Mưa trái mùa khiến cho không ít vườn điều bị giảm sản lượng nghiêm trọng
Hiện các nhà vườn trồng điều ở Đồng Nai đang bắt đầu bước vào vụ thu hoạch. Thế nhưng, nếu thời điểm này năm ngoái giá điều lên tới 30 – 35 ngàn đồng/kg thì năm nay chỉ 17-20 ngàn mà thương lái chẳng buồn vào mua khiến nông dân trồng điều điêu đứng. 
Mất mùa, trượt giá
Chúng tôi về Trảng Bom gặp những nhà vườn trồng điều, đi đâu cũng nghe người dân thở ngắn than dài vì điều mất mùa, trượt giá khiến không ít nông dân ôm nợ. Gặp chúng tôi trong vườn điều đang cho lác đác trái chín, bà Nguyễn Thị Bình (ngụ ấp Bàu Cá, xã Trung Hòa) cho biết: Nhà có hơn 1 ha đất để trồng điều và hoa màu, trong đó điều được 7 sào (7.000m2). Thông thường vào đầu vụ giá điều thường cao nhất do khan hiếm, như năm ngoái thời điểm này thương lái vào tận vườn “sục sạo” mua với giá 30-35 ngàn đồng/kg. Thế nhưng, hiện nay thương lái ít tìm đến hỏi mua mà còn làm giá, chê ỏng chê eo rằng điều hạt không mẩy, màu không sáng nên chỉ trả 17 – 19 ngàn/kg.
Bà Bình so sánh: Giá điều năm nay chỉ bằng giá cách đây 3 năm! Nếu như 7 sào điều nhà tôi năm ngoái giờ này cũng cho gần 4 tạ thì nay chưa đầy 120kg. Theo bà Bình, điều khiến người dân u buồn hơn là năm nay đúng vào thời điểm điều trổ bông thì xuất hiện những cơn mưa trái mùa khiến tỷ lệ đậu trái giảm đến hơn một nửa. Chỉ vào những nụ hoa đen nhẻm trên cành, bà Bình than vãn: "Mưa trái vụ làm điều thui chột cả rồi, buồn lắm chú ơi".
Nhà bà Bình có 6 nhân khẩu trong đó có 2 người con còn đi học cấp 2, thu nhập của gia đình trông chờ tất cả vào vườn điều và 6 sào hoa màu. Điều năm nay giá thấp lại mất mùa đang khiến gia đình bà Bình mất ăn mất ngủ.
Mang nợ vì điều
Gặp chúng tôi, nông dân Nguyễn Văn Hai ngụ ấp Nhân Hòa, xã Tây Hòa khi ông đang lọ mọ cầm cây sào đi chọc những quả điều chín trong vườn. Ông Hai bảo: "Nhà có 4 đứa con đi làm công nhân ở KCN Bàu Xéo cả, phó thác 4 sào điều cho tôi. Tuổi cao, sức yếu không có việc gì nên hàng ngày ông Hai ra vườn nhặt điều chín để bán".
Hỏi về mùa điều năm nay có khấm khá không, ông Hai lắc đầu, thở dài thườn thượt: "Chú nhìn thì biết còn hỏi làm gì. Năm ngoái cũng bị vài đợt sương muối, sản lượng điều giảm nhưng giá điều còn cao, còn năm nay thì vừa sương muối, vừa mưa nên nhìn vào vườn là thấy nản. 4 sào điều tôi đang thu từ tết đến giờ chỉ được chừng 80kg. Năm nay tôi tính nếu điều được giá thì nuôi vài đàn heo. Tình trạng này khó quá".
Thấy chúng tôi vào vườn hỏi về giá cả mùa điều ra sao, em Lê Thu Hương ngụ ấp Nhơn Hòa, xã Tuy Hòa cho biết: Nhà em có hơn 1 ha trồng điều. Năm vừa rồi nhà không có vốn nên phải mua thiếu nợ gần 2 triệu đồng tiền phân bón chờ thu hoạch điều rồi trả. Nhưng giá điều năm nay thấp tè thế này thì chán quá. Muốn trả nợ cũng khó.
Về ấp 4, xã Suối Nho, huyện Định Quán, Đồng Nai, nhiều hộ dân cho biết, điều chín rụng lác đác nhưng giá thấp quá nên không buồn đi nhặt. Nhiều vườn điều do ảnh hưởng của sương muối và mưa trái vụ nên trái rất xấu. Anh Trần Văn Lộc, ngụ ấp 4 cho biết: Năm ngoái vườn điều 9 sào nhà anh hơi già cỗi nên phải thuê máy cày vào xới đất lên cho tơi xốp. Tiền công với phân bón cũng ngốn hết gần 3 triệu đồng, thế nhưng do trong này địa hình vùng sâu, vùng xa nên thương lái rất ít vào hỏi mua.
Cách đây mấy ngày, nhiều người dân do cần tiền gấp phải mang điều ra tận lộ cách 7-8 km mới có đại lý thu mua với giá quá bèo. Anh Lộc giải thích: Tuy năm nay bị mưa trái mùa nhưng hạt điều ở Suối Nho, hay Phú Túc vẫn sáng và mẩy nên không thể nói điều xấu mà mua giá thấp được.
Theo tìm hiểu của NNVN, hiện nay Đồng Nai có trên 50 ngàn hec ta điều tập trung ở các huyện: Trảng Bom, Định Quán, Xuân Lộc, Cẩm Mỹ... Thông thường, phải đến tháng 3 và 4 mới là đợt thu hoạch rộ, tuy nhiên hiện giá hạt điều thô trong nước giảm mạnh là do nhu cầu tiêu thụ điều của các nước trên thế giới đang giảm. Ngoài ra, vụ điều năm 2011 sản lượng điều dự trữ trong nước và thế giới còn lớn dẫn đến ế thừa.
