Công trình thuỷ lợi Hồ chứa nước Rào Đá (huyện Quảng Ninh, Quảng Bình) được khởi công xây dựng tháng 5/2006 với tổng nguồn vốn gần 260 tỷ đồng. Công trình có dung tích trên 82 triệu m3 nước, với nhiệm vụ đảm bảo nước tưới cho hơn 6.000 ha lúa 2 vụ của 2 huyện Quảng Ninh và Lệ Thuỷ... Tuy nhiên, đã qua hơn 7 tháng kể từ khi hoàn thành, 82 triệu m3 nước ngọt của Hồ chứa Rào Đá vẫn đang bị treo trên trong lòng hồ.
Ông Trần Anh Dũng, Trưởng thôn Rào Đá (xã Trường Xuân) cho biết: “Mấy năm trước, trạm bơm này bơm nước từ sông Rào Đá lên phục vụ tưới chi 2 thôn Rào Đá và Quyết Thắng. Nhưng từ năm ngoái khi chặn dòng công trình hồ chứa Rào Đá thì nước mặn xâm nhập nên không sử dụng được. Còn năm nay thì lúa đang vô giai đoạn chờ đồng nhưng phải cầu trời cho mưa rồi. Bên nớ thì cả hồ chứa nước mênh mông để không. Thiệt là phí”.
Để xây dựng Hồ chứa Rào Đá, đồng bào các dân tộc xã miền núi Trường Xuân đã tự nguyện trả lại gần 50 ha đất nông nghiệp để phục vụ cho việc thi công công trình. Đóng góp là vậy, nhưng khi Hồ chứa nước Rào Đá hoàn thành, hơn 175 hộ với trên 720 nhân khẩu ở thôn Rào Đá và Quyết Thắng lại chính là những người phải nhận “hậu quả” đầu tiên. Bởi lẽ, khi hồ Rào Đá chặn dòng, nguồn nước ngọt duy nhất của hói Rào Đá phục vụ cho trạm bơm điện này đã bị nhiễm mặn nghiêm trọng không thể bơm tưới được, trong khi đó hồ chứa Rào đá 82 triệu m3 chỉ cách cánh đồng này chưa đầy 500 mét.
Vào tháng 9/2009, Hồ chứa nước Rào đá đã hoàn thành tất cả các hạng mục và tích đủ nước. Theo kế hoạch, công trình này chính thức đi vào vận hành từ vụ Đông xuân 2009-2010, bổ sung nguồn nước tưới cho 6.000 ha lúa 2 vụ và nước sinh hoạt cho gần 40 ngàn hộ dân của 7 xã phía Nam của huyện Quảng Ninh và phía Bắc của huyện Lệ Thuỷ. Tuy nhiên, hiện nay công trình này vẫn chưa thể vận hành được. Hơn 20 km hệ thống kênh mương kể cả gần 1.000m xuyên vào lòng núi và trên 300 m đường ống xi phông vượt sông Kiến Giang cũng đã hoàn thành để sẵn sàng cấp nước cho 2 xã Duy Ninh và Hàm Ninh.
Ngày 16/3, PV NNVN trao đổi qua điện thoại với ông Nguyễn Văn Sáu, Giám đốc Ban Quản lý đầu tư xây dựng thủy lợi 5, được biết: “Các thủ tục với Cục Đường bộ (Bộ GTVT) đã được làm xong. Bên nhà thầu đang thi công và theo kế hoạch thì đến 30/4 này sẽ hoàn thành”. Tuy nhiên, trước đó 1 ngày (tức là ngày 15/3), tại hiện trường chúng tôi chỉ thấy hành khách qua lại trên đường Hồ Chí Minh chứ tuyệt nhiên không thấy bóng dáng nào của đơn vị thi công.
Tuy nhiên, do hệ thống kênh mương phải đi qua tuyến đường Hồ Chí Minh tại vị trí xã An Ninh với chiều dài vượt đường khoảng cách chỉ trên dưới 20 mét, nhưng do những ách tắc về vấn đề thủ tục giữa các bộ, ngành có liên quan, nên đến nay đoạn mương ngắn này vẫn chưa thể thi công được.
Ông Trương Thanh Kiếm, Phó Giám đốc Cty TNHH Một thành viên quản lý khai thác công trình thủy lợi Quảng Bình cho hay: “Toàn bộ 17 km kênh mương của công trình đã cơ bản hoàn thành. Chỉ còn lại đoạn băng qua đường Hồ Chí Minh và tỉnh lộ 15 là bị tắc. Vào cuối năm 2009, trong cuộc họp giao ban các bên, lãnh đạo Cục Thủy lợi (Bộ NN-PTNT) đã giao trách nhiệm cho Ban Quản lý đầu tư xây dựng thủy lợi 5 (thuộc Bộ NN-PTNT) khẩn trưởng xử lý việc thi công cống băng qua đường Hồ Chí Minh và tuyến tỉnh lộ 15. Nhưng đến nay, vấn chưa thấy động tĩnh gì. Không rõ khi nào thì thi công được và đến lúc đó mới đưa hồ Rào Đá vào tưới và phục vụ nước sinh hoạt”.