Tồn tại song song với xe ôm công nghệ, shipper góp phần thay đổi thói quen tiêu dùng của xã hội. Thế nhưng, chỉ riêng tại hai đô thị sầm uất bậc nhất là Hà Nội và Sài Gòn, thì nghề shipper đã phải đối diện với nỗi ám ảnh bị khách "boom hàng".
 |
| Ảnh minh họa. |
Boom hàng là một khái niệm mới xuất hiện, đi kèm với các dịch vụ mua bán online. Nghề shipper như sợi dây kết nối giữa chủ hàng và khách hàng, nên vai trò trung gian của họ gánh chịu không ít hệ lụy dở khóc dở cười. Hàng không đúng yêu cầu hoặc hàng kém chất lượng, khách hàng lập tức trút ngay cơn tức giận cho shipper, thay vì khiếu nại với chủ hàng.
Tuy nhiên, nỗi bất an đang rình rập các shipper chính là chuyện khách boom hàng. Nói cho dễ hiểu, boom hàng là hành vi đặt hàng nhưng không chịu nhận hàng, với đủ thứ lý do trên trời dưới đất hoặc… cắt đứt liên lạc với shipper đột ngột.
10 suất bún chả trị giá 500 ngàn đồng
Hiện nay nghề shipper nở rộ, ngoài đội ngũ của ba thương hiệu lớn là Grab, Go Việt và Now, còn có hàng chục công ty tư nhân khác đang cùng nhau chia sẻ thị trường. Trước tệ nạn boom hàng, vẫn chưa có giải pháp nào hữu hiệu.
Thậm chí, có chủ shop bán thời trang qua mạng đã bức xúc đi phát tờ rơi “Tìm khách boom hàng” có dán ảnh một cô gái, ở nhiều tuyến đường khu vực trung tâm TP.HCM nhằm cảnh cáo "Boom hàng quá nhiều khiến shipper giao tới giao lui và có ý khiêu khích chủ shop. Làm ảnh hưởng đến công việc buôn bán của chủ shop đáng thương". Nghĩa là tình trạng boom hàng vẫn đe dọa bất kỳ shipper nào, ở bất kỳ địa điểm nào.
Nỗi khổ của shipper, thật may, đã được thông cảm bằng nhạc chế. Nhân vật nổi tiếng trên Youtube là Hậu Hoàng đã tung ra video nhạc chế “Chuyện nghề shipper” thu hút đông đảo công chúng chia sẻ. Chỉ trong vòng 1 tuần lễ, “Chuyện nghề shipper” của Hậu Hoàng đã đạt 30 triệu lượt xem.
 |
| Video nhạc chế “Chuyện nghề shipper” của Hậu Hoàng. |
Giới shipper lập tức xem bài nhạc chế “Chuyện nghề shipper” là tụng ca mỗi ngày của họ. Nhạc chế của Hậu Hoàng nói rõ xu hướng tiêu dùng thời đại công nghệ: “Bây giờ ai cũng muốn mua hàng giao tận, nên nhìn xung quanh đâu cũng thấy shipper. Mua một cốc nước cũng xếp hàng đến cả tiếng, nhưng mà khách vẫn kêu ca chờ lâu, xong đòi free ship…”.
Nghề shipper liệu có thể tiến tới chuyên nghiệp hóa không? Chưa ai biết được. Trước mắt, nghề shipper tạm thời trưng dụng lao động nhàn rỗi trong cộng đồng. Nếu trở thành nhân viên bộ phận giao hàng chính thức của những công ty thương mại điện tử đã có hệ thống kinh doanh bài bản như Hotdeal, Tiki hoặc Shoope thì may ra còn có chút lương có định hàng tháng.
Ngược lại, hoạt động giao hàng với tư cách độc lập, thì shipper phải đăng ký vào mạng lưới của một công ty giao hàng nào đó với thủ tục tương đối đơn giản và có chỗ còn đòi cả tiền thế chân. Mỗi đơn hàng giao cho khách, được tính giá theo cự ly xa gần. Thông thường phí ship thấp hơn giá xe ôm, vì quan niệm chở hàng đơn giản hơn chở người. Nếu công việc hanh thông, mỗi ngày từ 7 đến 10 đơn hàng, sau khi trừ đi xăng xe thì thu nhập của shipper cũng đủ sống. Nếu may mắn, khách hàng boa thêm thì rủng rỉnh hơn… công nhân ở các khu công nghiệp.
Trên cơ sở lý thuyết là vậy, nhưng thực tế nghề shipper cũng không nhàn hạ gì. Dẫu thoái mai về thời gian và làm chủ được tự do cá nhân, nhưng nghề shipper cũng vất vả trăm bề giống bao nhiêu công việc lương thiện khác. Sự cơ cực của nghề shipper được Hậu Hoàng đưa vào nhạc chế: “Hôm nào cũng đi ship sấp mặt đến tận đêm. Đầu tóc thì bết bát, da thì đen hơn bếp than. Hít bụi thay cơm, hít khói xe thay cho đồ uống”.
Kinh khủng hơn, ngoài những chịu đựng ấy, nghề shipper còn dè chừng sự cố ngoài ý muốn: “Thi thoảng nổi hứng, các em đặt ship xong, boom hàng cho vui”.
Hậu Hoàng đã lọt vào top 10 những gương mặt ăn khách trên Youtube tại Việt Nam. Nghĩa là, mỗi sản phẩm của Hậu Hoàng đều được Youtube trả thù lao theo số lượng lượt xem. Thu nhập của Hậu Hoàng không phải con số nhỏ, nhưng cô bình luận một cách khôn ngoan: “Nhiều bạn thổ lộ có thể kiếm được 100- 200 triệu đồng/ tháng từ việc làm Youtuber, thì mình chỉ muốn hỏi là, ôi sao mà các bạn tài thế? Công việc này không phải quá lý tưởng hay màu hồng đâu, sẽ có những sự tự do nhất định nhưng cũng mệt mỏi và vất vả như bất kì công việc nào thôi!".
 |
| Hậu Hoàng ngoài đời. |
Hậu Hoàng cũng không nhận mình đã là nhân vật được quan tâm của cộng đồng mạng. Hậu Hoàng giải thích công việc mình đang làm trên Youtube tương đối thoải mái: "Có lẽ do tính mình thích thức đêm ngủ ngày và ít ra ngoài, nên chẳng bao giờ gặp ai. Tính mình cũng nhút nhát nên chẳng bao giờ giao du với người nổi tiếng. Cứ một mình một cõi mà yên vui!”
Cái khó của nhạc chế làm khai thác được yếu tố thời sự và chọn được ngôn ngữ trình bày thật hóm hỉm. Hậu Hoàng làm được điều đó với video nhạc chế “Chuyện nghề shipper”. Không chỉ phản ánh được bài toán phải giải đáp thường xuyên của nghề shipper về vấn đề vượt qua thảm họa kẹt xe để đúng giờ cam kết với khách: “Đi Cầu Giấy xuống Nghi Tàm hết nửa tiếng, rồi sao mà kịp giao quay lại tít Nghĩa Tân”, Hậu Hoàng còn đưa được chí hướng phục vụ của shipper mà khách hàng phải trân trọng: “Chỉ cần là khách boom, xa nữa xa mãi ta cũng chơi. Dù bụi bặm hay mưa rơi, ta cũng chắc chắn ship đến nơi. Làm việc là phải đam mê, lạc quan và mãi luôn yêu đời. Dù cho chông gai khó khăn, vẫn cứ vi vu đất trời”.
