Muốn thu hồi đất giao cho doanh nghiệp bán kiếm lời, tỉnh Thái Nguyên lường trước sẽ vấp phải sự phản đối quyết liệt của các hộ dân trong vùng dự án bị mất đất. Người dân ở đây biết rõ phần đất hợp pháp của nhân dân không nằm trong chỉ giới đường Bắc Sơn cắm mốc, nhà thầu không được phép lấy. Nếu muốn lấy thì phải được chủ sử dụng đất đồng ý chuyển nhượng trên cơ sở thỏa thuận.
Chính quyền địa phương không thể sử dụng quyền lực để thu hồi đất của dân để giao cho DN nên chủ đầu tư và chính quyền tỉnh Thái Nguyên cũng hiểu không dễ gì có thể lấy đi phần đất đã thấm đẫm mồ hôi, nước mắt của nhân dân. Nếu muốn lấy thêm đất của dân thì phải nghĩ giải pháp sao cho vừa có vẻ đúng luật, vừa nhập nhèm đánh lận được với nhân dân. Và thế là, 2 dự án độc lập có tên gọi na ná giống nhau, có liên quan với nhau trong kết nối hạ tầng được ra đời...
Theo Sở KH-ĐT Thái Nguyên, Sở đã trình UBND tỉnh cấp 2 giấy chứng nhận đầu tư cho 2 dự án: 1- Dự án Xây dựng khu dân cư số 1 Hoàng Văn Thụ. 2- Dự án xây dựng đường Bắc Sơn, đường Minh Cầu và kết cấu hạ tầng khu dân cư số 1 Hoàng Văn Thụ và đây là hai dự án khác nhau.
Người dân cung cấp tài liệu dự án cho PV
Căn cứ vào tờ trình của Sở KH-ĐT, ngày 10/11/2008, UBND tỉnh Thái Nguyên đã cấp giấy chứng nhận đầu tư số 17121000095 cho Cty xây dựng và san nền Thái Nguyên (nay đổi tên thành Cty TNHH Đầu tư Thái Nguyên) thực hiện dự án Xây dựng khu dân cư số 1 Hoàng Văn Thụ. Mục tiêu dự án là xây dựng nhà ở để bán hoặc cho thuê với quy mô 761 lô.
Cũng vào thời điểm đó, ngày 22/12/2008 UBND tỉnh Thái Nguyên tiếp tục cấp giấy chứng nhận đầu tư số 17121000105 cho Cty TNHH Đầu tư Thái Nguyên thực hiện thêm một dự án khác mang tên: “Dự án xây dựng đường Bắc Sơn, đường Minh Cầu và kết cấu hạ tầng khu dân cư số 1 Hoàng Văn Thụ”. Mục tiêu của dự án là xây dựng tuyến đường Bắc Sơn - Minh Cầu và các đường nhánh vào khu dân cư số 1 Hoàng Văn Thụ.
Nhìn vào mục “mục tiêu dự án” ghi trên 2 giấy chứng nhận đầu tư của 2 dự án này có thể thấy rõ bản chất đầu tư của 2 dự án là hoàn toàn khác nhau.
Trong đó, dự án Xây dựng khu dân cư số 1 Hoàng Văn Thụ là dự án thương mại khi UBND tỉnh Thái Nguyên cho phép DN xây dựng khu đô thị chia lô bán nền. Còn dự án Xây dựng đường Bắc Sơn, đường Minh Cầu và kết cấu hạ tầng khu dân cư số 1 Hoàng Văn Thụ là dự án phúc lợi công cộng.
Xét về mặt hồ sơ, nếu các cơ quan có thẩm quyền rà soát sẽ thấy đây là hai dự án minh bạch, rõ ràng. Nhưng phân tích kĩ, thì điểm bất thường nằm ngay ở tên của 2 dự án. Thường thì dự án xây dựng khu dân cư phải đi liền với kết cấu hạ tầng nhưng ở đây phần kết cấu hạ tầng của dự án thương mại lại được đưa vào dự án làm đường công ích.
Bản vẽ quy hoạch chi tiết của dự án
Rõ ràng miếng bánh “Dự án khu dân cư số 1” nếu triển khai độc lập sẽ khó khả thi vì vướng mắc trong GPMB. Giải pháp tốt nhất mà chính quyền tỉnh Thái Nguyên và chủ đầu tư đưa ra là ráp nối hai dự án bằng cụm từ “kết cấu hạ tầng khu dân cư số 1” triển khai song song hai dự án và “nhập nhèm” hai dự án vào làm một. Và trên thực tế, nhiều năm nay chủ đầu tư của 2 dự án nêu trên là Cty TNHH Đầu tư Thái Nguyên lại đang thực hiện duy nhất 1 dự án.
Cụ thể, tại các QĐ thu hồi đất, các văn bản liên quan đến bồi thường GPMB... đều lảng tránh không đả động gì đến tên các dự án trong 2 giấy chứng nhận đầu tư?! Ngay cả quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết của UBND tỉnh Thái Nguyên ngày 23/5/2008 cũng gộp cả hai dự án thành một nội dung “đường Bắc Sơn, đường Minh Cầu và khu dân cư mới Hoàng Văn Thụ”. Bằng cách làm trên, tỉnh Thái Nguyên đã thu hồi đất, làm xáo trộn cuộc sống của hơn 300 hộ dân, đẩy nhiều gia đình rơi vào cảnh khó khăn.
Tuyến đường Bắc Sơn - Minh Cầu triển khai đã gần 10 năm nhưng vẫn chưa thông
Tính đến thời điểm này, sau gần chục năm triển khai dự án Đường Bắc Sơn – Minh Cầu chưa thông, lợi ích đem lại cho nhân dân TP Thái Nguyên chưa thấy đâu nhưng hàng trăm hộ dân đã phải khổ sở, nhiều hộ gia đình xảy ra mâu thuẫn lục đục chỉ vì quá căng thẳng. Nhiều hộ kiên quyết không giao đất nên bị chính quyền cưỡng chế, thậm chí có người bị lâm vào vòng lao lý vì quá bức xúc, không kiểm soát nổi hành vi.
Kết lại, đối tượng hưởng lợi lớn nhất trong dự án này vẫn là Cty Xây dựng và San nền Thái Nguyên và một nhóm những cán bộ vô cảm.
