Luyện tập thể thao là hoạt động bổ ích cho sức khỏe con người, bất luận mùa đông hay mùa hè. Tuy nhiên khi trời quá lạnh, sức khỏe không cho phép mà vẫn cứ cố tình luyện tập có thể gây 3 rủi ro lớn như lạnh cóng, giảm thân nhiệt và làm tăng nguy cơ đau tim. Đề cập về vấn đề này, Trung tâm Kiểm soát & Phòng tránh dịch bệnh Mỹ (CDC) vừa tư vấn một số khuyến cáo thiết thực và bổ ích.
1.Rủi ro
Thời tiết quá lạnh nếu cứ duy trì lịch tập như hàng ngày, đặc biệt là nhóm người cao niên, mắc bệnh mạn tính sẽ gây rủi ro đến tính mạng, phổ biến nhất là tê cóng và hạ thân nhiệt. Sự cố này thường xảy ra khi nhiệt độ ngoài trời quá lạnh, dưới -0 oC trở đi, trong khi đó lại không có đủ áo ấm, da tiếp xúc trực tiếp với không khí lạnh, nhất là mặt mũi, tai, bàn tay..., là nơi dễ bị cóng nhất. Dấu hiệu tê cóng thường thấy là da đỏ, mất cảm giác, run rẩy, hư hỏng da và thân nhiệt giảm dưới 35oC.
Nguyên nhân là do nhiệt độ cơ thể bị tổn thất (khoảng 50%) qua đường da, qua đầu, vì vậy để đền bù mức tổn thất nhiệt, thường xuất hiện hiện tượng run rẩy, nhiệt độ của các bộ phận khác của cơ thể giảm theo và nếu nhiệt độ quá lạnh thì não, tim sẽ ngừng hoạt động dẫn đến tử vong. Khi có các dấu hiệu như run lập cập, lời nói lộn xộn, mất khả năng phối hợp của cơ thể và mệt mỏi thì cần phải cấp cứu ngay.
2. Ai nên tránh tập thể thao khi trời quá lạnh?
Những người mắc bệnh hen, viêm phế quản, có tiền sử mắc bệnh tim, hội chứng Raynaud (bệnh tê cóng trắng đầu ngón chân ngón tay, da tái tím do co thắt mạch máu nhỏ dẫn đến những khu vực này và gây rối loạn tuần hoàn máu). Đây là nhóm người dễ mắc bệnh tim nếu luyện tập thể thao khi trời quá lạnh.
3. Một số khuyến cáo khi luyện tập thể thao trong mùa lạnh
Nói chung, tập thể thao mùa đông là an toàn trừ khi nhiệt độ xuống quá thấp, dưới -0oC, đặc biệt là luyện tập ngoài trời lúc sáng sớm. Để đảm bảo an toàn mọi người cần chú ý:
- Mặc ấm khi luyện tập, nên mặc 3 lớp áo vải sợi tổng hợp, nhẹ, dễ thoát hơi. Tránh mặc trang phục hấp thụ mồ hôi, làm cho cơ thể không thoát khí, nên bổ sung trang phục len (1-2 lớp) để chống lạnh. Ngoài cùng nên mặc lớp siêu nhẹ chống nước và chống gió lùa.
- Nên đội mũ để giữ nhiệt
- Mang găng tay để chống cóng, giá lạnh
- Nên che mặt bằng khăn, mũ len
- Nên theo dõi dự báo thời tiết trước để chuẩn bị dụng cụ khi luyện tập nhằm tránh rủi ro trượt ngã
- Nên mang trang phục đủ ấm, dễ vận động, đặc biệt là khi luyện tập những môn thể thao cần vận động nhiều như chạy bộ, tenis hay xe đạp...
- Uống nhiều nước trước và sau khi luyện tập để bổ sung lượng nước cần thiết cho cơ thể
- Nên nói cho người thân biết địa điểm, tuyến đường trước khi đi tập để đề phòng ngừa những bất trắc xảy ra có thể liên lạc được.
- Nên mang các trang bị thông tin liên lạc như điện thoại di động, máy nhắn tin để khi cần có thể thông tin được với nhau.
- Nên chọn thời điểm phù hợp, không nên luyện tập quá sớm vào buổi sáng hoặc quá muộn vào buổi chiều, nhất là khi trời lạnh. Nếu nhiệt độ quá lạnh dưới 0oC, gió mạnh, thì nên chọn những bài tập trong nhà để thay thế.
- Những người mắc bệnh mạn tính, tuổi cao sức yếu, đang điều trị bệnh thì khi trời lạnh không nhất thiết phải luyện tập, nên tìm những bài tập khác cho phù hợp và phải có người theo dõi để xử lý khi bất trắc xảy ra.
