Sân cỏ hiện đại không còn chỗ cho sự ngẫu hứng. Chủ nghĩa thực dụng chi phối toàn bộ bóng đá đỉnh cao.
Để giành được chiến thắng, mỗi trận đấu đều được tính toán kỹ lưỡng cả chiến thuật lẫn chiến lược. Dù thừa khả năng đánh bại đối thủ, nhưng một đội bóng khôn ngoan sẵn sàng chọn tỷ số hòa để… tránh gặp kình địch khó chịu ở vòng đấu sau. Càng ngày, vai trò của huấn luyện viên càng trở nên quan trọng hơn ở các giải bóng đá lớn như EURO hay World Cup.
Suốt chiều dài hơn 100 năm của bóng đá nhân loại, chỉ duy nhất một giá trị huyền thoại mà Franz Backenbauer đã thiết lập: vô địch thế giới trong cả hai màu áo cầu thủ và huấn luyện viên cùng với đội tuyển! Bây giờ, cái khái niệm cầu thủ giỏi có thể trở thành huấn luyện viên giỏi dường như đã quá hạn sử dụng. Huấn luyện viên thực sự là một nghề riêng biệt và độc đáo. Ngay tại EURO 2012, nhìn vào đội ngũ huấn luyện viên không thể tìm ra một gương mặt nào từng nức danh trên sân cỏ thời trai trẻ. Tương đối nổi trội như huấn luyện viên Joachim Joew của Đức hay huấn luyện viên Slaven Bilic của Croatia cũng chưa bao giờ được xếp vào danh sách những cầu thủ nổi tiếng của đất nước họ!
Xưa nay, cây to thường đón gió. Vai trò của huấn luyện viên rất quan trọng với mỗi đội bóng, nên bất kỳ thất bại nào thì nhà cầm quân cũng gánh nạn đầu tiên. Khi đội tuyển Nga và đội tuyển Ba Lan dừng cuộc chơi ở EURO 2012 thì huấn luyện viên Dick Advocaat và huấn luyện viên Franciszek Smuda cũng đành ngậm ngùi dứt áo ra đi! Sự bẽ bàng ấy không phải ai cũng dễ dàng cảm thông!
Để trở thành một nhà cầm quân đúng nghĩa, không hề đơn giản. Bộ ba cầu thủ tài năng nhất Hà Lan là Gullit, Van Basten và Rijikaard đều không gặt hái được kết quả nào đáng khích lệ khi thử làm huấn luyện viên. Biết thân biết phận, vua bóng đá Pele dù nhận được nhiều lời mời cũng không dại gì nhận chức huấn luyện viên đội tuyển Brazil. Còn danh thủ Maradona cũng từng ê chề khi dẫn dắt đội tuyển Argentina.
Vì cái ghế huấn luyện viên trưởng mà Maradona hai lần rơi nước mắt khi cổ động viên đội tuyển Đức reo hò thắng lợi. Tại World Cup 1990, thua Đức ở trận chung kết, Maradona đã bật khóc nức nở giữa sân cỏ. Và 20 năm sau, tại World Cup 2010, thua Đức ở trận tứ kết, Maradona lại òa khóc tức tưởi trên vai cô con gái mình!
Trong các huấn luyện viên tại EURO 2012, không có ai nức danh bằng một người chưa bao giờ cầm quân cấp quốc gia là Jose Mourinho. Có cha là thủ cựu thủ môn đội tuyển Bồ Đào Nha - Mourinho Félix, nhưng Jose Mourinho luôn bị các đội bóng từ chối vì kỹ thuật và thể lực rất kém. Không thể theo đuổi giấc mơ cầu thủ, Jose Mourinho đi làm thông dịch viên cho huấn luyện viên Bobby Robson, và từ đó mon men vào con đường bóng đá chuyên nghiệp! Đến nay, Jose Mourinho được xưng tụng là huấn luyện viên nổi tiếng nhất thế giới!
