Sản xuất nhãn theo GAP

Trao đổi với NNVN, TS Nguyễn Văn Hòa (ảnh), Viện trưởng Viện Cây ăn quả miền Nam (SOFRI) cho rằng, cần tuân thủ SX theo tiêu chuẩn GAP (SX nông nghiệp tốt) thì nhãn XK mới "đầu xuôi, đuôi lọt".

Thưa ông, địa phương nào có tiềm năng chuyên canh và XK nhãn hàng hóa với số lượng lớn?

Vĩnh Long là tỉnh ĐBSCL có diện tích trồng nhãn nhiều nhất, kế đến là Đồng Tháp và Tiền Giang. Ngoài ra, Bến Tre, Trà Vinh cũng có một số vườn nhãn phục vụ XK.  Vừa qua, Cục BVTV đã cấp mã code cho nhãn Bến Tre, Đồng Tháp và một số tỉnh khác để XK sang Mỹ.

Trước đây chúng ta XK nhãn chủ yếu sang Trung Quốc với giống nhãn tiêu da bò. Đến nay chúng ta có thêm thị trường XK mới là Mỹ. Đây là cơ hội lớn cho các nhà vườn trồng nhãn xuất hàng ra thị trường lớn, tất nhiên yêu cầu sản phẩm phải đạt chất lượng cao.

Ngoài giống nhãn Idor còn có giống nào khác có ưu thế trên thị trường XK, thưa ông?

Trong các giống nhãn các nhà vườn đang trồng thì giống nhãn tiêu da bò có năng suất và sản lượng lớn nhất. Trước đây nhãn tiêu da bò rất thuận tiện XK sang Trung Quốc với sản phẩm nhãn sấy hay trái tươi.

Tuy nhiên, những năm gần đây giống nhãn này bị nhiễm bệnh chổi rồng khá nặng, gây thiệt hại, giảm năng suất. Vì thế, nhiều nhà vườn chuyển sang trồng nhãn Idor (ghép chuyển đổi giống) bởi chất lượng khá ngon, năng suất cũng khá cao. Tuy vậy việc vận chuyển đường xa chưa thuận lợi.

Tình hình bệnh chổi rồng trên nhãn và chôm chôm khiến nhà vườn lo lắng. Làm thế nào sản phẩm trái tươi ngon, đáp ứng tiêu chuẩn ATVSTP?

SOFRI đang tiếp tục nghiên cứu về bệnh chổi rồng để có những khuyến cáo hiệu quả nhất đối với bệnh này.

Trước mắt chúng ta áp dụng giải pháp cắt tỉa cành bệnh sau thu hoạch, tiến hành phun thuốc trừ nhện sau khi tỉa và các đợt đọt non vừa mới nhú, khi đọt dưới 1 cm. Cắt bỏ những cành còn tiếp tục nhiễm, loại bỏ các cây ký chủ phụ trên vườn như bồ ngót. Phòng trừ bệnh và nhện trên cây chôm chôm nếu trồng xen.

Tuy nhiên khi sử dụng thuốc BVTV bà con phải thật sự chú ý đến thời gian cách ly để đảm bảo không để lại dư lượng vượt ngưỡng cho phép.

Mùa thu hoạch nhãn

Mô hình SX theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP vừa đảm bảo an toàn cho người SX, người tiêu dùng mà chất lượng sản phẩm cũng tốt hơn. Đặc biệt là ở những mô hình này bệnh chổi rồng cũng ít hơn (quản lý vườn tốt, quản lý sâu bệnh tốt hơn, quản lý được trên diện rộng hơn). Thực tế cách làm này đã thấy có hiệu quả ở Nhị Quý, huyện Cai Lậy (Tiền Giang) và Long Hòa, huyện Bình Đại (Bến Tre).

Mới đây SOFRI vừa công nhận một giống mới từ kết quả lai tạo giữa giống nhãn tiêu da bò (có năng suất cao, nhưng nhiễm chổi rồng) với giống nhãn xuồng cơm vàng (giống có chất lượng ngon và kháng bệnh, nhưng năng suất thấp).

Kết quả ban đầu cho thấy giống mới có khả năng chống chịu bệnh chổi rồng tốt hơn giống nhãn tiêu da bò và cả giống nhãn Idor. Tuy nhiên, viện đang tiếp tục khảo nghiệm giống nhãn này trong điều kiện SX ở các địa phương trước, sau đó nếu có kết quả tốt sẽ cung cấp đến nông dân.

Muốn trái nhãn, chôm chôm đi "Tây", nhà vườn cần làm theo bước nào, thưa ông?

Như tôi đã nói XK nhãn, chôm chôm đi Mỹ là cơ hội tốt cho nhà vườn nước ta, vì đây là thị trường lớn, đòi hỏi chất lượng cao và giá cả tốt hơn. Tuy nhiên nhà vườn cần chú ý chăm sóc tốt vườn của mình, đặc biệt là tuân thủ các tiêu chuẩn GAP, không sử dụng các thuốc nông dược độc hại, bị cấm, tuân thủ thời gian cách ly khi bắt buộc phải sử dụng thuốc.

Vườn cần được cấp mã code để đảm bảo truy nguyên nguồn gốc. Nhà vườn cần liên kết với nhau để tạo vùng SX hàng hóa có diện tích lớn, sản lượng lớn, có thể điều tiết để có sản phẩm quanh năm...

Xin cảm ơn ông!