Đã hơn 1 tháng từ khi xuống giống, rét đậm kéo dài làm nhiều diện tích lúa trên địa bàn huyện Minh Hóa (Quảng Bình) bị chết rét, nông dân đang đứng trước tình trạng thiếu giống lúa trầm trọng.
Vụ ĐX 2011- 2012, toàn huyện phấn đấu gieo cấy 462 ha lúa, năng suất bình quân đạt 50 tạ/ha, tổng sản lượng là 2.310 tấn. Vụ này, gia đình ông Đinh Hữu Quang ở thôn Hợp Lợi, xã Xuân Hóa gieo cấy được 3 sào lúa. Tất cả mọi nguồn lực về giống, phân bón, sức kéo đều được gia đình ông đầu tư vào vụ lúa này, thế nhưng đã hơn 1 tháng trôi qua từ khi xuống giống, cây lúa chỉ phát triển được 10- 15 cm, tỷ lệ lúa sống chỉ đạt khoảng 30%. Với thời tiết rét đậm kéo dài như hiện nay thì số diện tích lúa còn sống cũng đang dần dần bị vàng lá và chết dần.
Không còn cách nào để khắc phục tình trạng lúa chết, gia đình ông Quang đành phải phá đi số lúa còn sống để gieo lại, hy vọng đảm bảo nguồn lương thực cho gia đình. Ông Đinh Hữu Quang không giấu được nỗi lo lắng trên khuôn mặt, ông cho biết: “Để bắt tay vào gieo cấy lại, gia đình tôi thiếu phân bón và giống lúa trầm trọng, không biết sau khi gieo lại thời tiết có thuận lợi nữa hay không”.
Trên cánh đồng lúa đang héo dần ở xã Xuân Hóa, gia đình chị Cao Thị Phương đang tận dụng những cây lúa còn sống trên các thửa ruộng của gia đình khác để mang về cấy trên ruộng của mình, chị Phương cho biết gia đình chị chỉ có 1 sào, rét quá nên lúa chỉ lên được 30%, vì không có giống lúa ngắn ngày nên chị xin nhổ lúa của những gia đình sẽ phá gieo lại để cấy dặm vào sào lúa của gia đình.
Cũng như gia đình ông Quang, chị Phương... trên 600 hộ nông dân của xã Xuân Hóa đang rơi vào tình cảnh này, sau tết ai ra đồng cũng lo lắng khi nhìn thấy cánh đồng lúa đang ngày càng thưa dần màu xanh của lúa. Vụ ĐX này xã Xuân Hóa gieo cấy được 58,8 ha lúa, tranh thủ thời tiết nắng ấm nên bà con nông dân đã xuống giống ngay từ những ngày đầu tháng 10 năm 2011. Lúa gieo xong gặp rét đậm kéo dài cộng với mưa phùn và sương muối nên không phát triển được, trên 80% diện tích lúa của xã Xuân Hóa đã bị chết, số diện tích còn lại cũng đang chết dần.
Bà con nông dân đang ra đồng để đưa nước vào các chân ruộng, tiến hành cày ải lại đất để gieo trồng giống lúa ngắn ngày như Khang dân. Theo báo cáo thì hiện nay nông dân đã đăng ký tại UBND xã Xuân Hóa trên 2 tấn giống ngắn ngày, xã đang vận động bà con tận dụng nguồn giống tự có của các vụ mùa trước để chủ động gieo lại số diện tích lúa bị chết.
Tại thị trấn Quy Đạt, UBND thị trấn Quy Đạt đã thành lập đoàn kiểm tra đi khảo sát tình hình phát triển của lúa để có hướng chỉ đạo bà con khắc phục, tại nhiều chân ruộng tỷ lệ cây lúa sống cũng rất thấp, thị trấn đang tiếp tục điều tiết nước để giúp cây lúa chống chọi với những ngày mưa rét. Nhiều hộ gia đình đã chủ động làm đất để gieo lại.
Cuộc sống của gia đình anh Đinh Xuân Nhị ở tiểu khu 6 thị trấn Quy Đạt chỉ dựa vào 2 sào đất trồng lúa, do đó sau khi làm mùa xong anh tranh thủ đi làm thuê ở các tỉnh phía Nam để kiếm tiền lo cho con cái ăn học, lẽ ra thời điểm này anh đã có mặt ở quê người để làm thuê nhưng vì 2 sào lúa bị chết rét hết nên anh ở nhà để cùng vợ gieo cấy lại. Trong cái rét của ngày đầu xuân, anh Nhị đang tích cực cuốc lại đất; còn vợ anh thì xoay xở tìm giống ngắn ngày cho kịp thời vụ.
Ông Đinh Hữu Niên, Phó Chủ tịch UBND huyện Minh Hóa cho biết huyện đang tiếp tục kiểm tra, khảo sát lại số diện tích lúa bị thiệt hại; đồng thời vận động nhân dân sử dụng giống lúa ngắn ngày tự có để gieo lại. Ông cũng cho biết thêm vấn đề giống đang rất khó khăn, các công ty cung ứng giống đang khan hiếm các giống lúa ngắn ngày. Huyện sẽ nhanh chóng có phương án để khắc phục tình trạng lúa bị chết rét, không để trắng diện tích đất nông nghiệp trong vụ ĐX này.
Thị trấn Quy Đạt có 77 ha lúa, sau khi tiếp thu lịch xuống giống của Phòng NN- PTNT huyện, bà con nông dân thị trấn đã tiến hành gieo trồng đúng thời vụ, lúa gieo xong gặp rét đậm kéo dài hơn 1 tháng nay nên cây lúa phát triển rất kém. Qua kiểm tra có 70% diện tích lúa đã bị chết và phải gieo lại, số diện tích còn lại vẫn đang phải chống chọi với rét đậm.
Ông Cao Xuân Nghĩa, Chủ tịch UBND thị trấn Quy Đạt cho biết với 70% diện tích lúa bị thiệt hại do rét đậm kéo dài, nhiều hộ nông dân thị trấn Quy Đạt đang thiếu giống nghiêm trọng. Ngoài việc vận động bà con chủ động sử dụng các giống lúa tự có, thị trấn đang đề nghị huyện hỗ trợ giống lúa ngắn ngày để gieo cấy.
Toàn huyện Minh Hóa có 460 ha diện tích dành cho cây lúa, trong vụ này các địa phương mới chỉ xuống giống hơn 300 ha lúa trà đầu với các giống lúa dài ngày, các loại giống chủ lực như IR 35366, Xi23, XP 28, PC6, P6, NX30, khang dân, Khang dân đột biến… Đây là những giống lúa mới chất lượng có ưu thế về năng suất, có tính chống chịu tốt.
Huyện Minh Hoá đã trích kinh phí 1.600 triệu đồng để hỗ trợ giá giống cho bà con nông dân, trong đó giá giống lúa được hỗ trợ 40%. Hơn 100 ha lúa gieo trà ngắn ngày chưa được xuống giống, theo báo cáo đến thời điểm này toàn huyện có 105 ha lúa trà đầu đã bị thiệt hại hoàn toàn do rét đậm kéo dài.
