Sai phạm của dự án 'khủng' ở Bình Định

Hồ Phú Hòa giờ được bao bọc bức tường tôn để che chắn sự nhếch nhác bên trong.

Trong Kết luận thanh tra trách nhiệm của UBND tỉnh Bình Định trong việc thực hiện pháp luật thanh tra, khiếu nại, tố cáo, tiếp công dân và phòng chống tham nhũng; việc quản lý đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh Bình Định đã chỉ ra hàng loạt sai phạm trong xây dựng Khu đô thị - du lịch – văn hóa – thể thao hồ Phú Hòa của Cty CP Tập đoàn Phúc Lộc.

Theo đó, dự án đường Điện Biên Phủ kéo dài; dự án cải tạo, nâng cấp hệ thống tiêu thoát nước hồ Phú Hòa và dự án thanh toán - dự án Khu đô thị - du lịch - văn hóa - thể thao hồ Phú Hòa, TP Quy Nhơn, được UBND tỉnh Bình Định tổ chức mời gọi đầu tư theo hình thức BT, kết quả chỉ có duy nhất nhà đầu tư Cty CP Tập đoàn Phúc Lộc tham gia.

Ngày 1/7/2014, UBND tỉnh Bình Định có văn bản giao cho Cty CP Tập đoàn Phúc Lộc là nhà đầu tư thực hiện 2 dự án: Đường Điện Biên Phủ kéo dài và cải tạo, nâng cấp hệ thống tiêu thoát nước hồ Phú Hòa theo hình thức BT, đồng thời giao dự án khác để thanh toán cho nhà đầu tư được xác định là dự án khai thác quỹ đất của Khu đô thị - du lịch – văn hóa - thể thao hồ Phú Hòa.

Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra, dự án đường Điện Biên Phủ kéo dài và dự án cải tạo, nâng cấp hệ thống tiêu thoát nước hồ Phù Hòa đã được triển khai, nhưng UBND tỉnh Bình Định vẫn chưa làm thủ tục trình Thủ tướng phê duyệt dự án Khu đô thị - du lịch – văn hóa – thể thao hồ Phú Hòa để có quỹ đất thanh toán cho nhà đầu tư.

Mặc dù chưa được bàn giao mặt bằng dự án, nhưng nhà đầu tư đã triển khai thi công một số công trình, hạng mục thuộc dự án đường Điện Biên Phủ kéo dài và dự án cải tạo, nâng cấp hệ thống tiêu thoát nước hồ Phú Hòa khi chưa có thiết kế, bản vẽ thi công, biện pháp thi công và giấy phép xây dựng được phê duyệt.

Trước những sai phạm trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định khẩn trương hoàn thiện hồ sơ dự án Khu đô thị - du lịch – văn hóa – thể thao hồ Phú Hòa, trình Thủ tướng phê duyệt theo đúng thẩm quyền. Thực hiện việc sử dụng quỹ đất để thanh toán cho nhà đầu tư, đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công, pháp luật về đất đai, pháp luật về ngân sách nhà nước và các quy định pháp luật có liên quan.

Chiếc sà lan hút cát giờ nằm phương nắng giữa lòng hồ Phú Hòa.

Khu đô thị - du lịch – văn hóa – thể thao hồ Phú Hòa được UBND tỉnh Bình Định phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 ngày 23/7/2015. Trong đó, 2 dự án BT gồm đầu tư xây dựng đường Điện Biên Phủ nối dài; nạo vét, kè hồ và xây dựng hoàn thiện khu công viên hồ Phú Hòa có vốn đầu tư 1.172 tỷ đồng; khu nhà ở biệt thự, khu dịch vụ, trung tâm thương mại, khách sạn, quảng trường, tuyến phố thương mại đi bộ, khu tâm linh... vốn đầu tư 1.280 tỷ đồng; kinh phí bồi thường giải phóng mặt bằng và xây dựng đồng bộ hạ tầng kỹ thuật khu đô thị 2.550 tỷ đồng. Vị chi Khu đô thị - du lịch – văn hóa – thể thao hồ Phú Hòa có tổng vốn đầu tư trên 5.000 tỷ đồng.

Trước đây, hồ Phú Hòa còn có cái tên là “Ao cá Bác Hồ” có diện tích rộng đến 120ha, là nơi mưu sinh của hàng trăm hộ dân chuyên hành nghề đánh bắt thủy sản ở TP Quy Nhơn. Tuy nhiên, sau khi dự án được triển khai, hiện hồ Phú Hòa chỉ còn chừng vài chục héc ta. Trước năm 1975, chính quyền TX Quy Nhơn (nay là TP Quy Nhơn) từng vận động người dân địa phương đào, mở rộng hồ Phú Hòa để tạo kế sinh nhai, đồng thời điều tiết lũ nước sông Hà Thanh, hạn chế ngập úng phía nam TP Quy Nhơn.

Dự án xây dựng cấp bách kè chống sạt lở và cải tạo, nâng cấp hệ thống tiêu thoát lũ chống ngập úng hạ lưu sông Hà Thanh được UBND tỉnh Bình Định ban hành quyết định phê duyệt dự án và quyết định phê duyệt điều chỉnh, bổ sung dự án với tổng mức đầu tư 3.006 tỷ đồng; trong đó vốn ngân sách trung ương 90%, vốn ngân sách địa phương 10%, mà không điều tra, khảo sát kỹ, không nghiên cứu quy hoạch, chưa được ngân sách trung ương bố trí. Điều này dẫn tới, quyết định phê duyệt chưa đầy đủ căn cứ, cơ sở nên không triển khai thực hiện được dự án như đã phê duyệt.

Theo Thanh tra Chính phủ, mặc dù đã dùng ngân sách địa phương tạm ứng theo hợp đồng cho Cty CP Tập đoàn Phúc Lộc số tiền 201 tỷ đồng, nhưng đến nay vẫn còn dư ứng 137,123 tỷ đồng, đã quá thời hạn phải hoàn khối lượng thanh toán 6 tháng nhưng chưa được thu hồi.

Hồ Phú Hòa trước đây từng rộng 120ha, giờ chỉ còn vài chục héc ta.

“Đến nay, tỉnh Bình Định chưa có quyết định điều chỉnh dự án xây dựng cấp bách kè chống sạt lở và cải tạo, nâng cấp hệ thống tiêu thoát lũ chống ngập úng hạ lưu sông Hà Thanh để làm cơ sở quyết toán”, Thanh tra Chính phủ nêu rõ.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định chỉ đạo Ban Quản lý dự án NN-PTNT Bình Định đôn đốc Cty CP Tập đoàn Phúc Lộc triển khai thi công và hoàn thiện hồ sơ nghiệm thu, quyết toán các công trình, hạng mục thuộc dự án đầu tư xây dựng cấp bách kè chống sạt lở và cải tạo, nâng cấp hệ thống tiêu thoát lũ chống ngập úng hạ lưu sông Hà Thanh để thanh toán phần kinh phí đã tạm ứng. Trường hợp chưa có giá trị khối lượng thực hiện phải kiên quyết thu hồi vốn tạm ứng theo đúng quy định.