Quản lý đất đai lạc hậu, hại nhiều mặt

Thế nhưng ở thời hô hào 4.0 mà thực tế quản lý còn quá lạc hậu, gây hại nhiều mặt, xin đơn cử hai trường hợp điển hình ở trung tâm thành phố Cần Thơ.
 

"Hồn nhiên" làm mất đất công

Hơn chục năm trước, TP Cần Thơ mở khu đô thị phía nam đường dẫn cầu Cần Thơ với hàng trăm dự án dân cư. Cty TNHH Thiên Lộc (Cty Thiên Lộc) làm một dự án và theo quy định, phải giao lại thành phố 10% diện tích đất ở để phục vụ tái định cư. Tháng 7/2008, UBND TP Cần Thơ ra quyết định thu hồi 1.155m2 trong quỹ đất 10% với 3 nền số 41, 43, 45; giao cho Sở TN&MT và Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Cần Thơ quản lý. Khi Giám đốc Cty Thiên Lộc qua đời để lại nợ lớn và ngân hàng phát mại tài sản thế chấp, bán 3 nền thì TP Cần Thơ mới hay… mất đất.

Thanh tra TP Cần Thơ làm việc, đầu năm 2019 có kết luận chỉ ra vi phạm ở Sở TN&MT. Nguyên do, đất 10% đã giao cho chính quyền nhưng Cty Thiên Lộc vẫn gom vào đất dự án để xin cấp sổ đỏ và tháng 1/2011, được Sở TN&MT “hồn nhiên” cấp sổ đỏ. Gần 3 tháng sau, Sở TM&MT lại “hồn nhiên” cho Cty Thiên Lộc tách thửa sổ đỏ 3 lô số 41, 43, 45. Có sổ đỏ, Cty Thiên Lộc thế chấp vào ngân hàng vay tiền và sau đó, ngân hàng phát mãi thu nợ… đúng luật.

Theo kết luận của Thanh tra TP Cần Thơ, nhiều lần cấp số đỏ cho Cty Thiên Lộc nhưng Sở TN&MT không kiểm tra thực tế, không rà soát sổ sách. Có một vấn đề đến nay chưa lý giải được, Sở TN&MT đã thiết lập hệ thống máy tính nối mạng để quản lý theo công nghệ 4.0, tại sao lại ra kết quả với sai sót của thời 0.4? Hiện chỉ biết, Thanh tra kiến nghị xem xét trách nhiệm của lãnh đạo Sở TN&MT lúc cấp sổ đỏ cho Cty Thiên Lộc, nay đều đã nghỉ hưu. Tài sản lớn đã mất đương nhiên không thể lấy lại.
 

Cản trở cuộc sống bình thường

Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ - Dương Tấn Hiển xem sơ đồ nền đất trong sổ đỏ của bà Ngụy Thanh Trang, thốt lên “sao kỳ vậy?”. Đất của bà Trang là nền số 13, giữa dãy phố sầm uất bên con đường khang trang ở khu vực 2, phường An Khánh (Ninh Kiều, Cần Thơ). Ranh đất ngay thẳng rộng 4m, dài 19m, sổ đỏ UBND quận Ninh Kiều cấp cho bà Trang ngày 6/12/2011, ghi diện tích 63,03m2 thổ cư và 12,89m2 đất trồng cây lâu năm.

Nhà bà Trang (bìa phải) ở khu phố sầm uất

Điều “kỳ lạ” của nền đất được vẽ trong sổ đỏ là: phần thổ cư gồm hai mảnh ở đầu và cuối nền đất, cách nhau bởi 12,89m2 trồng cây lâu năm có hình tam giác nằm giữa. Bà Trang kể: “Khi tôi mua đất thì xung quanh đã đầy nhà cửa, chẳng hiểu sao địa chính vẽ đất cho tôi như thế. Không thể cất căn nhà nhỏ mà trước một khúc, sau một khúc, ở giữa để trống hình tam giác nên tôi đến Phòng TN&MT quận Ninh Kiều xin chuyển 12,89m2 đất trồng cây lâu năm lên thổ cư hoặc vẽ sơ đồ dịch ra phía trước để làm sân, nhưng không được chấp thuận. Tôi cứ cất đại nhà ở, chừa sân phía trước”.

Hồ sơ đất của bà Trang gửi cho phóng viên và đến Phó Chủ tịch Hiển. Xem xong, ông Hiển gọi điện thoại cho Trưởng phòng TN&MT quận Ninh Kiều - Mã Khánh Hậu, yêu cầu linh hoạt giải quyết nguyện vọng của bà Trang để hỗ trợ người dân sinh sống bình thường, góp phần xây dựng đô thị văn minh. Rồi ông Hiển nói với phóng viên, nhắn bà Trang gặp ông Hậu để được giải quyết. Chiều hôm đó (giữa tháng 3/2019), người nhà bà Trang gặp ông Hậu nhưng vẫn không được giải quyết, cho đến nay.

Sơ đồ nền đất của bà Trang trong sổ đỏ