Gần đây nhiều DN bức xúc lên tiếng về chức năng, quyền hạn của các lực lượng quản lý thị trường trong lĩnh vực xử phạt vi phạm hành chính về SXKD phân bón. Bởi vì trên thực tế, rất nhiều trường hợp đã bị lực lượng này hành, và phạt. Cũng có những trường hợp phạt đúng nhưng cũng không it trường hợp phạt oan mà DN phải cắn răng vì muốn cho yên chuyện.
Điều bức xúc nhất là QLTT dù không có chuyên môn nhưng cứ tự đi kiểm tra lấy mẫu phân bón ở các đại lý (kiểm tra hoạt động kinh doanh) rồi phạt đại lý. Dùi đến đục thì đục đến khăng, tiền phạt đại lý lập tức được chuyển cho nhà SX. Trong lúc đó quyết định 100 ngày 15/10/2008 của Bộ NN-PTNT quy định trong việc lấy mẫu phân tích phân bón “Phải thực hiện theo phương pháp lấy mẫu ghi trong tiêu chuẩn công bố áp dụng. Trường hợp tiêu chuẩn công bố áp dụng không ghi rõ phương pháp lấy mẫu thì việc lấy mẫu được áp dụng theo tiêu chuẩn Việt Nam, nếu chưa có tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) thì áp dụng theo tiêu chuẩn Ngành (TCN) hoặc tiêu chuẩn Quốc tế. Người lấy mẫu “Phải do người được công nhận hoặc chỉ định là người lấy mẫu phân bón thực hiện”.
Theo chỉ đạo của Cục Trồng trọt thì khi lấy mẫu kiểm tra người lấy mẫu phân bón phải xuất trình chứng chỉ hành nghể. Trong hơn 300 chứng chỉ đã được cấp trong cả nước chưa có người nào thuộc lực lượng QLTT.
Nghị định 15/2010/NĐ-CP về xử phạt trong hoạt động kinh doanh phân bón theo hướng tăng nặng mức phạt nhiều lần có hiệu lực từ ngày 14/4/2010 nhưng thanh tra chuyên ngành NN- PTNT chưa triển khai mà kiến nghị có thông tư hướng dẫn vì nhận thấy có sự bất cập nhưng QLTT một số địa phương đã lập tức hăm hở khai thác, nhiều cuộc mặc cả mức phạt với DN đã nóng lên.
Lần theo văn bản, tại Quyết định số 19/2009/QÐ-TTg quy định vị trí, chức năng của Cục Quản lý thị trường thì Cục QLTT có 14 nhiệm vụ và quyền hạn, trong đó có những nhiệm vụ và quyền hạn mang tính chất đặc thù như: trực tiếp kiểm tra hoặc phối hợp các cơ quan, lực lượng chức năng ở TƯ, địa phương để kiểm tra, xử lý các vi phạm pháp luật trong hoạt động thương mại ở thị trường trong nước; phối hợp các tổ chức, cá nhân có liên quan trong công tác đấu tranh chống buôn lậu, SX và buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng; chống vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, ATVSTP...
Theo đấy thì khi muốn kiểm tra chất lượng phân bón, lực lượng này chí ít phải phối hợp với thanh tra chuyên ngành NN-PTNT. Điều đấy cũng là đương nhiên vì chỉ có thanh tra chuyên ngành mới có đầy đủ hiểu biết và công cụ để phân biệt thế nào là phân kém chất lượng.
Ấy thế mà QLTT thị trường vẫn "một mình một ngựa". Tài thật. Trong khi đó thanh tra chuyên ngành NN- PTNT vẫn cứ kệ, không ý kiến gì. Cũng tài thật!
