Trong lúc đề xuất cho mua tạm trữ 200.000 tấn muối đang chờ Chính phủ phê duyệt thì Bộ Công thương đã gia tăng "hàng rào" để ngăn muối ngoại bằng những điều kiện mới ngặt nghèo hơn. Liệu những động thái này có giúp cải thiện giá muối? Nhọc nhằn diêm dân
Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Thành Biên vừa ký ban hành Thông tư về việc NK muối và sẽ có hiệu lực từ 1/6 đến 31/12/2010. Theo đó, thương nhân được cấp giấy phép NK muối theo hạn ngạch thuế quan chỉ được phép NK các loại muối có mã HS: 2501.00.90.90, 2501.00.41.20, 2501.00.49.20 (trong biểu thuế XK, biểu thuế NK do Bộ Tài chính ban hành) và phải đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật về muối theo quy định tại Phụ lục số 01 ban hành kèm theo Thông tư này. Việc xác nhận đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật về muối thực hiện theo hướng dẫn của Bộ NN- PTNT.
Cũng theo Thông tư này, việc NK muối ngoài hạn ngạch thuế quan đối với tất cả các loại muối thuộc nhóm 2501 (trong biểu thuế XK, biểu thuế NK do Bộ Tài chính ban hành) trước khi ký hợp đồng NK phải được xác nhận của Bộ NN-PTNT về chất lượng. Thông tư này quy định việc NK muối của thương nhân để sản xuất và kinh doanh tại thị trường trong nước.
Đối với những lô hàng muối đã ký hợp đồng NK và đáp ứng một trong các điều kiện sau thì không bị điều chỉnh bởi Thông tư này, gồm: Đã xếp hàng lên phương tiên vận tải, có ngày xếp hàng ghi trên vận tải đơn (đối với hàng vận chuyển bằng đường biển, đường sắt, đường hàng không) hoặc ngày hàng về đến cửa khẩu (đối với hàng vận chuyển bằng đường bộ) trước ngày 10/6/2010; Đã mở L/C hoặc có chứng từ thanh toán trước ngày 10/6/2010. Còn đối với việc tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập, chuyển khẩu, quá cảnh hoặc NK để phục vụ sản xuất hàng XK, gia công hàng hóa cho thương nhân nước ngoài sẽ không bị điều chỉnh bởi thông tư này.
Như vậy, đúng lúc Bộ NN-PTNT đề nghị Chính phủ cho mua tạm trữ 200 ngàn tấn muối để đảm bảo sau một thời gian dài giá muối trượt dốc không phanh do việc cho phép NK muối từ đầu năm của Bộ Công thương để cứu nông dân thì Bộ Công thương ban hành Thông tư về việc NK muối. Với thông tư này, việc NK muối được quy định chặt chẽ hơn và đặc biệt là các DN trước khi ký hợp đồng NK muối phải có xác nhận của bộ chuyên ngành là Bộ NN-PTNT.
Phải chăng đây có phải là sự “chữa cháy” muộn màng khi mà muối ngoại tràn vào đã kịp "đè chết" hàng vạn diêm dân và nghề muối trong nước đang ở giai đoạn tồi tệ nhất khi giá muối quá thấp?