Tại Bình Thuận, nguồn nước ở các ao hồ, sông suối cạn dần, mực nước ngầm thiếu hụt trầm trọng. Theo Chi cục Thủy lợi tỉnh, tính đến ngày 21/4 lượng nước tích trữ trong các hệ thống công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh chỉ còn 47,52 triệu/216,60 triệu m3, đạt 21,94% dung tích thiết kế.
Ngoài ra lượng nước còn lại tại hồ thủy điện Đại Ninh 30,03 triệu/251,73 triệu m3 dung tích thiết kế (đạt 11,93%), thấp hơn cùng kỳ năm 2015 là 25,11 triệu m3 và hồ thủy điện Hàm Thuận là 186,19 triệu/522,50 triệu m3 dung tích thiết kế (đạt 35,63%); thấp hơn cùng kỳ năm 2015 là 13,52 triệu m3.
Với lượng nước trên, tỉnh ưu tiên phục vụ cho sinh hoạt, nước uống gia súc, gia cầm, tưới cho cây trồng vụ ĐX 2015 - 2016 và cây thanh long. Còn nước phục vụ SX vụ HT thì phải... chờ mưa.
Ông Phạm Hữu Thủ, Trưởng phòng Nông nghiệp (Sở NN-PTNT Bình Thuận) cho biết, trước tình hình nắng hạn diễn biến gay gắt, khó lường, UBND tỉnh đã trình HĐND tỉnh 2 phương án SX vụ HT, mùa theo hướng không mưa và có mưa trong thời gian tới.
Theo đó, nếu trời không mưa, đối với khu vực đồng bằng sông La Ngà (huyện Tánh Linh và Đức Linh) sẽ bố trí SX vụ HT là 10.000ha. Các huyện Bắc Bình, Hàm Thuận Bắc, Tuy Phong, Hàm Thuận Nam, Hàm Tân, TX La Gi và TP Phan Thiết, sau khi thu hoạch xong vụ ĐX thì tạm dừng SX, tiến hành làm đất, cày ải chờ mưa và chuẩn bị tốt các khâu để sẳn sàng SX có mưa, đủ nguồn nước.
Hồ đập cạn kiệt
“Đến ngày 10/6 tỉnh Bình Thuận vẫn không có mưa hoặc mưa không đủ lượng nước thì chuyển sang gieo trồng vụ mùa sớm. Đối với các loại cây trồng cạn khác như rau, đậu các loại, các địa phương cũng phải rà soát, cân đối bảo đảm nguồn nước mới gieo trồng; chủ động chuyển đổi diện tích lúa để bố trí SX cây trồng cạn để tiết kiệm nguồn nước. Như vậy, vụ HT sẽ tạm dừng sản xuất 30.000ha lúa nếu trời không mưa”, ông Thủ lo lắng.
Tại Ninh Thuận, đến ngày 25/4 tổng dung tích 20 hồ chứa hiện chỉ còn 34,47 triệu/192,21 triệu m3 (đạt 17,93% dung tích thiết kế), trong đó 2 hồ đã hết nước là hồ Ông Kinh (Ninh Hải) và hồ Tà Ranh (Ninh Phước). Ngoài ra, hồ Đơn Dương mực nước cũng đạt thấp, chỉ còn 77,67 triệu/165 triệu m3. Căn cứ nguồn nước tại các hồ chứa nước, đập dâng, dự kiến SX vụ HT khoảng 16.655ha, trong đó 10.442ha lúa và 6.213ha cây màu. Như vậy diện tích phải dừng SX khoảng 10.000ha.
Ông Phan Đình Thịnh, Trưởng phòng Khoa học công nghệ (Sở NN-PTNT Ninh Thuận) cho hay, nếu hồ Đơn Dương vẫn còn nước thì Sở sẽ chỉ đạo cho sạ hết diện tích theo kế hoạch trên.
Nam Trung bộ các hồ chứa đều cạn kiệt
| "Đề nghị UBND các xã chỉ đạo bà con chỉ SX trong diện tích khoanh vùng, không được SX thêm, tránh thiệt hại vì không có nước tưới. |
Nếu không đủ lượng nước từ 15/5 - 31/8 Cty CP Thủy điện Đa Nhim - Hàm Thuận - Đa Mi không duy trì mức xả nước tối thiểu trên ngày từ 15 m³/s cho Ninh Thuận, thì diện tích gieo trồng thuộc hệ thống kênh Bắc và kênh Chàm gieo sau ngày 1/6 buộc phải giảm diện tích ở vùng cuối kênh khoảng 50%, tương đương gần 4.000ha mới đảm bảo nước tưới cho cả vụ. Khi đó, kế hoạch dự kiến SX vụ HT chỉ còn hơn 13.360ha.
Còn tại tỉnh Khánh Hòa, tính đến ngày 22/4, 19 hồ chứa trên địa bàn tỉnh chỉ còn 113,81 triệu m3, đạt 46% dung tích thiết kế, một số hồ chứa có dung tích rất thấp như hồ Đá Bàn 9,6 triệu/75 triệu m3, đạt 13% dung tích thiết kế. Nếu không có mưa, dự kiến vụ HT chỉ SX 7.020/18.483ha (đạt 38% kế hoạch); trong đó 3.748ha phải bơm tưới chống hạn cuối vụ và diện tích chuyển đổi giống cây trồng 361ha.
Ông Đoàn Phi Dũng, PGĐ Cty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Nam Khánh Hòa cho biết, trong số diện tích dừng SX trong vụ HT, riêng đơn vị cắt giảm diện tích phục vụ tưới gần 1.800ha (bao gồm trạm bơm và hồ chứa).
Đặc biệt các trạm bơm phục vụ SXNN sử dụng nước trên sông Cái Nha Trang (từ trạm Đồng Trăng đến đập ngăn mặn Vĩnh Phương) phải tạm dừng cung cấp nước SX vụ HT, chỉ ưu tiên nước phục vụ sinh hoạt cho TP Nha Trang và huyện Diên Khánh. Vì lưu lượng trên sông Cái đang ở mức thấp, khoảng 1,4 m3/s.
Ông Đinh Văn Mỹ, PGĐ Cty TNHH MTV KTCTTL Bắc Khánh Hòa cho biết, sau khi kết thúc tưới vụ ĐX 2015 - 2016 cao trình mực nước các hồ xuống thấp, dòng chảy trên các sông, suối và nguồn nước sinh thủy đến đập dâng đếu cạn kiệt. Hiện Cty đã kiểm tra nguồn nước đến các hồ chứa, đập dâng và tính toán nhu cầu cấp nước sinh hoạt cho nhân dân và khoanh vùng diện tích sản xuất vụ HT. Dự kiến diện tích toàn vùng phải dừng SX do thiếu nước tưới trên 5.600ha.
