Thực tế sản xuất nông nghiệp tại Cần Thơ đối tượng vay và cần vay vốn nhiều nhất vẫn là các DN chế biến lương thực, thủy sản và dân nuôi cá tra. Nhưng vay vốn ưu đãi ư? Đừng mơ!
>> Nuôi trồng thủy sản: Chật vật vay vốn
>> Lãi vẫn cao, vay vẫn khó
Những hộ nuôi cá tra qui mô nhỏ 1-2 ao (3.000 m2/ao), qua trò chuyện với một số nông dân ở Ô Môn, Thốt Nốt… (TP Cần Thơ), hầu như đa số chủ yếu nhờ vào vốn gia đình tự có, mượn bà con thân tộc hoặc tự tìm vốn vay bên ngoài hay được các DN bán thức ăn thủy sản cho nợ để theo nghề nuôi cá. Một nông dân cho biết, nếu chủ ao là khách hàng mới muốn nhắm vay vốn NH trong lúc này sẽ thật nhiêu khê. Vì sau khi thẩm định về qui mô ao nuôi, năng lực sản xuất, điều kiện tiên quyết là tài sản thế chấp nhà, đất. Nếu không có gì đảm bảo đừng mong vay được vốn và thậm chí một số cán bộ NH cũng chẳng quan tâm tới việc có dự án sản xuất kinh doanh tốt hay không.
Còn với những khách hàng uy tín, vay dễ, nhưng vẫn phải vay lãi suất cao. Ông Chương Văn Khanh (Út Anh), dân nuôi cá tra phường Tân Lộc Đông, quận Thốt Nốt, nói: Tôi được biết NH có chủ trương hạ lãi suất cho vay xuống còn 15%/năm và nghe tin có NH còn cho vay lãi suất ưu đãi hơn nữa. Tuy nhiên tôi chưa thể tiếp cận được mức lãi như vậy dù mình là khách hàng thân tín, có uy tín của những chi nhánh NH lớn như Vietcombank, Eximbank… Hiện tại, tôi đang vay mức lãi suất 1,7%/tháng, thời gian vay vừa qua đến nay 7 tháng và chưa tới mức đáo hạn.
DN chế biến thủy sản và dân nuôi cá tra đều khó vay lãi suất thấp
Ông Nguyễn Ngọc Hải, Chủ nhiệm HTX nuôi cá tra Thới An, phường Thới An, TP Cần Thơ cho rằng: Dân nuôi cá tra chi phí lớn nên cần vốn lớn. Từ cuối năm 2011 HTX chúng tôi vay với lãi suất 20%/năm. Mỗi lần vay hai ba chục tỷ đồng. Sau đó lãi suất vay có giảm xuống 18%. Đến đáo hạn 30/4/2012 HTX Thới An được hạ lãi xuống còn 17%/năm. Nhưng sau khi nghe tin NHNN hạ lãi suất xuống còn 15%, chúng tôi vẫn chưa vay được theo mức lãi suất này.
Ông Hải trần tình: “Chúng tôi là khách hàng tốt. HTX là của những nông dân nuôi cá tra. Nhưng quả thật từ trước đến nay chưa khi nào tiếp cận được nguồn vốn vay ưu đãi, thậm chí được xem là đối tượng thuộc diện cho vay theo Nghị định 41/2010/NĐ-CP ngày 12/4/2010 của Chính phủ (về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp nông thôn). Chúng tôi thắc mắc vì sao? Cán bộ tín dụng một NH thương mại có chi nhánh tại địa bàn TP Cần Thơ giải thích: Do vừa qua NH huy động lãi suất cao. Do vậy, đối tượng đã vay vốn chờ đợi trong thời gian tới nếu NH cân đối được thì sẽ hạ mức lãi suất cho vay. Và quả thật chúng tôi chưa biết đến khi nào mới vay được mức lãi 15%, cho dù mức này vẫn còn quá cao so với 12%/năm của mấy năm trước. Còn về khoản vay tín chấp theo Nghị định 41, HTX Thới An sản xuất nông nghiệp, có vùng nuôi cá bên ngoài bờ sông Hậu, nơi còn vườn ruộng bao quanh. Đáng lẽ ra HTX được vay tín chấp mức tối đa 500 triệu đồng, nhưng vì theo TP Cần Thơ “lên đời” là đô thị loại I, xã Thới An, huyện Ô Môn dù là vùng ven, nay trở thành phường của quận. Vì vậy dù HTX nuôi cá tra nhưng thuộc đô thị nên nằm ngoài diện ưu đãi.
Theo Chi nhánh NHNN TP Cần Thơ, trên địa bàn hiện có 40 tổ chức tín dụng (TCTD) cho vay nuôi trồng và thu mua chế biến thủy sản với dư nợ đến ngày 30/4/2012 là 7.410 tỷ đồng, chiếm 18,1% trong tổng dư nợ (cuối năm 2011 là 10,7%). 39 TCTD cho vay lĩnh vực NN-PTNT với dư nợ cho vay 14.873 tỷ đồng, chiếm 36,94% trên tổng dư nợ cho vay trên địa bàn (cuối năm 2011 chiếm 34,74%). Về lãi suất cho vay bằng VNĐ lĩnh vực sản xuất kinh doanh thông thường phổ biến 15-17% năm, lĩnh vực tiêu dùng phổ biến từ 16,5-20%/năm và lãi suất cho vay bằng ngoại tệ từ 6,5-9%/năm. Cụ thể trong tổng dư nợ cho vay đến cuối tháng 4/2012 có 9,05% dư nợ lãi suất cho vay dưới 15%; 14,49% dư nợ lãi suất cho vay từ 15-17%; 24,71% dư nợ có lãi suất cho vay từ 17-19% và 51,77% dư nợ có lãi suất cho vay từ 19% trở lên.
| Phải thừa nhận rằng cho vay vào lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, nông thôn điều kiện thẩm định khó và rủi ro cao. Đó là lý do vì sao nhiều NH thương mại cổ phần tập trung lập chi nhánh ở các đô thị hơn là mở văn phòng giao dịch về vùng nông thôn. |
Giám đốc một chi nhánh NH Thương mại tại TP Cần Thơ lý giải: Cần phải nhìn nhận thực tế là một số DN không còn điều kiện vay nữa. Đó là những DN đã vay NH và đang nợ nhiều. Vậy làm thế nào giảm nợ để được vay, bởi các NH luôn xem DN có tình hình tài chính tốt mới cho vay. Đó là chưa nói đến số DN đang “sống dở, chết dở” thì làm sao tái cơ cấu? Thực tế trong ngành chế biến lương thực, thủy sản đã có DN sản xuất kinh doanh thật sự hiệu quả được một vài NH thương mại lớn cho vay lãi suất 14%/năm, nhưng rất hiếm. Đa số NH thương mại cổ phần đang cho vay lãi suất cao 19-20%. Đó là do thu hút nguồn vốn tín dụng “đầu vào” trước đó cao, nếu cho vay 14-15% sẽ lỗ.
