Những đặc trưng của Hàng Mã qua nét vẽ Graffiti
Ở các nước phương Tây, vẽ Graffiti được xem là một môn nghệ thuật đường phố, dường như, bản thân những bức tranh này đã chứa đựng sự tranh cãi giữa yếu tố nghệ thuật cao sang và chất đường phố. Vì sự tranh cãi đó, nhiều nước cũng tìm cách xóa bỏ nó nhưng cũng có những nơi tìm cách níu giữ những bức tranh mỏng manh này. 
THÁNH ĐƯỜNG “VẼ BẬY”
Cách đây 5 năm, nhiều người lấy làm khó chịu khi những bức tường nham nhở ở Hà Nội được phủ lên những lớp sơn xanh, đỏ loang lổ, những bức tranh đó chứa những thông điệp chắp vá, lén lút vì không ai thừa nhận. Căng mắt để đọc những dòng chữ cách điệu đó, nhiều người chợt ồ lên: “No smoking” hay “Say No to Drugs” (Cấm hút thuốc lá và Nói không với ma túy)
Những con đường hay bức tường nổi tiếng “màu mè” đó có chân cầu Long Biên, Bến Hàn Quốc, Bến Nhật Bản, Bến xe Gia Lâm…, tuy nhiên, nơi được coi là thánh đường “vẽ bậy” giữa Thủ đô là phố Thượng Thanh, nằm sau ga Gia Lâm, nơi chằng chịt những bức vẽ đủ thể loại.
Nghe tin cuộc thi vẽ Graffiti tái hiện 36 phố phường Hà Nội được tổ chức tại đây, tôi cũng chịu khó đi xem dù trời mưa phùn. Đúng là cái nghệ thuật này cũng thu hút nhiều người khán giả đến xem thật và có sự hiện diện của một số phóng viên nước ngoài. 17 nhóm vẽ tham gia đến từ nhiều nơi từ Hà Nội, Hải Phòng đến Hải Dương,Yên Bái, TP HCM…, tất cả trong số họ đều rất trẻ và đam mê sáng tạo với những bức tường. Tuấn Anh, một trong hai người tổ chức cuộc thi “tự phát” này cho biết: “Em phải mất khá nhiều tuần để đến từng nhà thuyết phục người dân cho mượn tường, tất nhiên, chuyện đó là không dễ nhưng cuối cùng cái bọn em cần cũng đã đạt được”.
Vào cuộc thi, các họa sĩ trẻ trổ tài bằng cách múa bình sơn, từng khối màu được xịt ra, bố cục hài hòa với những đường nét ngoằn nghèo đặc trưng. Chốc lát, cả phố cổ Hà Nội được hiện ra, cái đầu lân sư tử, những chiếc mặt nạ trấn áp lối vào Hàng Mã, những ánh sáng lấp lánh, ngập nữ kim là phố Hàng Bạc, những dây điện chằng chịt phố Hàng Bè hay một góc Nhà Thờ với những quán trà đá vỉa hè… được tái hiện trên những bức tường trong tràng pháo tay không ngớt của khán giả đến xem.
TÌM TIẾNG NÓI ĐỒNG CẢM
Tranh vẽ Graffiti có sự phóng khoáng, bố cục tự do, màu sắc ngẫu hứng nhưng lại bị sự quản lý có cảm xúc. Ở Việt Nam, chưa ai thừa nhận Graffiti là nghệ thuật và đều cho rằng, đó là “vẽ bậy”. Chính vì lẽ đó, cảm xúc tù túng, lén lút đã o ép những bức tranh khó theo một khuôn khổ tự do như chính đặc tính của thể loại tranh này.
| Trao đổi với NNVN, họa sĩ Phan Minh Bạch cho rằng: “Graffiti đẹp nhờ màu sắc phóng túng và nội dung thể hiện. Hiện nay, có nhiều bạn trẻ Việt Nam vẽ rất đẹp, nội dung chững chạc, có thông điệp nhưng lại không có sân chơi riêng và chỗ thể hiện nên… vẽ lén lút lên tường, làm ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị. Nghệ thuật cũng nên phục vụ xã hội cộng đồng, nếu đi ngược lại thì Graffiti càng bị định kiến”. |
Nhiều người dân phố Thương Thanh cũng cho rằng, sở dĩ người dân ở đây cho phép những “họa sĩ bất đắc dĩ” này trổ tài vì đây là thú chơi lành mạnh, không phải tệ nạn xã hội và tuyệt nhiên, không tìm thấy một bức vẽ bậy bạ nào ở đây.
Từ ngày dân Graffiti tập trung về đây chơi thì tình trạng vẽ bậy ở nội thành giảm hẳn, nhưng sau những câu nhận xét, những người dân ở đây cũng thông báo rằng, khu vực này sắp giải tỏa, bàn giao mặt bằng cho con đường mới, nghĩa là hàng trăm bức vẽ nơi đây cũng sẽ trở thành vôi vữa.
