Ông tiên của bệnh nhân nghèo

Cuộc đời của ông cũng chính như cái tên của ông vậy, đã nói thì nhất định phải làm, đã làm thì nhất định phải làm cho đến nơi đến chốn. Học nghề thuốc từ lúc đầu còn ba chỏm, giờ đã ở cái tuổi xưa nay hiếm, nhưng ông vẫn luôn tâm niệm rằng: Chữa bệnh nan y để cứu người/Cứu người hạnh phúc của đời tôi...

Chia nỗi đau với mọi người

Nhắc đến lương y Phạm Nhất Định hầu như người dân ở thị trấn Vũ Thư, huyện Vũ Thư (Thái Bình) ai cũng đều biết rõ tận chân tơ kẽ tóc. Đặc biệt là những bệnh nhân nghèo, người tàn tật và trẻ em cơ nhỡ... Bao nhiều năm qua, hầu như chuyến làm từ thiện nào của huyện Vũ Thư, ông lão đáng kính này đều cố gắng tham gia.

Chúng tôi không khó để tìm thấy căn nhà số 30, ngõ 2, khu An Bình, thị trấn Vũ Thư. Đơn giản vì chủ nhân của ngôi nhà này, ông Phạm Nhất Định đã làm tất cả sao cho người bệnh dễ tìm tới nhà ông nhất. Từ tấm biển “Khám chữa bệnh, tư vấn sức khỏe, cấp cứu tai nạn giao thông miễn phí” treo ngoài ngõ đến dòng chữ: “Chia nỗi đau với mọi người – Hạnh phúc nhân đôi” phía trên quầy bốc thuốc, tất cả đều được ông treo ở vị trí thật dễ nhìn.

Bước vào căn nhà nhỏ của ông, tôi tiếp tục ngạc nhiên bởi dòng chữ “Sống: Cống hiến - Lao động - Học tập” được viết lên một tấm bảng lớn treo trang trọng trước cửa nhà.

Như hiểu được ý tôi, ông Định cười hiền bảo: “Là một công dân, hơn nữa là một thầy thuốc tôi luôn tâm niệm mình đã sống thì phải cống hiến cho gia đình và xã hội, để cống hiến chúng ta phải lao động, muốn được lao động thì phải cố gắng học tập. Nếu không làm được ba điều này thì cuộc sống sẽ mất đi nhiều ý nghĩa”. Gấp lại đống sổ sách chữa bệnh, chi tiêu, ông Định pha cho chúng tôi mỗi người một li cà phê tan, rồi trầm ngâm tâm sự.

Ông sinh ra trong một gia đình ba đời làm nghề thầy thuốc, các con ông đã là đời thứ tư. Sinh ra và lớn lên tại xã Đại Thắng, huyện Vụ Bản, Nam Định. Thời kháng chiến chống Pháp, ông Định theo đội quân du kích bị địch bắt nhốt trong nhà máy Chai Nam Định tra tấn, nhưng ông vẫn kiên quyết không khai căn cứ của quân cách mạng. Thấy không lay chuyển được ý chí, cuối cùng bọn chúng phải thả ông ra.

Năm 1956, sau khi tốt nghiệp Trường Y tá Liên khu III, ông được cử về làm trưởng phòng Y tế huyện Thư Trì (nay là huyện Vũ Thư) rồi học dần lên bác sĩ. Năm 1969 ông được cử sang Lào làm chuyên gia y tế giúp nước bạn. Năm 1973 ông lấy bằng bác sĩ chuyên khoa dân tộc và từ đó bắt đầu làm công việc tâm huyết của đời mình.

Dốc sức vì người nghèo

Người dân ở Vũ Thư nói họ không nhớ bác sĩ Định bắt đầu khám bệnh từ thiện từ lúc nào, chỉ nhớ là nhiều gia đình từ ông bà, cha mẹ đến con cái đều coi bác sĩ Định là ân nhân. Họ bảo rằng bác sĩ Định làm việc thiện vì lương tâm và trách nhiệm, chứ không mảy may suy nghĩ một chút gì.

Ngồi ở nhà ông chứng kiến cảnh người chữa bệnh ra vào tấp nập tôi đã hiểu được tấm lòng bao la của ông lão. Cho đến bây giờ, những người làm việc trong Bệnh viện Đa khoa Vũ Thư vẫn không quên được tấm lòng cao cả của bác sĩ Định đối đãi với “người dưng, nước lã”.

Cuối năm 1982, một phụ nữ không may bị tai nạn xe máy chết gần bệnh viện huyện Vũ Thư, trong người phụ nữ không có bất kì một giấy tờ tùy thân nào. Thấy vậy, ông Định đưa người phụ nữ xấu số ấy vào bệnh viện tổ chức tang lễ rồi tự mình mặc áo tang thay người nhà khâm liệm cho người đàn bà bất hạnh.

Lần khác, khi chương trình “Người xây tổ ấm” của Đài Truyền hình Việt Nam phát câu chuyện cảm động về một cô gái tên Nga vì nhận nuôi con của một người bạn từ thời sinh viên mà phải chịu không biết bao nhiêu tủi nhục, ông Định cảm động lắm. Ông thuyết phục vợ bán chiếc nhẫn mà con gái tặng được 1,8 triệu đồng, sau đó ông phụ thêm 100 nghìn đồng gửi tặng cô gái đó nuôi con kèm theo một lá thư động viên.

Khi tôi hỏi kỉ niệm khó quên trong đời thầy thuốc của mình, mắt ông Định ánh lên một niềm vui: “Một hôm, tôi đang nghỉ trưa thì nghe thấy tiếng tiếng khóc rất thảm thiết của một đứa trẻ. Với kinh nghiệm thầy thuốc của mình, tôi nhận ra ngay đây là tiềng khóc của người bị bệnh. Ra ngõ tôi thấy một người phụ nữ với gương mặt khắc khổ đang bế trên tay một đứa trẻ ốm yếu. Qua trò chuyện tôi biết được con chị ấy bị bệnh viêm tắc động mạch, phải tháo khớp tứ chi, đưa đi bệnh viện chữa trị nhưng hết tiền đành phải quay về phó mặc cho số phận. Thấy vậy, tôi chủ động nói rằng: Tôi đồng ý chữa trị miễn phí cho con chị bằng thuốc đông y đến khi cháu khỏi bệnh thì thôi. Mặt khác, sẽ bảo lãnh chữa bệnh cho cháu suốt đời nếu bệnh tái phát. Tôi mất đi rồi, các con tôi sẽ có trách nhiệm làm công việc mà tôi đã hứa”.

Ông Định vui vẻ cho chúng tôi biết cháu bé ngày đó tên là Nguyễn Thị Hiền ở xã Hòa Bình, huyện Vũ Thư,  giờ đã lớn và đang là học sinh lớp 9 Trường THCS xã Hòa Bình. Người dân sống cạnh nhà bác sĩ Định cho chúng tôi hay. Cứ đến cuối tuần là cháu Hiền lại đến thăm người ông đặc biệt đã cưu mang chữa trị khỏi bệnh cho mình.

Ông Phạm Nhất Định nay đã ở cái tuổi 80, dù lưng đã mỏi, gối đã chùn nhưng ông chưa một ngày nghỉ ngơi. Ông bảo còn sống ngày nào thì phải là người có ích cho xã hội ngày đó. Mỗi tháng ông nhận được 2,8 triệu tiền lương hưu, ¼ số tiền đó ông dành để giúp đỡ những người nghèo khó, trẻ em cơ nhỡ, người tàn tật neo đơn. Tiền lãi từ việc bán thuốc hàng ngày, ông bỏ lại một ít cất vào một chỗ riêng để đề phòng khi đột xuất có người khó khăn cần giúp đỡ.

Mới đây, ông đã liên hệ với Hội Chữ thập đỏ huyện Vũ Thư tiến hành làm và cấp phát thêm thẻ chữa bệnh cho 72 cháu mồ côi không nơi nương tựa. Chỉ cần cầm chiếc thẻ đó đến nhà ông bất cứ thời gian và hoàn cảnh nào ông đều chữa trị và cấp phát thuốc miễn phí.

Ngoài việc chữ bệnh cứu người, ông Định cũng tích cực tham gia các phong trào xã hội, ông hiện là ủy viên ban chấp hành Hội Chữ thập đỏ huyện Vũ Thư, Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ thầy thuốc cao tuổi... Hàng năm ông còn dành một số tiền lớn cho phong trào khuyến học khuyến tài của thị trấn. Tôi ngỏ ý thắc mắc việc ông lấy tiền đi làm công công việc “vác tù và hàng tổng này”, vợ và con ông không phản đối sao? Ông cười khà khà: “Ngày xưa bố mẹ tôi dạy tôi phải biết lấy trung làm hiếu, lấy nghĩa làm người. Cho dù trong hoàn cảnh nào cũng phải giữ đúng lương tâm của người thầy thuốc. Giờ tôi đem đạo lý đó dăn dạy con cháu mình. Bản thân các con tôi, bà nhà tôi cũng là một thầy thuốc nên mọi người đều hiểu và thông cảm công việc tôi đang làm”.

Nói rồi ông đọc cho tôi nghe hai câu thơ mà ông đúc kết: “Tiền bạc trên đời ai chẳng quý/Miễn đừng tâm đức hóa thành vôi”.

Đang nói chuyện thì anh nhân viên bưu chính tới nói ông Định có thư. Ông cho biết đó là thư cảm ơn của một bệnh nhân trong Đăk Lăk gửi ra. Ông lục ngăn kéo lấy ra hàng trăm bức thư từ mọi miền tổ quốc gửi về cảm ơn bác sĩ Phạm Nhất Định. Trong lúc ông bốc thuốc cho một người bệnh ở Nam Định, tôi thử đặt tập thư lên chiếc cân đồng hồ thì chiếc kim chỉ 1,5kg.

Chỉ trong vòng hai năm từ 2005 - 2006 ông Định cấp thuốc cho người có hoàn cảnh khó khăn trợ cấp cho người khuyết tật và trẻ mồ côi hơn 10 triệu đồng, góp Quỹ Xóa nhà dột nát của thị trấn Vũ Thư, Quỹ Khuyến học, Quỹ Nâng cao chất lượng dân số hơn 7 triệu đồng. Dành toàn bộ 4 triệu đồng tiền thưởng Huân huy chương cho vay giảm nghèo không thu lãi. Khám, tư vấn sức khỏe, cấp cứu tai nạn giao thông miễn phí cho hơn 7.000 nghìn lượt người, cấp 95 sổ khám chữa bệnh thường xuyên cho người khuyết tật, trẻ mồ côi.

Dù tuổi cao sức yếu nhưng hiện nay, mỗi năm bác sĩ Định vẫn dành hơn 10 triệu đồng làm từ thiện và chữa trị cho hàng nghìn lượt người mỗi năm.