 |
| Chiến hạm Helge Ingstad chìm một phần dưới nước hôm 10/11. Ảnh: Hải quân Na Uy. |
Các nguồn tin giấu tên hôm 9/11 khẳng định tàu chở dầu Sola TS và Trung tâm kiểm soát lưu thông phương tiện (VTS) Fedje đã nhiều lần phát cảnh báo qua sóng vô tuyến tới tàu hộ vệ tên lửa Na Uy HNoMS Helge Ingstad trước khi xảy ra va chạm làm chiến hạm này hư hại nặng. Trang tin Aften Posten của Na Uy nhận định kíp lái trên tàu Helge Ingstad đã mắc hàng loạt sai lầm dẫn tới sự cố đáng tiếc.
Dữ liệu từ các hệ thống theo dõi hàng hải cho thấy trước khi xảy ra va chạm, tàu hộ vệ Helge Ingstad di chuyển về hướng nam với tốc độ hơn 31 km/h để tới quân cảng Haakonsver, trong khi tàu dầu Sola TS vừa rời cảng dầu khí Sture và đi lên phía bắc với tốc độ khoảng 11 km/h.
Tàu chiến Na Uy di chuyển trong đêm tối nhưng không bật đèn hiệu và hệ thống nhận dạng tự động (AIS), vốn là biện pháp tránh va chạm được dùng phổ biến nhất trong lĩnh vực hàng hải. Tàu Helge Ingstad còn có thiết kế tàng hình, khiến radar hàng hải trên tàu dầu rất khó phát hiện nó.
"Nhiều khả năng chiếc Helge Ingstad đang tiến tới từ phía bắc. Có khả năng xảy ra va chạm", trung tâm VTS Fedje liên lạc với tàu dầu Sola TS khoảng một phút trước khi xảy ra cú đâm.
Kíp lái trên chiếc Sola TS không rõ hướng di chuyển của Helge Ingstad và phát tín hiệu đề nghị xác nhận. Kíp trực trên tàu chiến đáp lại rằng họ đã kiểm soát được tình hình và không đổi hướng di chuyển, dù thủy thủ tàu Sola TS liên tục yêu cầu Helge Ingstad rẽ sang phải để tránh va chạm.
"Helge Ingstad! Đổi hướng ngay", kíp lái Sola TS thông báo qua vô tuyến chỉ vài giây trước vụ va chạm. Thông điệp cuối cùng được nghe rõ ràng trên sóng vô tuyến là tín hiệu cấp cứu từ Helge Ingstad, khoảng 13 phút sau cú va chạm.
 |
| Hướng di chuyển của Helge Ingstad (đỏ) và Sola TS (da cam) trong sự cố. Đồ họa: Aften Posten. |
Các tàu kéo và cứu hộ tại cảng Sture gặp nhiều khó khăn trong việc xác định vị trí của Helge Ingstad, cho tới khi chiến hạm Na Uy bật đèn hiệu và đèn chiếu sáng mặt boong. Thủy thủ trên tàu cứu hộ Ajax cho biết họ có thể nhìn thẳng vào khoang động cơ qua lỗ thủng trên thân tàu hộ vệ Helge Ingstad.
Hải quân Na Uy chưa bình luận về việc Helge Ingstad nhận hàng loạt cảnh báo qua liên lạc vô tuyến trước cú đâm, chỉ xác nhận kíp lái đang tập di chuyển trong vùng nước gần bờ vào thời điểm xảy ra tai nạn. "Kíp trực khi đó gồm một thuyền phó và trợ lý thuyền phó, một trong hai người chưa được huấn luyện đầy đủ", đại tá Torill Herland, phát ngôn viên hải quân Na Uy, cho biết.
Tàu hộ vệ tên lửa HNoMS Helge Ingstad bị tàu chở dầu Sola TS mang quốc tịch Malta đâm trúng lúc 4h sáng ngày 8/11 ở cảng Sture, phía tây Na Uy, khiến 7 người bị thương nhẹ. Chiến hạm này mới trở về cảng sau khi tham gia cuộc tập trận Trident Juncture 2018 của NATO ngoài khơi Na Uy.
Các tàu kéo sau đó đã nỗ lực đẩy chiến hạm bị thương vào gần bờ, cho nó mắc cạn ở một khu vịnh hẹp nhằm giúp con tàu không bị chìm ở vùng biển sâu hơn.
HNoMS Helge Ingstad là tàu hộ vệ tên lửa thuộc lớp Fridtjof Nansen, được biên chế hồi tháng 9/2009. Đây là một trong 5 chiến hạm chủ lực và lớn nhất của hải quân Na Uy. Tàu dài 134 mét, có lượng giãn nước 5.290 tấn, tốc độ tối đa 50 km/h và tầm hoạt động 8.300 km.
 |
| Phần lớn đuôi tàu Helge Ingstad chìm dưới nước. Ảnh: Hải quân Na Uy. |
