Ngoại trưởng Mỹ sẽ thúc đẩy một thỏa thuận chấm dứt mọi hành động có thể gây căng thẳng trong quan hệ giữa Bắc Kinh và các nước láng giềng Đông Nam Á tại hội nghị an ninh khu vực đang diễn ra ở thủ đô Nay Pi Taw của Myanmar, hãng tin AFP cho biết.
Các nhà phân tích cho biết những tranh chấp trên Biển Đông là chủ đề chi phối nghị trình của Diễn đàn Khu vực Asean (ARF) diễn ra vào Chủ nhật ngày 10/8.
Hôm 9/8, Ngoại trưởng John Kerry đã đưa ra đề xuất của phía Mỹ về việc làm giảm những căng thẳng trên Biển Đông bằng cách kiềm chế trước những hành động có thể ‘làm phức tạp hay làm leo thang căng thẳng’.
Các nước Asean nhìn chung ủng hộ đề xuất của Mỹ về việc làm giảm căng thẳng trên Biển Đông, trong đó có ủng hộ việc soạn thảo một bộ quy tắc ứng xử (COC) mang tính ràng buộc về pháp lý.
Cũng trong hôm 9/7, Philippines đã đưa ra sáng kiến giảm căng thẳng trên Biển Đông tại Miến Điện. Sáng kiến này có đưa vào quan điểm của Mỹ về việc các bên chấm dứt các hoạt động gây ra căng thẳng.
“Căng thẳng trên Biển Đông đã diễn biến xấu đi trong những tháng vừa qua và đang tiếp tục xấu đi,” Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario phát biểu.
“Tất cả chúng ta đang chứng kiến một kiểu hành xử hung hăng và hành động gây hấn ngày càng tăng trên Biển Đông vốn đe dọa nghiêm trọng hòa bình, an ninh, thịnh vượng và ổn định trong khu vực.”
Bên cạnh việc các bên dừng các hành động khiêu khích, bản kế hoạch của Manila còn kêu gọi nhanh chóng kết thúc đàm phán về COC và các biện pháp trọng tài lâu dài để giúp giải quyết chung cuộc các tranh chấp về chủ quyền trong khuôn khổ luật biển của Liên Hiệp Quốc.
Trung Quốc đã phản ứng lạnh nhạt trước đề xuất này của Manila và cho rằng căng thẳng trên Biển Đông đã ‘bị thổi phồng’.
“Ai đó đã nói quá hay thậm chí thổi phòng cái gọi là căng thẳng trên Biển Đông,” Ngoại trưởng Vương Nghị nói trước báo giới, “Chúng tôi không đồng ý với cách làm như vậy và chúng tôi kêu gọi cảnh giác với những động cơ đằng sau việc này.”