| Hotline: 0983.970.780

Người lưu truyền sử thi Đăm Duông

Thứ Ba 30/09/2008 , 08:00 (GMT+7)

Dáng người nhỏ nhắn, nhưng ít ai ngờ nghệ nhân A Ar đích thực là "kho tàng" của sử thi Xơ-Đăng Tây Nguyên.

Nghệ nhân A Ar và Cuốn sách Kho tàng sử thi Tây Nguyên do ông dày công đóng góp

Đã bước sang tuổi "cổ lai hy" nhưng nghệ nhân dân gian Việt Nam A Ar vẫn còn rất minh mẫn. Thường ngày già vẫn cuốc bộ 5-7 cây số để lên nương rẫy trồng cây mì, cây lúa, săn bắt con chim, con cá... Dáng người nhỏ nhắn, nhưng ít ai ngờ A Ar đích thực là "kho tàng" của sử thi Xơ-Đăng Tây Nguyên.

 Đồ sộ cuốn sử thi Xơ-Đăng

Nghệ nhân A Ar (SN 1935) bảo: "Mình hát sử thi miết thôi, thuộc và nhớ bao nhiêu mình trình bày hết từng đó". Theo ước tính già hát kể đạt trên 10 băng cát-séc, mỗi băng độ dài khoảng 90 phút. Nội dung được chia thành hai phần "Đăm Duông bị bắt làm tôi tớ" và "Đăm Duông cứu nàng Bar Mă". Chuyện xoay quanh nhân vật chính Đăm Duông khi đi chăn trâu, lơ đãng để đàn trâu phá hoại 50 bụi chuối và 50 bụi mía của gia đình ông Dur Teh. Con trai ông Dur Teh là Duông Nâng tức lắm đã chém chết đàn trâu, bắt phạt đền rồi còn bắt ép Đăm Duông về làm tôi tớ, bắt làm lụng vất vả, ăn uống kham khổ; cuối cùng bắt Duông đi bán... Ngoài ra còn ca ngợi tinh thần thượng võ, lòng dũng cảm, sẵn sàng đối mặt với hiểm nguy để ra tay cứu giúp người yếu, bất hạnh và thẳng tay trừng trị kẻ ác...

Nâng niu cuốn sách "Kho tàng sử thi Tây Nguyên" với hình thức đẹp, trang nhã có độ dày 1.128 trang do Nhà xuất bản Khoa học xã hội ấn hành năm 2006. Cầm cuốn sách mà ông góp dày công vào đó, già A Ar tự hào lắm. Già đưa chúng tôi xem nhiều bằng khen, giấy khen trong đó đáng chú ý là Bằng công nhận danh hiệu nghệ nhân dân gian Việt Nam do Chủ tịch Hội văn nghệ dân gian Việt Nam GS-TSKH Tô Ngọc Thanh ký công nhận năm 2006, Viện Khoa học xã hội khen thưởng vì thành tích trong việc sưu tầm, hát kể, truyền dạy sử thi Tây Nguyên, hay Bằng khen của Ủy ban MTTQ VN tỉnh Kon Tum vì có thành tích trong phong trào thi đua "Người cao tuổi nêu gương sáng"...

Ước muốn truyền dạy sử thi

Trước đây, già A Ar từng được sự giúp đỡ để mở lớp truyền dạy sử thi cho thanh niên, song được một thời gian ngắn do thiếu kinh nghiệm trong việc mở lớp nên kết quả không thành công như mong muốn. Đêm đêm mỗi khi trong làng Kon Gu 1 (xã Ngọk Wang, huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum) có chuyện vui hay buồn, hoặc những đêm trăng thanh gió mát bên bếp lửa nhà rông văn hóa, già A Ar đều đến chia sẻ bằng hát kể về sử thi, già bảo: "Mỗi khi mình hát, cái tai mọi người đều thích nghe lắm! Nghe mãi mà không biết chán, yêu cầu mình trình bày đi trình bày lại nhiều lần, mệt nhưng mà vui lắm! Cái bụng có điều gì buồn sẽ vơi đi, lòng có thù hận sẽ bớt để làm điều đúng... Yàng (trời) không cho mình sống lâu nữa đâu, mình chết thì người Xơ-Đăng có còn ai biết hát sử thi cho làng nghe nữa đâu, như thế cái bụng của mình buồn lắm!".

Xem thêm
Long trọng kỷ niệm 120 năm ngày sinh cố Tổng Bí thư Trần Phú

Ngày 17/4, tỉnh Hà Tĩnh đã tổ chức thành công Lễ kỷ niệm 120 năm ngày sinh cố Tổng Bí thư Trần Phú (1/5/1904-1/5/2024), Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng.

Bộ NN-PTNT đứng đầu về chỉ số cải cách công vụ

Với số điểm đạt 94,4%, Bộ NN-PTNT đứng đầu các Bộ, cơ quan ngang Bộ về chỉ số cải cách chế độ công vụ trong bảng xếp hạng PAR Index 2023.

Du khách ở TP.HCM sắp được trải nghiệm xe điện

TP.HCM Sẽ có 70 xe điện được đưa vào phục vụ khách. Thời gian hoạt động từ 6-24 giờ hằng ngày, thí điểm trong 2 năm (từ quý II/2024 đến hết năm 2025).

Kiên Giang tổ chức nhiều hoạt động Giỗ Tổ Hùng Vương

Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương năm nay, tỉnh Kiên Giang tổ chức nhiều hoạt động nhằm giáo dục truyền thống uống nước nhớ nguồn và tăng cường tình đoàn kết.