* Khi ta xả nước từ bồn nước bằng lỗ thoát đáy thì tại sao luôn tạo thành các dòng xoáy, cho dù ta có làm mọi cách để phá các xoáy nước đó đi, sau đó chúng lại xuất hiện trở lại? Hà Quang Đạo, Yên Lập, Phú Thọ Khi mình xả nước, nước tạo hình xoáy là do lực quay của trái đất. Hình thành xoáy nước là do lệch đường xích đạo. Tại vị trí đường xích đạo đi qua khi tháo nước sẽ không có dòng xoáy. Nếu bạn ở Bắc bán cầu thì nước xoáy ngược kim đồng hồ. Nếu bạn ở Nam bán cầu thì nước xoáy theo chiều kim đồng hồ. Vì trái đất quay tròn. Không chỉ xả từ bồn nước mà bất cứ chỗ nào cũng vậy. Khi đường ngập, quan sát chỗ nước đang xả xuống một lỗ cống hay một lỗ trên mặt đất cũng thấy vậy.
* Xin hỏi ở nhiệt độ nào thì mì chính biến thành hóa chất độc hại? Nhiệt độ khi chiên rán thực phẩm là bao nhiêu đối với mỡ lợn, bao nhiêu đối với dầu rán? Nhiệt độ của nồi áp suất nấu thực phẩm là bao nhiêu?
Lê Thị Minh Hằng, Ngân Sơn, Bắc Kạn
Trong điều kiện nấu nướng thông thường mì chính (bột ngọt) không biến chất thành bất kỳ sản phẩm nào có hại cho sức khỏe. Các nghiên cứu gần đây trên thế giới đã bác bỏ khái niệm độc hại của mỳ chính mà trước đây thường được gọi là hội chứng nhà hàng Trung Hoa. Đã có đủ cơ sở kết luận mỳ chính không có giới hạn nào gây độc hại.
Nhiệt độ cao nhất của nồi hầm áp suất nấu thực phẩm chỉ khoảng 112oC. Việc hơi bão hòa và nhiệt độ sôi cao hơn khiến nước thẩm thấu vào thức ăn nhanh hơn, thức ăn mềm nhanh hơn, tiết kiệm năng lượng nấu cao hơn.
Khi nấu nướng ở nhiệt độ cao, quá lâu giá trị dinh dưỡng của protein giảm đi vì tạo thành các liên kết khó tiêu. Quá trình này hay xảy ra khi nướng, hấp thức ăn trong lò nhiệt độ cao.
Khi thực phẩm rán trong dầu mỡ, nhiệt độ có thể lên đến trên 200 oC; khi nướng thực phẩm trên bếp than, nhiệt độ có thể lên đến trên 300 oC.
Khi đun lâu ở nhiệt độ cao các axit béo không no sẽ bị ôxy hóa làm mất tác dụng có ích với cơ thể của các axit này, đồng thời các liên kết kép trong cấu trúc của chúng bị bẻ gãy tạo thành các sản phẩm trung gian như là peroxit, aldehyt có hại đối với cơ thể...
* Tại sao những chiếc lá rụng do gió thổi thường chuyển động xoay vòng tròn thay vì bay ra xung quanh?
Lê Ngọc Kiên, Thiệu Hóa, Thanh Hóa
Khi lá rơi thường là lá già, ít nước ở viền lá mà tập trung nước ở cuống nên cuống nặng hơn và chúi đầu xuống đất, còn cánh lá cong lại giống như cánh quạt, không khí sẽ tác dụng lên cánh lá đã bị khô xoắn làm cho nó quay tròn khi rơi.
Những chiếc lá không có cánh xoắn sẽ không xoay tròn hoặc xoay rất ít. Tùy theo hình dạng của lá mà khi rụng có thể bay theo nhiều kiểu khác nhau.
* Xin hỏi tại sao mắt của loài tuần lộc Bắc Cực lại thay đổi theo mùa, nhằm mục đích gì?
Hoàng Nguyên, Hoàng Mai, TP Hà Nội
Cũng giống như các loài động vật có vú khác, loài tuần lộc sống ở Bắc Cực cũng có một lớp tế bào tapetum lucidum (TL) ở sau võng mạc, giúp phản chiếu các bước sóng ánh sáng khác nhau bằng cách thay đổi màu sắc.
Khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời vào mùa hè, lớp tế bào tapetum lucidum của tuần lộc chuyển sang màu vàng, phản chiếu phần ánh sáng quan trọng trở lại thông qua võng mạc. Vào mùa đông, lớp tế bào chuyển sang màu xanh đậm, hạn chế lượng ánh sáng được phản xạ vào mắt.
Các nhà nghiên cứu cho rằng sự thay đổi này làm phân tán ánh sáng thông qua cơ quan tiếp nhận ánh sáng ở sau mắt, nhờ đó làm tăng độ nhạy cảm của võng mạc trong những tháng mùa đông. Việc thay đổi màu mắt cũng giúp tuần lộc tăng khả năng phát hiện kẻ thù.
Nguyên nhân của sự thay đổi màu mắt ở tuần lộc hiện vẫn chưa được làm rõ, mặc dù các nhà khoa học cho biết đây có thể là kết quả của sự thay đổi áp suất bên trong mắt. Đây là lần đầu tiên sự thay đổi màu sắc của mắt được nhìn thấy ở động vật có vú.
Bằng cách thay đổi màu sắc của tapetum lucidum trong mắt, tuần lộc có thể linh hoạt khi ứng phó với sự khác biệt của các mức ánh sáng trong môi trường sống tùy theo mùa.