Thanh tra 585 DN có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong 9 tháng đầu năm, Tổng cục Thuế (Bộ Tài chính) phát hiện có tới 90% vi phạm chính sách thuế. 
Nhiều DN FDI báo lỗ để trốn thuế (Ảnh minh họa)
Theo Tổng cục Thuế, một số DN đã lợi dụng chính sách của Nhà nước trong việc ưu đãi đầu tư, khuyến khích sản xuất kinh doanh và XK để tránh thuế, trốn thuế thông qua hoạt động chuyển giá với số lượng và quy mô mở rộng, hành vi phức tạp gây khó khăn cho cơ quan quản lý thuế và thất thoát cho ngân sách Nhà nước.
Minh chứng điển hình là qua việc thanh tra 585 DN FDI có dấu hiệu chuyển giá trong 9 tháng đầu năm nay, cơ quan này đã phát hiện 494 DN thuộc diện bị xử lý với nhiều kiểu vi phạm, đạt tỷ lệ gần 90%. Những “mánh” chuyển giá được Tổng cục Thuế vạch ra là DN hạch toán chi phí trước nhưng chưa chi; trích lập dự phòng chưa đúng quy định; chi phí không có hóa đơn, chứng từ, vượt định mức; hay hạch toán chi phí không phục vụ sản xuất kinh doanh; chi phí tiền lương, khấu hao không đúng quy định của Bộ Tài chính…
Sẽ thanh tra gần 1.300 DN Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho biết, 585 DN kể trên mới chỉ là kết quả bước đầu, Tổng cục Thuế sẽ thanh tra 1.276 DN trong năm nay về các dấu hiệu chuyển giá như có số lỗ lớn, liên tục, có số lỗ vượt vốn chủ sở hữu nhưng vẫn đầu tư mở rộng sản xuất. “Trong tổng số khoảng 8.800 DN FDI đang hoạt động và có phát sinh thuế, đối tượng đưa vào kế hoạch thanh tra, so ra mới chỉ chiếm chiếm gần 15%. Do đó, còn cần tiếp tục thanh tra làm rõ những dấu hiệu trốn thuế khác”, ông Tuấn cho hay.
Đối với “chiêu” này, theo cơ quan thanh tra, có tới 401 DN bị phát hiện sai phạm, chiếm 83% tổng số DN sai phạm bị Tổng cục Thuế phát giác trong 9 tháng năm 2011. Sai phạm phổ biến thứ hai là hạch toán chi phí lãi vay không đúng quy định. Theo số liệu của Tổng cục Thuế, có tới 104 DN vi phạm nội dung này, làm số lỗ phát sinh thêm 258,8 tỷ đồng.
Ngoài ra, hạch toán sai chi phí chênh lệch tỷ giá chưa thực hiện và chuyển lỗ không đúng quy định cũng là 2 “chiêu” mà DN FDI thực hiện để trốn thuế. Hơn nữa, việc ghi khống dịch vụ, hay… quên hạch toán cũng được các DN áp dụng để “lách” chính sách thuế. Như trường hợp có 6 DN chi phí dịch vụ của phía nước ngoài cung cấp nhưng không chứng minh được nội dung dịch vụ thực hiện; 2 DN công ty mẹ đã cam kết không thu các khoản vay dài hạn, dùng vốn chủ sở hữu để bù lỗ, nhưng sau đó các thành viên vẫn góp vốn bổ sung…
Như vậy, qua thanh tra, đã có 3.754 tỷ đồng được loại khỏi số lỗ của các DN FDI. Ngân sách Nhà nước cũng thu về thêm hơn 1.000 tỷ đồng, bao gồm 978,8 tỷ đồng truy thu thuế; 86,9 tỷ đồng giảm khấu trừ; 272,4 tỷ đồng phạt vi phạm.
