Các chuyên gia ĐH John Hopkin Mỹ (JHU) vừa kết thúc nghiên cứu, phát hiện thấy những người phơi nhiễm ánh sáng quá nhiều, nhất là dưới ánh đèn đa màu rực rỡ tại nơi công cộng là nhóm người rất dễ mắc bệnh trầm cảm và gặp nhiều khó khăn trong việc học hành.
Từ lâu khoa học đã phát hiện thấy nhịp sinh học ngày đêm ảnh hưởng rất lớn đến quá trình trao đổi chất của cơ thể cũng như các chức năng tâm lý. Một trong những căn bệnh do tác động nhịp sinh học là chứng rối loạn theo mùa (SAD), trong đó người trong cuộc thường mắc bệnh trầm cảm, nhất là những tháng mùa đông, ngày ngắn hơn đêm. SAD cũng là căn bệnh có thể điều trị khỏi bằng cách dành nhiều thời gian trước ánh sáng đèn chiếu hay còn gọi là những hộp chiếu sáng, trong các hộp này chứa các bóng đèn với đủ nguồn ánh sáng mô phỏng như ánh sáng tự nhiên ban ngày.
Kết luận nói trên của JHU được dựa vào nghiên cứu trên chuột quy mô phòng thí nghiệm. Theo đó, những con chuột tiếp xúc với ánh sáng theo chu kỳ dài 3,5 giờ, tiếp đến chu kỳ 3,5 giờ trong bóng tối. Chu kỳ này không tước đi giấc ngủ của con vật nhưng chúng lại làm thay đổi chu kỳ thức- ngủ của loài chuột. Đặc biệt, tiếp xúc nhiều ánh sáng giống như ánh sáng ban ngày nhưng bất biến, không theo quy luật tự nhiên như ở những người mắc bệnh SAD, tức là ngày ngắn hơn đêm thì những con chuột nói trên lại mắc bệnh trầm cảm và làm ảnh hưởng trực tiếp đến trí nhớ của con vật.
Hiện tượng tiếp xúc nhiều với ánh sáng ban đêm cũng xảy ra ở con người. Theo đó chu kỳ sáng-tối thay đổi sẽ ảnh hưởng đến tâm trạng và khả năng học tập của chủ thể. Trong thí nghiệm những con chuột phơi ra môi trường ánh sáng chói lòa quá nhiều thì khả năng nhớ của chúng sa sút mạnh hơn so với những con chuột bình thường khác. Đối với con người, nếu ít tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên tại nơi làm việc nhưng lại tiếp xúc nhiều với các nguồn sáng nhân tạo từ máy tính, từ iPad, tivi hoặc bóng đèn có công suất lớn sẽ bị mắc bệnh trầm cảm, tâm trạng thay đổi và trí nhớ suy giảm.
Những nguồn sáng quá mức về ban đêm có ảnh hưởng trực tiếp đến các tế bào trong mắt, hay tế bào PRGC (tế bào hạnh nhân võng mạc nhạy ánh sáng). Các tế bào này trở nên hoạt hóa mạnh và gây kích thích đến vùng trung tâm của não nơi xử lý tâm tính, trạng thái, khả năng nhớ cũng như học tập của con người.
Với nghiên cứu trên, các nhà khoa học khuyến cáo những người làm việc văn phòng nên duy trì ánh sáng nơi làm việc thích hợp, không nên dùng đèn chiếu sáng có cường độ quá lớn, nên duy trì chế độ giải lao thích hợp trong khi làm việc, nếu có điều kiện nên thư giãn. Riêng ban đêm không nên làm việc trực tiếp ở những nơi có ánh sáng quá lớn, nhất là ánh sáng màu. Khi ngủ nên tắt đèn để vừa đảm bảo chất lượng giấc ngủ lại không gây ảnh hưởng đến cơ chế làm việc đồng hồ sinh học của cơ thể.
