Lúa chất đầy nhà chờ... giá

Đến thời điểm này, nông dân ĐBSCL đã thu hoạch được khoảng 70% trong số hơn 1,563 triệu ha lúa ĐX, năng suất rất lý tưởng 6,44 tấn/ha, tăng 0,14 tấn/ha. Sản lượng dự kiến sản lượng đạt 10,828 triệu tấn. Thế nhưng, nhịp độ giao thương lúa ở vùng nông thôn đang rất yên ắng.

Ông Lý Khoa, chủ DN xay xát lúa gạo ở xã Châu Hưng (Thạnh Trị, Sóc Trăng) vừa đi khảo sát một vòng các xã ở khu vực Thạnh Trị cho biết: Giá lúa đã xuống thấp hơn giá bảo hiểm khoảng 200 đồng/kg nhưng hoạt động mua bán vẫn dè dặt. Hiện rất nhiều nông dân giữ lúa lại chờ giá. 10 nhà thì khoảng 6 nhà chất lúa đầy nhà. NM xay xát cũng hạn chế tối đa việc mua lúa. Giá lúa NM thu mua lại từ tay thương lái chỉ ở mức 3.950 - 4.000 đồng/kg. Ông Khoa nói: Giá lúa xuống thấp kiểu này tôi thấy tội người trồng lúa quá. Nông dân cày sâu, cuốc bẫm 4 tháng để làm ra hạt lúa nhưng rồi bán lúa không được giá.

Rời NM, cho xe lăn bánh vào vùng nông thôn sâu, đi đến đâu chúng tôi cũng sẽ nhìn thấy lúa chất lúa đống trong nhà, ngoài ngõ. Ông Lê Gương, ấp Cống Đôi, xã Hồ Đắc Kiện (Châu Thành, Sóc Trăng) đang bán lúa vừa tuốt với 1,2ha, sản lượng gần 12 tấn, giá 3.500 đồng/kg. Anh Gương nói: Nghe nhà nước bảo hiểm giá lúa 4.000 đồng/kg thì xem như đã tạm ổn nhưng thực ra nông dân làm gì bán được lúa giá 4.000 đồng/kg. Giá đó là để cho thương lái bán cho DNXK. Giá thấp quá nhiều bà con trữ lại chờ. Ở khu vực xã Hồ Đắc Kiện chắc có không dưới 50% nông dân giữ lúa chờ giá. Nói vừa xong, ông Gương chỉ tay sang nhà kế bên đang chất đống 20 tấn lúa bên hiên không cần đậy, giữ mà chẳng sợ mất vì...giá lúa thấp nên trộm cũng không thèm lấy.

Ở Hậu Giang, giá lúa nông dân huyện Phụng Hiệp bán tại ruộng chỉ khoảng 3.200 đ/kg, lúa phơi khô từ 3.500 - 3.800 đ/kg tùy theo giống lúa. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang Lê Hồng Tịnh lập tức đề nghị Cty CP Lương thực Hậu Giang tổ chức thêm đội thu mua lúa ở khu vực vùng sâu, vùng xa để giữ mức giá có lợi nhất cho người dân.

Điều đáng nói, trong khi lúa ĐX ở ĐBSCL trên đồng chưa thu hoạch hết thì ở các tỉnh: Long An, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Sóc Trăng, An Giang...diện tích lúa XH đã xuống giống đã vượt 89.000 ha, tăng 15.000 ha so với cùng kỳ. Dự kiến, diện tích lúa XH tại ĐBSCL sẽ tăng lên 120.000 ha, Tiền Giang là tỉnh tăng mạnh nhất sẽ đạt khoảng 40.000ha, kế đến là Sóc Trăng với 17.000ha. Như vậy, thì với đà này thị trường lúa gạo luôn trong tình trạng...bội thực, cung vượt cầu nên khó hy vọng giá lúa bứt nên được nếu XK không được cải thiện.

Hiện tại, các DN đã ký hợp đồng XK trên 3,1 triệu tấn gạo, trong kế hoạch dự kiến xuất 6 triệu tấn gạo trong năm 2010. Như vậy nếu so với sản lượng lúa ĐX 2009 - 2010 dự kiến là hơn 10 triệu tấn thì lượng lúa còn trong dân là rất lớn. Trước thực trạng này, để kéo giá lúa lên hơn 4.000 đồng/kg thì chỉ có cách duy nhất là đẩy mạnh XK. Chỉ có XK thì giá lúa mới tăng. Còn riêng việc mua tạm trữ vẫn khó kéo giá lúa tăng cao hơn giá bảo hiểm. Theo các nhà phân tích hiện người hưởng lợi nhất trong điều kiện giá lúa hiện nay chính là DNXK.