| Hotline: 0983.970.780

Những ẩn họa mang tên "Lèn Cờ"

Thứ Tư 06/04/2011 , 13:53 (GMT+7)

Dư luận chưa hết bàng hoàng vụ sập mỏ đá Lèn Cờ lấy đi gần hai chục sinh mạng. Bài học đau xót này liệu có đất tái diễn ở những địa phương khác? Sau mỏ đá Lèn Cờ sẽ đến mỏ nào? Câu trả lời không quá khó khi đến các điểm khai thác khoáng sản hiện nay.

Dư luận chưa hết bàng hoàng vụ sập mỏ đá Lèn Cờ lấy đi gần hai chục sinh mạng. Bài học đau xót này liệu có đất tái diễn ở những địa phương khác? Sau mỏ đá Lèn Cờ  sẽ đến mỏ nào? Câu trả lời không quá khó khi đến các điểm khai thác khoáng sản hiện nay. 

Mạng sống mong manh

Tiếng người gọi, tiếng máy khoan lẫn tiếng mìn nổ hoà cùng đất đá mịt mù là đặc trưng của hầu hết các công trường khai thác đá. Khi chứng kiến tận mắt hoạt động sản xuất của những người “phu” đá, người ta cảm nhận được sự vô cảm của những ông chủ mỏ cũng như của người lao động đối với mạng sống chính mình.

Năm nào cũng chết

Trèo lên mái nhà của một hộ dân cách mỏ đá Quang Sơn (huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên) khoảng 200 mét, chúng tôi mới quan sát được hết cả khu vực mỏ tại thời điểm nổ mìn. Tại máng 1 của mỏ (người dân tạm chia dãy núi con Hổ của mỏ thành 3 máng), sau khi có tiếng hú gọi nhau vọng vào các sườn núi được khoảng 15 giây thì tiếng mìn bắt đầu nổ rền. Ông chủ nhà vội tung cho tôi chiếc mũ bảo hiểm xe máy: “Anh đội vào không đá bay vào đầu đấy”.

Tiếng mìn tại máng 1 chấm dứt thì có 3 - 4 công nhân tại máng 2 vừa chạy thục mạng vừa hô gào báo động nổ mìn. Những công nhân này chạy đến nấp sau một bãi đá cách vị trí đốt ngòi cháy chậm chỉ khoảng 15 mét. Khi họ vừa nấp xuống thì mìn nổ dữ dội. Tiếp tục như vậy đối với máng 3, trên chỏm núi chênh vênh, một công nhân hú gọi báo động vài lần. Người thanh niên này vừa nhảy khuất vào phía sau sườn núi thì đúng tại vị trí anh ta đứng phát ra 2 tiếng nổ chát chúa. Hàng khối đá bị đánh tung lên, rơi xuống gây ra tiếng rào rào vang vọng. Lẫn tiếng đá rơi là tiếng máy khoan của một công nhân khoan nổ cách đó chừng 50 mét. Vậy là khi mìn nổ thì người công nhân này vẫn thản nhiên làm việc!

Hết đợt nổ mìn, từ phía trên các mỏm núi cao, một số công nhân bê những hòn đá to ném vào khu vực bãi mìn vừa nổ. Đó là cách để họ tháo gỡ những tảng đá bị om, bị mắc nhưng chưa bị văng bật ra khỏi kết cấu. Ông chủ nhà lo lắng nói, các anh liều quá, rồi ông chỉ cho chúng tôi những vị trí mái nhà của ông bị đá văng xuống. Mái proximăng với nhiều chỗ bị thay thế, có vị trí còn nguyên một hòn đá to như nắm tay găm cứng vào mái.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng:  Khẩn trương rà soát, kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản

* Kiên quyết đình chỉ hoạt động những mỏ đá vi phạm an tòan trong khai thác

* Khởi tố bị can, bắt tạm giam chủ khai thác mỏ Lèn Cờ

Trước tình trạng vi phạm nghiêm trọng về an toàn lao động trong khai thác khoáng sản, đặc biệt là vụ sập mỏ đá Lèn Cờ ở Nghệ An, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu  UBND các tỉnh thành trên cả nước phải khẩn trương rà soát, kiểm tra hoạt động khoáng sản, an toàn lao động tại các mỏ khai thác khoáng sản làm vật liêu xây dựng. 

Thủ tướng cũng giao Bộ Công thương chủ trì, phối hợp với các Bộ: Xây dựng, LĐ-TB-XH, TN-MT, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiến hành việc kiểm tra trên. Nếu thấy có biểu hiện vi phạm về an toàn trong khai thác khoáng sản, phải "kiên quyết đình chỉ hoạt động khai thác mỏ" - Thủ tướng yêu cầu.

* Trong một diễn biến khác, liên quan đến vụ sập mỏ đá Lèn Cờ làm 18 người chết và 6 người bị thương ở xã Nam Thành, huyện Yên Thành, Nghệ An, ngày hôm qua (5/4), cơ quan CSĐT công an tỉnh Nghệ An đã tống đạt quyết định khởi tố bị can và bắt tạm giam Phan Công Chín (SN 1964, trú tại xã Nam Thành, huyện Yên Thành, Nghệ An), là giám đốc Công ty TNHH Chín Mến. Ông Chín bị bắt vì tội “Vi phạm an toàn lao động, gây ra hậu quả nghiêm trọng”.

AL

Ông Hoàng Văn Giáp (xóm Trung Sơn, xã Quang Sơn, huyện Đồng Hỷ) là người sống gần mỏ đá cho biết, mang tiếng là mỏ của công ty mà công nhân mỏ chẳng thấy bảo hộ lao động gì. Mỏ nổ mìn cũng chẳng cần tín hiệu còi kẻng gì cả, chỉ hú còi mồm một tí là nổ loạn xạ. Cũng chẳng biết quy định về an toàn vật liệu nổ như thế nào nhưng hầu hết các hộ dân sống gần mỏ đều bị mỏ “tặng” những hòn đá to tướng lên mái nhà. Có cháu bé đi chăn trâu còn bị đá rơi vào đầu.

Mới cách đây ít hôm, gia đình ông Hoàng Văn Lâm (người cùng xóm) đang ăn cơm thì mìn nổ, ném cả hòn đá bằng ấm tích xuyên qua mái nhà, rơi vào đúng mâm cơm. Ông Lâm kể, mấy năm trước, mỏ nổ mìn trên đỉnh núi, bê cả một tảng đá to như gian nhà ném qua đường quốc lộ rồi hạ cánh ngay sát nhà dân bên đường. Ở khu vực mỏ này gần như năm nào cũng có người chết liên quan đến tai nạn lao động. Còn chuyện đá bay, đá lăn làm thiệt hại nhà cửa, hoa màu của dân ở đây giờ không còn là chuyện lạ.

Cắt giảm đầu tư... an toàn lao động!

Ông Nguyễn Văn Tuấn (Thanh tra Sở LĐTB - XH tỉnh Thái Nguyên) cho biết, năm 2010, trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên có 5 vụ tai nạn lao động tại các mỏ đá. Riêng Mỏ đá Quang Sơn (thuộc Cty CP Đá ốp lát và VLXD Thái Nguyên) đã xảy ra 2 vụ làm chết 2 người. Qua kiểm tra công tác ATLĐ tại các mỏ đá thì hầu hết các đơn vị mỏ đã cắt giảm chi phí đầu tư cho công tác ATLĐ. Việc cắt giảm không chỉ đơn thuần là không trang bị bảo hộ lao động, tập huấn ATLĐ mà còn thể hiện ở việc không thực hiện nghiêm túc quy trình khai thác theo quy định và thiết kế.

Trong khi đó, bản thân người lao động hầu như không chấp hành quy định, kỹ thuật an toàn trong khai thác. Điều mà cơ quan thanh tra Sở LĐTB - XH rất ái ngại là các chủ mỏ đều thuê hợp động lao động theo thời vụ. Trong khi cơ quan này chỉ quản lý được 30 mỏ được cấp phép khai thác đá trên địa bàn, số các mỏ khai thác thổ phỉ thì công tác ATLĐ chắc chắn bị bỏ lửng.

Từ thực tế trên, chúng tôi đã tìm về khu vực được coi là có nhiều mỏ đá thổ phỉ tại địa bàn xóm Ó, xã Yên Lạc, huyện Phú Lương. Đi qua 5 điểm mỏ của các ông chủ chính là người dân địa phương, chỗ nào chúng tôi cũng nhận được những ánh mắt xa lánh, những câu trả lời tục tằn. Đặc điểm chung của các mỏ khai thác đá trái phép này là không phải tuân theo bất kể quy định nào về ATLĐ. Tại mỏ đá của ông chủ có tên là Sang, người ta thản nhiên khoan nổ ngay dưới vách đá đã bị cắt dựng đứng. Phía trên đỉnh đầu cao chừng 20 - 30 mét, vách đá bị cào nham nhở lộ rõ những vết nứt lồ lộ, những tảng đá to với nguy cơ ụp xuống đầu người bất kể lúc nào. 4 thợ khuân đá với bàn tay trần bê những hòn đá sắc nhọn ném lên xe công nông.

Năm 2010, qua kiểm tra 30 điểm mỏ khai thác đá, thanh tra Sở LĐTB- XH tỉnh Thái Nguyên đã xử phạt 11 trường hợp vi phạm các quy định về ATLĐ; xử phạt 20 triệu đồng. Các mỏ được cấp phép với hàng loạt những sai phạm mà mức độ xử phạt mới chỉ như vậy thì không xảy ra sự coi thường ATLĐ mới là chuyên lạ.

Dù là khai thác trái phép nhưng các chủ mỏ vẫn tìm được vật liệu nổ công nghiệp để bóc tầng. Ở hầu hết các điểm mỏ trái phép, chủ mỏ đều đầu tư mua máy nén khí phục vụ việc khoan nổ. Một công nhân khoan nổ đánh đu mình trên sườn núi dựng đứng, găm mũi khoan vào vách đá. Khi thấy sự xuất hiện của chúng tôi, anh ta vội dừng việc. Leo lên vị trí của người khoan núi, tôi có cảm giác mình như... sắp rơi, và nếu phải làm công việc này thường xuyên thì chẳng khác nào đánh đu với mạng sống của mình. Trên vách đá, nhiều vị trí vẫn còn những sợi dây điện lòng thòng cắm sâu vào đá. Đó chính là những sợi dây điện nối với kíp nổ.

Quay về trụ sở UBND xã Yên Lạc, dù chưa trao đổi gì về nội dung làm việc nhưng lãnh đạo cả xã đã biết chúng tôi vừa đi thực địa các mỏ khai thác đá trái phép. Ông Hoàng Công Tạo (Bí thư Đảng uỷ xã Yên Lạc) cho biết, việc khai thác đá trái phép trên địa bàn đã diễn ra từ nhiều năm nay. Năm nào xã cũng tiến hành kiểm tra, riêng năm nay thì chưa kiểm tra được lần nào. Ông Tạo đọc được đích danh một số ông chủ mỏ thổ phỉ như Sang, Trọng, Nguyên, Cầm...

Ban đầu thì ông Bí thư nói là bà con khai thác để san lấp đường thôn xóm nhưng sau đó ông lại “hở” ra là họ bán cho các xã lân cận. Có lẽ chính lãnh đạo địa phương này cũng chỉ nhìn thấy cái lợi trước mắt mà chưa thấy được ẩn hoạ lớn từ những điểm mỏ nguy hiểm trên. Chỉ mới năm trước, một chủ mỏ tại xóm Ó đã bỏ mạng khi leo lên vách đá mà không có dây an toàn.

Xem thêm
Đảng ủy Bộ NN-PTNT bế giảng lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng năm 2024

Ngày 27/3, tại Trường Cán bộ quản lý NN-PTNT, Đảng ủy Bộ NN-PTNT đã tổ chức Bế giảng lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng năm 2024.

10 năm lực lượng kiểm ngư cùng ngư dân bám biển

Trong 10 năm qua, lực lượng kiểm ngư ngày đêm bám biển, điều động hơn 1.500 lượt tàu tuần tra, kiểm tra, kiểm soát nghề cá trên các vùng biển Việt Nam.

Kia ưu đãi giá mới, giảm đến 75 triệu đồng trong tháng 9

Từ 11/9/2023, Kia áp dụng giá mới với mức điều chỉnh tương đương 50% lệ phí trước bạ. Chương trình được áp dụng tùy theo dòng xe và phiên bản.

Lão nông U70 với tham vọng đưa bưởi Diễn xuất ngoại

Bằng tình yêu nông nghiệp cùng óc sáng tạo trong sản xuất, ông Lê Hữu Diện đã trở thành người tiên phong làm nông nghiệp hữu cơ tại huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội.

Bình luận mới nhất