Một bản án bị cho là bất công

Như chúng tôi đã trình bày ở bài trước, trong Quyết định số 797/QĐ-UBND ngày 19/9/2012 "Phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB…" của mình, UBND TX Sơn Tây đã nêu nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ là "Nhà nước thu hồi đất của Trung tâm Nghiên cứu bò và Đồng cỏ Ba Vì do Trung tâm giao đất cho Cty Tây Nguyên không đúng quy định của pháp luật, thuộc trường hợp thu hồi đất theo quy định tại khoản 3 điều 38 Luật Đất đai năm 2003".

>> Một phiên tòa ''chớp nhoáng''
>> Gian nan đòi công lý

Từ nguyên tắc đó, UBND TX Sơn Tây đã áp dụng khoản 1 điều 35 Nghị định 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ, không bồi thường, hỗ trợ về đất; Không bồi thường, hỗ trợ đối với phần giá trị còn lại đã đầu tư trên đất cho Trung tâm.

Tại tòa, đại diện theo pháp luật của Trung tâm và luật sư Nguyễn Hồng Bách (Đoàn Luật sư TP Hà Nội), người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Trung tâm, đã chỉ rõ: Quyết định số 797/QĐ-UBND ngày 19/9/2012 của UBND TX Sơn Tây là một quyết định có hàng loạt vi phạm. Thứ nhất, Trung tâm là đối tượng được phép giao khoán Quyền sử dụng đất (QSDĐ) theo quy định tại khoản 1 điều 1 "Quy định giao khoán đất sử dụng vào mục đích SXNN, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản trong các doanh nghiệp Nhà nước" ban hành kèm theo Nghị định số 01/CP ngày 4/1/1995 của Chính phủ).

Luật sư Nguyễn Hồng Bách khẳng định Quyết định số 797/QĐ-UBND của UBND TX Sơn Tây là một quyết định trái pháp luật

Cty Tây Nguyên là đối tượng được phép nhận khoán QSDĐ. Việc Trung tâm giao khoán QSDĐ cho Cty Tây Nguyên đã được Viện Chăn nuôi, Bộ Nông nghiệp - Công nghiệp thực phẩm (nay là Bộ NN- PTNT) phê duyệt, tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật. Do đó, hoàn toàn không có căn cứ để cho rằng việc Trung tâm giao khoán QSDĐ cho Cty Tây Nguyên là "không đúng với quy định của pháp luật" rồi quy việc thu hồi 843.158,4 m² đất của Trung tâm về trường hợp Nhà nước thu hồi đất theo quy định tại khoản 3 điều 38 (sử dụng đất không đúng mục đích, sử dụng đất không hiệu quả) Luật Đất đai năm 2003.

Thứ hai, việc UBND TX Sơn Tây căn cứ vào Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động khoa học và công nghệ của Trung tâm, được cấp ngày 6/4/1994 để cho rằng khi giao khoán QSDĐ cho Cty Tây Nguyên, một Cty có mục đích sử dụng đất khác với mục đích nghiên cứu và thực nghiệm khoa học, là Trung tâm đã sử dụng đất không đúng mục đích, nên cần áp dụng khoản 3 điều 38 Luật Đất đai 2003 khi Nhà nước thu hồi, lại càng sai.

Theo quy định tại điều 14 Luật Đất đai năm 2003 và điều 6 Nghị định 181/2004/NĐ-CP, thì căn cứ để xác định mục đích sử dụng đất của Trung tâm phải là Giấy chứng nhận QSDĐ chứ không phải là Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động khoa học và công nghệ. Hơn thế nữa, theo quy định tại khoản 2 điều 6 Nghị định 181/2004/NĐ-CP, thì Trung tâm cũng có quyền sử dụng đất vào các mục đích khác, nếu không làm ảnh hưởng đến mục đích sử dụng đất chính và không trái pháp luật về đất đai.

Thứ ba, UBND TX Sơn Tây đã lấy văn bản số 4927/BTNMT-ĐĐ ngày 28/11/2006 làm một trong những căn cứ để ra Quyết định số 797/QĐ-UBND ngày 19/9/2012, là một sai phạm nghiêm trọng, bởi đó không phải là một văn bản quy phạm pháp luật. Theo luật sư Nguyễn Hồng Bách, văn bản trên đã được ban hành không đúng trình tự, thủ tục luật định, đã phản ánh sai thực tế sử dụng đất của Trung tâm, vi phạm các điều 36; 39; 40; 47; 49; 50… Luật Thanh tra và các điều 21; 23; 38; 39… Nghị định số 41/2005/NĐ-CP ngày 25/3/2005 của Chính phủ.

Cũng theo ông Bách, có đủ căn cứ để kết luận rằng Quyết định số 797/QĐ-UBND ngày 19/9/2012 của UBND TX Sơn Tây đã được ban hành trái pháp luật. Hoàn toàn không có căn cứ để khẳng định Trung tâm bị thu hồi đất thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 điều 38 Luật Đất đai 2003.

Do đó trường hợp thu hồi đất của Trung tâm là thuộc phạm vi điều chỉnh của "Quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn TP Hà Nội" ban hành kèm theo Quyết định 108/QĐ-UBND ngày 29/9/2009 của UBNDTP Hà Nội. Vì vậy, Trung tâm phải được hỗ trợ giá trị đã đầu tư vào đất theo quy định tại điểm b khoản 2 điều 28 Quyết định số 108/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội.

Lời trình bày của đại diện theo pháp luật của nguyên đơn cũng như phân tích của luật sư tại tòa là hoàn toàn có căn cứ. Tuy nhiên, cả đại diện theo pháp luật của bị đơn cũng như của người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đều vắng mặt nên nguyên đơn đã không có điều kiện để tranh tụng. Người dự khán có cảm giác rằng HĐXX tỏ ra khá thờ ơ trước luận cứ của nguyên đơn. Sau thời gian nghị án chỉ chừng 15 - 20 phút. HĐXX đã tuyên án: Bác đơn khởi kiện của Trung tâm, giữ nguyên Quyết định số 797/QĐ-UBND ngày 19/9/2012 của UBND TX Sơn Tây.

Ông Lê Xuân Đông, người đại diện theo pháp luật của Trung tâm, cho biết: Đó là một bản án bất công. Trung tâm sẽ có đơn chống án lên tòa án cấp phúc thẩm theo luật định, để tiếp tục bảo vệ tài sản của tập thể, của Nhà nước đến cùng. (Hết)