Thứ ba, 19/03/2024 | 11:39 GMT +7

  • Click để copy
Thứ bảy- 08:25, 13/06/2020

Ngọt thơm lươn um lá cách

Lươn da trơn có nhớt, màu vàng sẫm, thường sống rúc trong bùn. Lươn còn được gọi tên thiện ngư, trường ngư - một trong “bốn món tươi ngon dưới sông” (tứ đại hà tiên).
Món lươn um hấp dẫn.

Món lươn um hấp dẫn.

Trong thịt lươn có nhiều protid, lipid, glucid; các vitamin B, E, A, D và các nguyên tố vi lượng như Fe, P, Ca… Ngoài ra, còn có nhiều arginin tạo tinh trùng, lecithin tốt cho não...

Câu bắt lươn phải theo mùa và theo vùng. Người dân thường đánh bắt lươn bằng ống trúm chụp xuống những bờ ruộng có lươn, lươn chui vào và không chui ra được.

Loài lươn vốn ở bùn nhưng ghét nước đục, vì vậy người bắt lươn thường quậy nước cho đục để lươn chui ra khỏi hang tìm chỗ nước trong. Khác với lươn nuôi thịt nhạt, lươn đồng sống trong môi trường tự nhiên thịt thơm, vị ngọt, có độ săn dai khi chế biến.

Trúm là ống tre dài gần 1m, thông mắt, một đầu giữ mắt tre lại, đầu kia dùng chiếc rọ tre gài kín sau khi đặt mồi vào bên trong.

Người có kinh nghiệm chỉ cần đi rảo một vòng các bờ bãi sình bùn là biết nơi nào lươn thường qua lại để đặt trúm. Bắt mùi mồi, lươn chui vào rọ tre rồi kẹt cứng trong đó không thể nào chui ra.

Ngày nay ống trúm được làm bằng nhựa, bền chắc. Mùa mưa đến, chỉ cần vài ống trúm đặt qua đêm là sáng ra thế nào cũng bắt được vài chú lươn đồng vàng ươm.

Trong lúc thăm trúm, tiện tay ngắt vài nắm lá cách mọc ven bờ là có ngay món lươn um không chê vào đâu được. Cây cách (còn gọi là vọng cách) ngoài công dụng là rau ăn còn là dược liệu dân dã, gắn liền với cuộc sống của người dân làng quê nên không khó tìm.

Làm món lươn um lá cách nước cốt dừa được xem là khá cầu kỳ. Tuy nhiên, nguyên liệu để nấu món này chủ yếu là từ cây nhà lá vườn nên ít tốn kém và chẳng phải đi chợ xa.

Dưới nhà bếp, mọi người quây quần bên nhau để cùng chuẩn bị nguyên liệu, sơ chế. Cái vui nhất trong chế biến món này là mỗi người một việc. Người thì lặt rửa lá cách, người xắt sả, người thì tách vỏ đậu phộng rang, làm nước cốt dừa, nước chấm...

Trong không khí đầm ấm, rôm rả ấy, không chỉ là việc bếp núc mà còn có chuyện ruộng, chuyện vườn, chuyện con cháu học hành, chuyện thời sợ quốc tế.... rất chi là phong phú.

Sau khi các nguyên liệu thứ yếu đã chuẩn bị chu tất, thì đến phần nguyên liệu chính là lươn. Lươn khi đã xóc muối cho chết, hết nhớt và sơ chế sạch sẽ được đem đi ướp với muối, đường, bột ngọt cùng với sả ớt và để chừng nửa giờ cho thấm gia vị.

Sau đó lót một lớp lá cách xuống đáy nồi rồi mới để lươn vào và phủ thêm một lớp lá cách bên trên. Sả cắt khúc để khắp nồi nhằm tăng hương vị thơm nồng tỏa ra từ tinh dầu. Cuối cùng cho nước dão dừa vào là xem như hoàn tất khâu chuẩn bị trước khi um lươn.

Món lươn um lá cách chuẩn bị thì lâu nhưng nấu thì rất mau. Bắt lên bếp cho lửa lớn chừng mười phút là lươn đã chín. Lúc này mới cho nước cốt dừa vào khi sôi thì tắt bếp.

Để lá cách, các loại rau thơm lên dĩa rồi đặt lươn nằm khoanh bên trên. Rắc đậu phộng đã được giã nhuyễn lên món ăn đang nóng hổi, bốc khói thơm nghi ngút.

Khi ăn, dùng đũa bẻ lươn gãy thành khúc cho dễ ăn và nhã nhặn với mọi người ăn cùng. Thịt lươn chấm nước mắm sả ớt pha chút nước cốt dừa ngon không thể tả. Thịt lươn rất ngọt, dẻo dai do máu lươn thấm đều vào bên trong thịt.

Đã vậy nước cốt dừa và đậu phộng béo ngậy, lá cách thơm nồng có vị rất riêng khó tả, làm cho món ăn thêm phần hấp dẫn. Cũng có người xắt lá cách sợi rắc lên, ăn kèm với thịt lươn, để kìm hãm độ béo, làm món ăn được cân bằng, thăng hoa.

TRẦN THÁI HỌC

(Kiến thức gia đình số 24)

Tuần lễ ẩm thực nông sản Việt Nam

Tuần lễ ẩm thực nông sản Việt Nam

HÀ NỘI Tuần lễ giới thiệu, kết nối ẩm thực nông sản Việt Nam gắn với hệ thống cơ quan ngoại giao, tham tán nước ngoài ở Việt Nam được tổ chức từ ngày 27 - 29/10.

'Độc lạ Trà Vinh': Sữa chua dừa sáp sấy giòn tan 6 vị, lạ mà ngon

'Độc lạ Trà Vinh': Sữa chua dừa sáp sấy giòn tan 6 vị, lạ mà ngon

Đầu năm 2022, Công ty TNHH Chế biến dừa sáp Cầu Kè (Vicosap) cho ra mắt một sản phẩm rất ‘độc lạ’, sữa chua dừa sáp sấy khô giòn tan.

Muôn màu bánh nếp giữa nhân gian

Muôn màu bánh nếp giữa nhân gian

Một điều thú vị là Nam bộ có những loại bánh nếp khá tương đồng với các loại bánh của các nước bạn.

Độc đáo loại bánh sử dụng gạo nếp ngon nhất Tây Bắc

Độc đáo loại bánh sử dụng gạo nếp ngon nhất Tây Bắc

Những ngày lễ, Tết, bà con dân tộc Tày ở Văn Bàn (Lào Cai) chuẩn bị những nguyên liệu ngon nhất Tây Bắc để gói bánh truyền thống.

Ngày hội cua Cà Mau lần thứ nhất diễn ra từ ngày 23-31/12

Ngày hội cua Cà Mau lần thứ nhất diễn ra từ ngày 23-31/12

Cà Mau Tại ngày hội cua Cà Mau sẽ diễn ra cuộc thi ẩm thực với chủ đề “Hương vị cua Cà Mau” kết hợp việc xác lập kỷ lục 69 món chế biến từ cua.

Ngày của Phở 12-12: Đi tìm người nấu phở ngon năm 2022

Ngày của Phở 12-12: Đi tìm người nấu phở ngon năm 2022

Hà Nội Năm 2022 - 'Ngày của Phở 12-12' bước sang năm thứ 6, với chủ đề Phở Việt - Tinh hoa hội tụ, chương trình sẽ được tổ chức tại Nam Định từ 10-12/12.

Bí quyết làm cốm Tú Lệ

Bí quyết làm cốm Tú Lệ

Đến Tú Lệ mùa lúa chín nơi đâu cũng thấy thơm mùi cốm mới, mùi hương thơm ngào ngạt của lúa nếp tan. Đó là bí quyết làm cốm của người dân Tú Lệ.

'Sống lại' những đặc sản ẩm thực vùng cao

'Sống lại' những đặc sản ẩm thực vùng cao

Bún khô, mắm cá ruộng, bánh gai… là các sản phẩm ẩm thực đặc sản truyền thống ở các bản làng Tuyên Quang đang dần được khôi phục và gắn sao OCOP.

Bốn món ăn Cà Mau lọt vào top 100 món ăn đặc sản

Bốn món ăn Cà Mau lọt vào top 100 món ăn đặc sản

Cà Mau có 4 món ăn đặc sản được Hội Kỷ lục Việt Nam đưa vào vào top 100 món ăn đặc sản, top 100 đặc sản quà tặng Việt Nam năm 2021 - 2022.

Đồng Tháp có 4 món ăn, đặc sản vào Top 100 đặc sản Việt Nam

Đồng Tháp có 4 món ăn, đặc sản vào Top 100 đặc sản Việt Nam

Đồng Tháp Vùng đất Sen Hồng có 4 món ăn, đặc sản khá nổi tiếng: chuột đồng quay lu, cá lóc nướng cuốn lá sen non, khô cá lóc Đồng Tháp Mười và Hồng Sen Tửu.

Xem Thêm