Mạnh tay “triệt” dịch lở mồm long móng

So với năm 2013, dịch lở mồm long móng ở nước ta xảy ra ở diện hẹp hơn (số huyện có dịch giảm từ 44 xuống chỉ còn 31; số xã có dịch giảm từ 145 xuống chỉ còn 81), đồng thời số gia súc mắc bệnh giảm gần 2 lần; số gia súc phải tiêu hủy giảm gần 7 lần. Dịch chủ yếu xuất hiện trên trâu, bò.

Về đặc điểm dịch tễ, dịch xuất hiện chủ yếu trên trâu, bò (chiếm gần 95%); lợn và dê cũng mắc bệnh nhưng số lượng ít. Vi rút LMLM lưu hành ở các ổ dịch đa phần là tuyp A gây ra. Một số địa phương xuất hiện cả ổ dịch do tuyp O và tuyp A gây ra.

Qua đánh giá hiệu lực sử dụng vắc xin sau tiêm phòng, vắc xin có chứa kháng nguyên chủng vi rút LMLM tuyp O3039 (vắc xin của hãng Merial) hoặc O Taw98 hoặc O4625 có hiệu lực cao với chủng vi rút tuyp O và vắc xin chứa chủng vi rút LMLM tuyp A May97 có hiệu lực cao với chủng vi rút tuyp A đang lưu hành thực địa hiện nay.

Khoảng 3 năm trở lại đây, địa bàn mắc dịch LMLM có xu hướng ngày càng thu hẹp. Nguyên nhân chính là do Trung ương đã điều hành, chỉ đạo mạnh tay hơn trong công tác phòng, chống dịch.

Ngay từ đầu năm, Bộ NN-PTNT đã có một công văn nhắc nhở các địa phương phải xây dựng kế hoạch phòng, chống 3 dịch bệnh nguy hiểm trên gia súc, gia cầm là cúm gia cầm, LMLM và tai xanh; chuẩn bị kinh phí và nguồn vắc xin dự phòng để tiêm phòng khi xuất hiện ổ dịch.

Nhờ vậy, các tỉnh đã thực hiện nghiêm chỉnh. Khi địa phương đã có trong tay nguồn vắc xin dự phòng và một cơ số thuốc sát trùng để phun cách ly ổ dịch thì dịch bệnh khó có thể lây lan rộng.

Điển hình là Hà Nội, Thái Bình, Bà Rịa - Vũng Tàu mỗi năm chi hàng chục tỷ đồng mua vắc xin để dự phòng và tiêm, do đó không còn tình trạng “nước đến chân mới nhảy”, khi có dịch mới làm tờ trình xin UBND tỉnh cấp kinh phí rất mất thời gian (vì quy trình này thường kéo dài khoảng 2 tuần).

Mặt khác, trong thực hiện chiến dịch vệ sinh khử trùng toàn quốc, năm nay Bộ NN-PTNT cũng đã tăng từ 2 đợt lên 3 đợt (vào đầu, giữa và cuối năm).

Đây là một chính sách rất ý nghĩa. Bên cạnh đó, những chương trình hỗ trợ của Chính phủ như chương trình quốc gia phòng chống dịch LMLM giai đoạn 2011 - 2015; chương trình hỗ trợ vắc xin cho các huyện đặc biệt khó khăn của Chính phủ cũng phát huy hiệu quả.

Dịch bệnh tuy có xảy ra nhưng ở quy mô rất nhỏ, chỉ xuất hiện ở những cá thể bỏ sót tiêm phòng ở những vùng rừng núi cheo leo, cán bộ thú y chưa kịp đến tiêm hoặc khi đến thì chủ nhà đi vắng.

Theo nhận định của Cục Thú y, hiện nay, về cơ bản dịch vẫn đang được kiểm soát, các tỉnh Hà Tĩnh, Lạng Sơn, Thanh Hóa, Lào Cai, Yên Bái, Đắc Nông có các ổ dịch chưa qua 21 ngày. Dự báo trong thời gian tới, dịch LMLM có thể vẫn tiếp tục xuất hiện ở các tỉnh khu vực miền núi phía Bắc, Bắc Trung bộ và Tây Nguyên.

Theo đại diện Cục Thú y, nếu không xảy ra dịch LMLM trên những đàn gia súc do các chương trình, dự án cấp nhằm mục đích xóa đói giảm nghèo thì diện mắc dịch sẽ còn thấp hơn rất nhiều.

Hiện tại, Chi cục Thú y Cao Bằng đã tham mưu cho UBND tỉnh thực hiện chính sách kiểm soát chặt đàn trâu, bò do các chương trình, dự án.

Cụ thể, sau khi đàn trâu, bò về tới các xã, lực lượng chuyên ngành không phát ngay cho các hộ dân mà nuôi cách ly trong khoảng thời gian từ 10 - 15 ngày. Nếu không phát hiện dịch bệnh, thú y sẽ tổ chức tiêm phòng theo đúng quy trình (tiêm 2 mũi, mỗi mũi cách nhau 28 ngày) rồi mới phát cho các hộ thuộc diện hỗ trợ.