Hơn 3 giờ sáng, Khu giết mổ tập trung của tại Cụm công nghiệp xã Bích Hòa, huyện Thanh Oai, Hà Nội tấp nập như một đại công trường. Hiện trạng nhầy nhụa, bẩn thỉu, mùi hôi nồng nặc và nước thải tỏa ra khắp nơi, tái hiện lại hình ảnh cơ sở giết mổ Thịnh Liệt, quận Hoàng Mai bị đóng cửa vì ô nhiễm từ cách đây gần chục năm. Từ lò giết mổ này, từng tốp, từng tốp xe máy chở từ 2-3 con lợn đã xẻ nghênh ngang trong ánh đèn đêm mờ ảo tỏa đi khắp các chợ của Hà Nội.
Điều đáng nói là, gần như không hề thấy có sự tăng cường kiểm tra, giám sát, phòng chống DTLCN nào của các cơ quan chức năng và lò mổ này trong khi Hà Nội đang phải căng mình chống dịch tả lợn Châu Phi (DTLCP)...
Đột nhập lò mổ bẩn trong đêm
Khoảng gần 3 giờ sáng, khi PV có mặt tại đây, QL 21B và những con đường dẫn vào Khu giết mổ tập trung xã Bích Hòa, bắt đầu tấp nập hơn rất nhiều với những chuyến xe ra – vào lò mổ, tiếng lợn bị chọc tiết gào thét, xé toang màn đêm yên tĩnh. Một người dân ở khu vực lò mổ đi chợ sớm cho hay: “Đêm nào cũng vậy, cứ từ chập tối là lợn từ khắp nơi chở về lò mổ cho đến tận đêm khuya. Còn ở thời điểm này thì hàng chục xe máy, ô tô gầm rú đến, rồi chở lợn được xẻ mang đi khắp các chợ. Nhiều người dân quanh đây lúc ngủ lúc tỉnh bao nhiêu năm nay rồi. Nghe nói DTLCP rất nguy hại, bị nhiễm bệnh là chết, nhưng dường như lò mổ này không phòng bị gì, vẫn mất vệ sinh, vẫn ô nhiễm như trước đây. Như thế thì nếu có lợn bệnh sẽ rất dễ bị lây lan, không tin anh cứ vào mà xem…”
Được biết, nhiều lò mổ thủ công gây ô nhiễm trầm trọng ở khu giết mổ Thịnh Liệt, bị TP Hà Nội đóng cửa cách đây gần chục năm đã được Hà Nội hỗ trợ để di dời về Khu giết mổ tập trung xã Bích Hòa của Cty Minh Hiền với kỳ vọng của TP Hà Nội là sẽ khắc phục được tình trạng bẩn thỉu, ô nhiễm, thịt lợn được giết mổ đảm bảo ATTP…
Phần thân lợn để trên nền gạch, các thợ thịt lợn thoải mái đi qua đi lại, giẫm đạp lên thịt sống |
Tuy nhiên, theo PV quan sát thấy và ghi lại được bằng video, khu giết mổ này vẫn bẩn thỉu, ô nhiễm, hôi thối và mất vệ sinh không khác gì lò mổ Thịnh Liệt trước đây. Lợn vẫn được vật ra, chọc tiết, giết, mổ, xẻ ngay trên sàn bệt có nước thải và phân lợn, còn người giết mổ thì đi ủng, không đảm bảo tiêu chuẩn về vệ sinh ATTP.
Trong khi đó, theo tìm hiểu, cũng là lò mổ của Cty Minh Hiền, cũng nằm trong khu vực này, do Cty Minh Hiền tự tổ chức giết mổ bằng một dây chuyền giết mổ được nói là rất hiện đại, với công suất cả ngàn con/ca lại chỉ hoạt động được một phần rất nhỏ công suất, vì không cạnh tranh nổi với các lò mổ thủ công do chính mình quản lý. Điều này thật là khó hiểu?
Để quan sát được trực tiếp và ghi lại những hình ảnh quá trình giết mổ bẩn vô cùng này, chúng tôi đã phải mặc áo mưa, đi ủng, trà trộn với đám thương lái đông đảo đến lấy thịt mang đi bán. Khu giết mổ và khu làm nội tạng gần nhau. Đó thực sự là một lò mổ bẩn kinh hoàng.
Quy trình giết mổ ở lò mổ tập trung này diễn ra hoàn toàn trên nền gạch và hoàn toàn thủ công. Nước thải lênh láng, có lúc còn ngập một phần của những mảng thịt sau khi con lợn được xẻ ra. Thịt, máu, phân, nội tạng lẫn lộn thành một thứ hỗn tạp bốc mùi tanh tưởi.
Tại khu làm nội tạng còn kinh hoàng hơn. Lòng, ruột, tim, gan,... của lợn được sơ chế lẫn với phân vương vãi khắp nơi. Công đoạn xử lý nội tạng cũng được làm rất qua loa đại khái và mất vệ sinh. Sau đó, tất cả nội tạng được chất thành đống chờ thương lái đến mang đi. |
Cứ mỗi lần xả xong một con lợn, người ta lại cầm thùng nước dội qua quýt cho trôi phế thải xuống rãnh nước. Nhưng nước thải gồm nước, máu, lông lợn cứ thường xuyên dâng lên, cống không thoát kịp, cứ tràn ngập nền gạch nơi đặt những con lợn đã được mổ và nội tạng. Các thợ thịt lợn thoải mái đi qua đi lại, giẫm đạp lên thịt sống.
“Lợn cởi truồng” ngang nhiên dạo khắp phố phường
Cạnh khu giết mổ là hàng chục xe máy chuyên chở thịt lợn, nội tạng lợn trực chờ mang đi khắp các chợ ở Hà Nội tiêu thụ.
Dường như, mỗi thương lái đều tính cho mình một giờ cụ thể nên cứ hết tốp này mang thịt lợn đi lại có tốp khác đến. Hầu hết những chiếc xe này đều có những điểm chung là: Rất tàn tạ, cáu, bẩn, mất vệ sinh, hoen rỉ, nhớp nháp, hôi hám.
Lợn sau khi mổ và làm sạch theo cách của lò mổ như đã nói ở trên sẽ được các thợ mổ kéo lê trên nền của khu giết mổ đến chất đống từ 2 – 4 con trên những chiếc xe này.
Các xe chở lợn dễ dàng lọt qua chốt kiểm dịch |
Sau khi nhận đủ hàng, xe chở lợn sẽ phải đi qua một chốt kiểm tra ngay trước cổng lò mổ. Theo quan sát của chúng tôi, chốt này có cả lực lượng thú y. Tuy nhiên những chiếc xe chở lợn “cởi truồng” vừa được xé xác vượt qua chốt một cách đơn giản, dễ dàng, gần như không hề thấy có sự tăng cường kiểm tra, giám sát, phòng chống DTLCN nào của các cơ quan chức năng và lò mổ này trong khi Hà Nội đang phải căng mình chống DTLCP. Sau khi qua chốt kiểm tra, các xe sẽ tỏa đi khắp nơi, nhưng phần lớn được vận chuyển vào khu vực nội thành Hà Nội.
Bám theo các đoàn xe chở thịt lợn “cởi truồng” dọc theo quốc lộ 21B vào nội thành Hà Nội với khói bụi mù mịt khiến chúng tôi còn cảm thấy như tắt thở thì liệu thịt lợn kia có đảm bảo được vệ sinh ATTP?
Chúng tôi theo 3 xe chở lợn đến chợ Phùng Khoang, quận Thanh Xuân. Ở đây, cả con lợn trần được vứt lên phản, thậm chí vứt luôn xuống nền chợ chỉ được lót một mảnh bao. Có thương lái vứt đó rồi đi đâu không thấy quay lại nữa. Trong khoảng 20 phút chúng tôi ở chợ Phùng Khoang, đếm được hơn 20 xe chở lợn vào chợ này.
Trong bối cảnh dịch tả lợn châu Phi đã lan ra 13 tỉnh, thành phố của miền Bắc, một số địa phương, trong đó có Hà Nội đang có nguy cơ lây lan rộng rất cao, diễn biến rất phức tạp và Hà Nội đang tập trung mọi lực lượng để phòng chống DTLCP, việc giết mổ, vận chuyển không đảm bảo vệ sinh ATTP, không được kiểm soát chặt chẽ nguồn lợn đầu vào lò mổ và từ lò mổ ra các chợ sẽ rất dễ làm lây lan nhanh chóng loại dịch mà đã mắc là lợn chết 100%.
Thiết nghĩ, TP Hà Nội đã và đang phòng chống DTLCP rất quyết liệt, nhưng có vẻ như thành phố lại đang bỏ trống một “trận địa” quan trọng là các lò mổ, vận chuyển thịt lợn và các chợ. Do đó, để đạt được hiệu quả cao trong phòng chống DTLCP, Hà Nội – địa phương tiêu thụ thịt lớn đứng thứ 2 của cả nước - cần bịt các khoảng chống này sớm nhất có thể.
"Lợn cởi truồng” nằm vắt vẻo trên xe máy theo dân buôn đến các sạp thịt, sau đó sẽ đến tay người tiêu dùng, bất chấp quy định nghiêm ngặt của UBND TP.Hà Nội về việc vận chuyển thịt lợn trên địa bàn |