưa.

Thư viện tư nhân Nguyễn Yến (TP Hạ Long – Quảng Ninh)

Hai là, ý kiến thành lập Bảo tàng sách là rất hay. Tôi ủng hộ. Còn nếu không ta có nhiều cách. Trên địa bàn thành phố Uông Bí có rất nhiều trường đại học, cao đẳng, trường nghề. Hãy bán rẻ hoặc tặng họ. Cũng có thể chuyển cho Thư viện tỉnh Quảng Ninh. Thành phố cũng có thể mở Hội chợ sách cũ với nguồn “hàng” độc này để thu lại ít kinh phí. Chắc chắn tôi và nhà báo sẽ là những khách hàng đầu tiên, đúng không? (Cười).

- Cơ quan quản lý thư viện khẳng định việc thanh lý và tiêu hủy là đúng quy trình. Tuy nhiên, nghe đến con số thanh lý và tiêu hủy hơn 1 vạn cuốn sách thì ai cũng phải giật mình sửng sốt vì thư viện cấp huyện mà có được số sách như vậy là hàng vài chục năm. Đồng thời có ý kiến cho rằng sách - Trí tuệ của loài người mà lại bảo cũ để thanh lý và tiêu hủy ư? Báo Nhân dân có tội tình gì, báo Quảng Ninh có tội tình gì mà đốt đi?

Tôi rất đồng tình với ý kiến đó. Bây giờ cái gì cũng có thể biện luận cho việc đúng quy trình. Của cải, tài sản ở dạng vật thể có thể thanh lý. Sách báo cũng là tài sản vật thể nhưng lại là vật thể đặc biệt cho nên việc thanh lý, tiêu hủy là không nên. Cần phải giữ lại. Tôi rất mong các nhà quản lý văn hóa của thành phố Uông Bí nên cân nhắc lại thật kỹ lưỡng, thấu đáo và cẩn trọng trước khi thực hiện vấn đề nhạy cảm này. Lịch sử cả phương Tây và phương Đông đều đã lên án hành động đốt sách của Herostratos vàTần Thủy Hoàng đấy thôi.

Trước đó, Chủ tịch UBND TP Uông Bí ra quyết định số 6662/QĐ-CTUBND “Phê duyệt Đề án Thanh lọc tài liệu thư viện” với mức kinh phí thực hiện là 2.400.000 đồng, trích từ ngân sách nhà nước. UBND TP Uông Bí cũng ra quyết định số 6663/QĐ-UBND thành lập hội đồng thẩm định tài liệu thư viện đề nghị thanh lọc (gồm 5 ông bà, trong đó Chủ tịch Hội đồng là một Phó Chủ tịch UBND TP Uông Bí). Hội đồng này đã ra biên bản thẩm định tài liệu thư viện, trong đó sách in là 10.200 bản, báo, tạp chí 27 loại, với kiến nghị thanh lý hết các loại tài liệu này.

Văn bản tiêu hủy hơn 10.000 quyển sách ở Thư viện Uông Bí

Thư viện TP Uông Bí thành lập năm 1961. Đây là thư viện nổi tiếng nhất cả vùng than, lưu giữ nhiều tài liệu giá trị, hiếm có về lịch sử văn hóa tỉnh Quảng Ninh và Đảng bộ thành phố Uông Bí.