Nhờ trồng rừng, người Dao đã xây được nhà cửa khang trang |
Nói đến thành phố, nhiều nghĩ sẽ nghĩ đến cảnh phố phường, buôn bán nhộn nhịp. Nhưng với một thành phố nhỏ miền núi như Bắc Kạn, thì chỉ cẩn đi 1 - 2km là đã ra khỏi khu vực nội thị, với núi rừng trùng điệp. Nơi đây có một số hộ người dân tộc Dao là diển hình phát triển kinh tế rừng. Họ trồng cây gỗ lớn cho thu nhập cao như gỗ lát, xoan, mỡ, keo, quế và một số cây ăn quả.
Theo ông Phùng Kim Bình, tổ trưởng tổ dân cư Tân Cư, phường Xuất Hóa, từ khi có dự án FAM hỗ trợ địa phương, bà con dân bản đã trồng rừng thành phong trào. Hơn 20 năm qua nơi đây không còn đất trống, đồi trọc. Họ khai thác xong lại trồng mới. Theo thống kê, diện tích rừng chiếm đến 3/4 tổng diện tích tự nhiên của cả thôn (hơn 600ha). Số ít còn lại là đất ở và đất trồng lúa, rau màu để đảm bảo an ninh lương thực.
Thống kê qua các năm của thôn Tân Cư cho thấy, nguồn thu nhập từ rừng của người dân là rất lớn, trung bình đạt mốc hơn 100 triệu đồng/hộ/năm. Từ một bản định cư của người dân tộc Dao quanh năm đói nghèo, cơm không đủ ăn, đến nay cả thôn có 86 hộ dân với 366 nhân khẩu, trong đó chỉ có 3 hộ nghèo. Trong nhà mỗi hộ thường có 2 - 3 xe máy. Có 6 hộ mua được ô tô tải để phục vụ nhu cầu vận chuyển hàng hóa cho bà con.
Trong 10 năm trở lại đây, quế được xác định là một trong những cây trồng có giá trị kinh tế cao ở xã Nông Thượng. Nhiều hộ đã thoát nghèo, vươn lên làm giàu từ quế. Diện tích quế đang tiếp tục được mở rộng và trở thành cây chủ lực tại địa phương. Riêng 2 thôn người Dao là Tân Thành và Khuổi Chang có tới hơn 400ha quế/795ha rừng trồng của cả xã. Quế có ưu điểm là từ rễ đến lá đều bán được. Trồng đến năm thứ 3 trở đi, người dân có thể tỉa cành lá thấp, lá già bán cho lái buôn với giá 1.000 – 1.500đ/kg.
Anh Nông Quốc Dưỡng, một trong những chủ hộ điển hình về phát triển kinh tế từ rừng ở thôn Khuổi Chang cho biết, gia đình anh có 10ha đất được phủ kín cây rừng. Trong đó có hơn 3ha quế, còn lại là keo, mỡ, xoan và các loại cây ăn quả. Nhờ tiền bán gỗ, gia đình có vốn làm ăn, mua được xe tải trị giá 500 triệu để chở lâm sản cho bà con. Thu nhập của gia đình đạt khoảng 200 triệu đồng/năm.
Hiện giá trị các loại cây rừng trồng đến tuổi thu hoạch là tương đối cao. Chẳng hạn keo, mỡ, xoan… đạt từ 100 – 150 triệu đồng/ha, quế trên 10 năm tuổi cho khai thác đạt trên 200 triệu đồng/ha. Có hộ đã thu cả tỷ đồng/năm từ khai thác rừng trồng. Chính vì nhận thức được giá trị như vậy, người Dao đã vươn lên làm giàu.