Ngàn năm thương nhớ đất Thăng Long

Ngày thơ Việt Nam lần thứ 8 lấy chủ đề 1000 năm Thăng Long - Hà Nội đã diễn ra trên khắp cả nước. Đây được coi là Ngày thơ Việt Nam với nhiều hoạt động phong phú nhất từ trước tới nay.

Nhà thơ Hữu Thỉnh, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam chia sẻ: “Ngoài những tác giả trong nước, đây là lần đầu tiên một sân thơ quốc tế được tổ chức tại Hà Nội trong khuôn khổ hoạt động của Ngày thơ Việt Nam. Sự kiện này có ý nghĩa quan trọng chứng tỏ quyết tâm của giới văn nghệ sĩ trong việc đẩy mạnh giao lưu và hội nhập quốc tế. Bên cạnh đó, các văn nghệ sĩ nước ngoài sẽ cho chúng ta thấy, một Hà Nội – Thăng Long đầy màu sắc và mang tính toàn cầu”. 

Thơ bằng những ô chữ nổi ghép thành khiến người xem đọc vất vả

Buổi trưa 27/2, dẫu thời tiết không mấy “ưu đãi” cho khách yêu thơ nhưng vẫn khá đông người đến thưởng thức thơ và gật gù vì BTC năm nay chuẩn bị khá công phu và rõ ý tưởng. Hai mươi tác phẩm trưng bày đã được các văn nghệ sĩ nước ngoài và Việt Nam thể hiện khiến nhiều người yêu thơ cảm động và dành tình cảm khá đặc biệt. Trong đó, công chúng dành ấn tượng đặc biệt cho những bài thơ viết về Việt Nam, về Hà Nội của các tác giả nước ngoài như Những ghi chép dưới mái hiên Hà Nội của nữ thi sĩ J. Fossenbell (Mỹ); Nhẹ nhàng chào buổi sáng Hà Nội của Mary Croy (Mỹ)...

Nguyễn Thanh Bình (Khoa Văn, ĐH Khoa học Xã hội & Nhân văn) cho biết: “Khi đọc những vần thơ của Mary Croy, tôi như được biết đến một Hà Nội khác, nơi mà mọi chuyển động, mọi góc cạnh của Hà Nội đều chạm vào được những giác quan tinh tế của con người. Không còn sự xô bồ, náo nhiệt mà duờng như đó chính là sự thương nhớ, sự mong mỏi… của ngàn năm đất Thăng Long.”

Khá nhiều cụ ông, cụ bà rong ruổi khu Văn Miếu để rưng rưng xúc động với những vần thơ đương đại, một cụ ông đọc to bài thơ Những ghi chép dưới mái hiên Hà Nội:

Mỗi buổi sáng với ban mai xanh màu cây lá

Chúng ta học ở đây thêm một điều gì đó

Từ cầu Long Biên tôi đã đi xuống

Bờ sông Hồng đỏ trải trước mặt tôi

Sự vững tâm rời bỏ tôi

Xuyên suốt lịch sử chúng ta đã chiến đấu cho một lòng tham xa xăm

Và nhu cầu bạo lực ngấm ngầm

Và cứ thế

Và cứ thế chúng ta đi bỏ lại sau lưng quá khứ.

(Những ghi chép dưới mái hiên Hà Nội – J. Fossenbell)

Đọc xong bài thơ, ông lại quay sang tấm tắc gật gù với cụ bà đi cùng, có lẽ họ tìm thấy sự đồng cảm trong cách viết, cách nghĩ và cả cây cầu Long Biên lịch sử, cũng như chứng nhân bờ sông Hồng chất chứa niềm riêng của đất Thăng Long.

Ngoài ra, không thể không nhắc đến những thi sĩ Việt Nam: Thơ viết ở biển (Hữu Thỉnh); Hà Nội đêm trở gió (Chu Lai)… được nhiều “thực khách” yêu thơ mê mẩn ngâm đi ngâm lại. Hồn thơ Hà Nội sống cùng người dân Thủ đô trước thời khắc lịch sử 1000 năm, nói như nhà thơ Anh Ngọc rằng: “Hà Nội luôn là cảm hứng thi ca, lịch lãm và biến hoá. Có thể một chiếc lá rơi cũng có thể làm nên Hà Nội. Một tiếng rao cũng khiến người người thổn thức”.

Ngày thơ lần thứ 8 cũng đánh dấu sự chu đáo của BTC khi những tác phẩm thơ được trình bày trên nhiều thể loại, ấn tượng nhất chính là những câu thơ được in trên gốm sứ. Những vần thơ được tuyển chọn khá công phu và đều mang ý nghĩa chủ đề, nghệ nhân gốm Vũ Đức Thắng là người được chọn thể hiện những tác phẩm này. Những câu thơ được viết lên gốm thể hiện ý chí tôi rèn, sáng tạo, nung nấu của cảm xúc để người đọc lên cảm nhận được sự day dắt, cũng như tính sáng tạo của nghệ thuật.

Tuy nhiên, vì sản phẩm tương đối nhỏ nên những câu chữ cũng không thể phóng đại vì vấn đề bố cục nên… thường thì người xem phải nheo mắt để đọc, hoặc muốn ngắm trọn các tác phẩm thì cũng phải nghiêng người hoặc khọm lưng. Một “nốt trầm buồn” nhất của Ngày thơ 2010 chính là nhiều nhà thơ cho rằng mình hơi hụt hẫng khi tác phẩm bị biến dạng hoặc viết sai chính tả như 2 câu thơ của Lưu Trọng Lư: Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội/ Áo đỏ người đưa trước giậu phơi, nguyên tác bị biến thành Ao đỏ người đưa… hoặc như Hà Nội đêm buốt tê/ Mái buồn nghe xấu rụng (Chính Hữu), câu thơ thứ 2 sai lỗi chính tả khi nguyên tác là: Mái buồn nghe sấu rụng.

Nhiều nhà thơ trẻ tham dự với mong muốn học hỏi trong sự nghiệp sáng tác, họ nhận được nhiều sự khích lệ từ công chúng. Nhà thơ trẻ Thụy Thảo chia sẻ rằng: “Công việc sáng tác luôn trường kì, dai dẳng. Như đất Thăng Long, 1000 năm, kết tinh - hội tụ để khắp bốn bể - năm châu cũng phải hướng về. Đó đều là giá trị của thời gian”.