Nước sạch vùng khắc nghiệt

Tịnh Biên (An Giang) là huyện có địa hình đồi núi với gần 40.000 đồng bào Khmer sinh sống. Mùa khô thời tiết khắc nghiệt, nước sinh hoạt luôn là nỗi ám ảnh cho bà con.

Tuy nhiên, từ năm 2004 đến nay, được sự hỗ trợ vốn từ các cấp, huyện Tịnh Biên đã sử dụng một cách hiệu quả trong việc cho nạo vét các lòng hồ có sẵn ở từng Phum sóc làm nơi trữ nước ngọt với trữ lượng khá lớn trên 1.500 m³. Điển hình như trong khuôn viên chùa Rô, ấp Vĩnh Thượng, xã An Cư có một cái hồ rộng lớn, có thể chứa nước phục vụ cho cư dân thuộc 3 xã An Cư, Văn Giáo và An Phú. Tuy nhiên, cứ vào độ từ tháng 6 - 8 hằng năm thì hồ nước này lại bị vơi dần.

 Ông Chau Done, một người dân ở đây cho biết: “Vào mùa khô, xung quanh đây, đất đai khô cằn, mọi người sống được là nhờ hồ nước chùa Rô. Ở đây kiếm nước khó lắm”. Từ năm 2007, thông qua Chương trình 134, tỉnh An Giang đã xây dựng trạm cấp nước tại đây và lấy nước từ hồ này để cung cấp đến từng hộ dân sống trong khu vực mà không còn cảnh mỗi người, mỗi nhà phải chạy xe hay gánh từng đôi nước về nhà xa hàng cây số sử dụng.

Ông Nguyễn Văn Cuộc, Chủ tịch HND huyện Tịnh Biên, cho biết ngoài những giếng nước có sẵn trong các ngôi chùa thì hệ thống cấp nước của trạm bơm điện đã góp phần giảm bớt tình trạng căng thẳng vào những tháng cao điểm mùa khô. Chỉ tính riêng hồ Ô Tứck Sa, nằm dưới chân núi Cấm, rộng 11 ha với trữ lượng nước chứa trong hồ khoảng 600.000 m³, cung cấp cho NM nước Chi Lăng (công suất 1000 m³/ngày) phục vụ cho trên 50.000 dân sinh sống dọc theo tỉnh lộ 948, qua các xã An Cư, Vĩnh Trung, thị trấn Chi Lăng, Tân Lợi…

Ông Chau Sóc Ra, một người dân ở phum Cô Đơn (dưới chân núi Cấm) phấn khởi cho hay: “Phum Cô Đơn bây giờ không còn cô đơn nữa vì được Đảng, Nhà nước quan tâm cho điện, nước tới đây rồi nên bà con Khmer vui lắm!”. Mấy năm trước đây, cứ vào độ tháng 2 âm lịch hằng năm, nhiều phum sóc trên địa bàn huyện Tri Tôn luôn trong tình trạng khan hiếm nước, nhất là khi các con suối, đường ô đều cạn đáy. Có khi mỗi gia đình phải bỏ ra một người lao động để đi tìm nước ở các giếng làng nhưng cũng rất ít.

Nhiều người phải dậy sớm từ 2-3 giờ sáng hoặc đi canh nước dưới trăng để múc từng ca nhỏ cho vào thùng mang về xài. Từ năm 2002, vùng Bảy Núi đã xây dựng trên 70 trạm cấp nước với kinh phí đầu tư lên đến hàng chục tỉ đồng, tạo điều kiện cho 100% xã, thị trấn trên địa bàn có nước sạch sinh hoạt và một phần cho sản xuất nông nghiệp.

Ông Chau Dăm, ở phum Sóc Tức, xã Lê Trì, huyện Tri Tôn hăm hở cho hay: “Nhờ có nước máy tới tận nhà, xài thoải mái lắm. Nước máy còn để tưới nấm bào ngư, nấm rơm tốt hơn nước giếng nên cũng giúp cho bà con có thêm thu nhập, cải thiện đời sống”.

Ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Chủ tịch HND huyện Tri Tôn biết, nhờ có được các chương trình hỗ trợ nước sạch, hiện nay 100% các cụm tuyến dân cư trên toàn huyện đã có nước sạch sinh hoạt. Khoảng 20% bà con sống ở những nơi xa xôi hẻo lánh cho có nước máy kéo về nhưng huyện cũng đã tập trung hỗ trợ bà con chi phí khoan giếng và mua máy bơm nước. Nhìn chung từ khi có được sạch sinh hoạt và sản xuất, đại bộ dân cư có bước phát triển đáng kể.

Tỉnh An Giang có nhiều chính sách ưu đãi nhằm kêu gọi các doanh nghiệp tư nhân đầu tư trong lĩnh vực cung cấp nước sạch. Đến nay đã có hơn chục doanh nghiệp đầu tư miền núi, vùng sâu, vùng xa. Từ đó giúp cho huyện Tri Tôn và Tịnh Biên đẩy mạnh việc sắp xếp lại các cụm tuyến dân cư để xây dựng cơ sở hạ tầng hợp lí và đồng bộ; xây dựng thêm các trạm cấp nước; tiến hành hỗ trợ các dụng cụ chứa nước cho những hộ sống rải rác, nơi dân cư thưa thớt; chăm lo đời sống và sinh hoạt cộng đồng của đồng dân tộc Khme ngày một tốt hơn.