Trong nhiều năm, PLA tạo ra thu nhập và lương thực bằng việc tổ chức binh lính “tăng gia SX”. Nay việc đó trở thành chuyện làm ăn. Ngoài tăng gia SX, PLA nay kinh doanh khách sạn, quán bar, rạp hát…
Năm 1998, Đảng Cộng sản Trung Quốc yêu cầu PLA cắt quan hệ với các DN thương mại để tập trung vào việc “sẵn sàng chiến đấu”. Một đơn vị bộ binh không cần phải đi chăn nuôi heo nữa, ngân sách sẽ chi cho lương thực, thực phẩm.
Nhưng thay vì chấm dứt, các quan chức quân đội chỉ đơn giản là đưa hoạt động làm ăn của họ vào vòng bí mật hơn mà thôi.
Trong PLA, việc bán bảng số xe (không được luật cho phép) cho những người dân thường giàu có từng là một hoạt động đầy béo bở. Bởi những người ngoài quân đội kia, khi đi xe mang biển quân đội có thể cho gắn đèn chớp, còi hụ để qua mặt thiên hạ trên đường phố. Thậm chí còn có thể đổ xăng miễn phí.
Việc này phổ biến đến mức năm 2013, PLA ra lệnh cấm các xe nhập khẩu đắt tiền như Mercedes-Benz, BMW, Porsche và Bentley được mang bảng số quân đội.
Năm 2007, Phó đô đốc Hải quân Vương Thủ Nghiệp bị kết án tử hình cho hoãn thi hành án vì tội tham ô 25 triệu USD. Là Phó Chủ nhiệm Tổng cục Hậu cần từ 1997 đến 2001, Vương bị cáo buộc nhận lại quả từ các nhà thầu trong việc xây dựng nhà cửa cho quân đội.
Tháng 3 vừa rồi, Từ Tài Hậu, Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Trung Quốc đã về hưu, bị bắt với cáo buộc thu hàng triệu USD từ việc bán chức tước trong quân đội. Từ từng nắm việc bổ nhiệm quan chức quân đội cấp cao từ 2004 đến 2013.
| Kể từ khi nhậm chức năm 2013, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình từng nhiều lần thúc giục PLA “sẵn sàng chiến đấu”. Mới nghe thì có vẻ như ông Tập đang răn đe ai đó, nhưng với thực tế của PLA, có người hiểu ý ông Tập muốn quân đội bớt kiếm tiền và tập trung vào nhiệm vụ chính. |
Chưa rõ số tiền cụ thể ông này kiếm được. Nhưng một “đệ tử” của họ Từ là Cốc Tuấn Sơn, người cùng đang bị bắt giữ để điều tra, từng tặng quà cưới cho con gái Từ là một chiếc thẻ ngân hàng với ngân khoản 3,2 triệu USD (hơn 60 tỷ đồng).
Người ta nói Cốc cũng bán hàng trăm chức vụ trong quân đội. “Nếu một quan chức cấp tá không thuộc diện “quy hoạch” muốn lên tướng thì phải chi tới 4,8 triệu USD”, một nguồn tin nói với Reuters.
Daniel Hartnett, một nhà phân tích về Trung Quốc của hãng CNA nói rằng tham nhũng có thể phá hủy năng lực quân sự của PLA chứ không chỉ “cản trở việc phát triển quân nhân”.
“Viện bảo tàng”
Cho dù ngân sách không ngừng tăng lên, kho vũ khí của Trung Quốc vẫn chứa đầy các thiết bị lạc hậu. PLA sở hữu 7.580 xe tăng chủ lực, nhiều hơn cả Mỹ. Nhưng chỉ có 450 chiếc, loại Type 98A và Type 99, là tương đối hiện đại. Còn lại là những phiên bản của dòng T-55 của Nga có trong biên chế của PLA từ những năm 1980. Và ngay cả lúc đó, những chiếc xe này đã bị coi là lỗi thời.
Trung Quốc cũng có nhiều chiến đấu cơ. Cả không quân và không quân hải quân tính tổng, họ có hơn 1.300 máy bay. Nhưng trong số đó, chỉ có 502 chiếc là loại hiện đại (296 Su-27 mua của Nga và 206 J-10 - loại máy bay tự chế tạo). Còn lại là hơn 800 chiếc, hầu hết là dòng J-7, J-8 và Q-5, là những thiết kế của những năm 1960, ra đời vào những năm 1970.
Hải quân có vẻ hùng hậu hơn, tuy nhiên chưa nói được nhiều điều. Tàu khu trục và khinh hạm của Trung Quốc khá mới nhưng tàu sân bay duy nhất là tàu cũ, SX từ những năm 1980. Con tàu này không có máy phóng máy bay nên hạn chế lượng bom đạn chiến đấu cơ mang theo, hạn chế cả tầm bay của phi cơ.
Tàu ngầm cũng là một vấn đề. Hơn nửa trong số 54 tàu ngầm của PLA là hiện đại, được đóng trong vòng 20 năm đổ lại đây. Các tàu hiện đại thuộc các lớp Đường, Hán, Nguyên và Tống. Bốn lớp tàu này đều do Trung Quốc tự thiết kế, bị đánh giá là thua kém nhiều so với thiết kế của phương Tây.
Các tàu còn lại, đặc biệt là tàu lớp Minh ra đời những năm 80, đều đã lạc hậu.
Hải quân PLA dừng SX tàu ngầm hạt nhân lớp Đường ngay khi mới chỉ SX 3 chiếc. Bên cạnh đó, Bắc Kinh đặt hàng Nga 4 tàu lớp Kalina, cho thấy sự thiếu tin tưởng các thiết kế trong nước.
Quả bom hẹn giờ
Một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất về sự trỗi dậy của quân sự Trung Quốc là các thiết bị quân sự tự thiết kế, SX trong nước. Tuy nhiên, người ta biết rất ít về khả năng hiệu dụng của chúng.
Trong nỗ lực hiện đại hóa PLA, trong những năm 1980, Trung Quốc tăng cường quan hệ với các nhà thầu vũ khí phương Tây. Bắc Kinh mua trực thăng, chiến đấu cơ, động cơ, hệ thống điện tử hàng hải và đạn dược. Sau sự kiện Thiên An Môn, phương Tây cấm vận vũ khí đối với Trung Quốc.
Nước này quay qua Nga, nhưng Nga muốn bán sản phẩm hoàn thiện cho Trung Quốc, thay vì giúp họ phát triển ngành công nghiệp quốc phòng. Bắc Kinh nhận thấy họ phải tự mình phát triển ngành này. Nhưng việc đó không đơn giản và rất đắt đỏ.
“Trung Quốc sẽ già trước khi trở nên giàu có” là câu nói quen thuộc của những người quan tâm đến quốc gia này. Dân số khổng lồ, điều giúp Trung Quốc có nguồn lao động dồi dào sẽ sớm biến nước này thành “nhà dưỡng lão lớn nhất thế giới”.
Chính sách “một con” càng làm trầm trọng xu hướng này. Ngày nay ở Trung Quốc, cứ 100 người trong độ tuổi lao động lại có 16 người hưu trí. Đến năm 2050, cứ 100 người ở độ tuổi lao động lại có 64 người hưu trí.
Điều này ảnh hưởng tuy gián tiếp, nhưng nghiêm trọng đến hoạt động quốc phòng của Trung Quốc.
Trung Quốc có vũ khí hạt nhân. Họ có những tuyên bố chủ quyền xung đột với nhiều nước. Họ có ngân sách quốc phòng tăng gần 10%/năm.
Tuy nhiên, Trung Quốc là một người khổng lồ tập tễnh với nhiều vấn đề mang tính hệ thống. Một số vấn đề, nhất là những vấn đề kỹ thuật, có thể giải quyết được. Nhưng vấn đề về nhân khẩu/dân số thì không. (Hết)
