Siêu tỷ phú Tống Khánh Hậu đi lên từ gánh hàng nước giải khát bán cho học sinh

Báo NNVN xin giới thiệu loạt bài về con đường lập nghiệp của các tỷ phú đó.

Tống Khánh Hậu, sinh năm 1945, người từng đứng đầu các tỷ phú Trung Quốc về sự giàu có đi lên đỉnh cao từ gánh hàng nước giải khát bán cho học sinh.

Tạp chí Bloomberg đánh giá trong số các tỷ phú châu Á, chỉ có nhà phát triển bất động sản ở Hong Kong Lý Khả Sinh, Lý Triệu Cơ và tỷ phú số một Ấn Độ Mukesh Ambani là giàu có hơn Tống.
 

Từ gánh hàng nước giải khát

Năm nay Tống 72 tuổi, ông vẫn bán nước ngọt, và nhiều hàng hóa khác, với tư cách là một trong những người giàu nhất Trung Quốc.

Tỷ phú Tống Khánh Hậu đi lên từ gánh hàng rong
 

Tài sản ròng của Tống năm 2012, theo tạp chí uy tín Bloomberg là 20,1 tỷ USD.

Nước ép trái cây, soda, nước đóng chai đều là sản phẩm của Tập đoàn Wahaha Hàng Châu do Tống sở hữu. Các gia đình ở Trung Quốc cũng mê mẩn sữa bột, quần áo cho trẻ em do tập đoàn của Tống sản xuất.

“Ngay cả ở một đất nước bùng nổ kinh tế và tạo ra một tầng lớp kinh tế thống trị như Trung Quốc, câu chuyện của Tống vẫn rất đặc sắc. Con đường đi giàu có từ bần hàn của ông Tống là rất đáng chú ý không chỉ ở quỹ đạo phát triển mà còn ở cách ông phát triển nó trong bối cảnh kinh tế xã hội Trung Quốc”, Bloomberg bình luận.

Tống chưa từng đi học phổ thông trung học. Ông từng sống trong một xã nông nghiệp từ năm 1964-1978, trong thời kỳ Cách mạng văn hóa. Tống cho biết ông đọc các quyển sách về cách mạng Cộng sản và học được rằng muốn thành công phải kiên trì.

Sau khi Đặng Tiểu Bình, kiến trúc sư nền kinh tế Trung Quốc lên nắm quyền, Tống cùng hai giáo viên về hưu mở một cửa hàng tạp hóa năm 1987 với 22.000 USD vay từ người thân.
 

Đến tỷ phú đô la

Tống Khánh Hậu giờ đây là Chủ tịch Hội đồng quản trị của Tập đoàn Wahaha. Tên tập đoàn này nghĩa là “tiếng cười trẻ em”. Dù là lãnh đạo cao nhất của tập đoàn, ông Tống vẫn giữ thói quen tiết kiệm và thậm chí hơi độc đoán, những điều mà ông đã rèn giũa từ khi mở cửa hàng tạp hóa đầu tiên. Khi đó, ông Tống phải quản lý mọi chi phí, tìm cách tiết kiệm tới từng cây chổi.

Chủ tịch Tống của Wahaha thường ngủ ở tầng 6 trụ sở tập đoàn tại Hàng Châu, thủ phủ tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc. Một ngày làm việc của ông bắt đầu từ 7 giờ sáng. Ông Tống ăn sáng ở công ty. Đến bữa trưa, ông Tống xuống căng tin như các nhân viên khác, ăn thức ăn giống mọi người. 23h là lúc ông Tống kết thúc công việc thường ngày.

“Khi bạn nghèo, bạn phải nghĩ mọi cách để cuộc sống tốt đẹp hơn. Trải nghiệm đó giúp tôi chịu đựng mọi thứ”, ông Tống nói, nhắc lại thời ông đứng bán thuốc lá bên ngoài trung tâm mua sắm ở Bắc Kinh.

“Tôi không có sở thích nào đặc biệt ngoài hút thuốc lá và uống trà”, ông Tống nói trong một lần trả lời phỏng vấn BBC.

Tính đến năm 2011, Tập đoàn Wahaha kiếm được 11 tỷ USD, chiếm 7,2% thị phần nước giải khát Trung Quốc. Ngoài nước giải khát, sữa bột cho trẻ em, ông Tống cũng kinh doanh nước khoáng và trà xanh, nhằm vào thị trường cho người trưởng thành.

Ở Trung Quốc, theo thống kê của Bloomberg, nước giải khát của Wahaha đứng thứ ba, sau Coca-Cola và Tingyi của Hong Kong.

Ông Tống và vợ là Thi Yếu Trân cùng con gái Kelly Tống (Tống Phục Lê) giữ khoảng 80% cố phiếu của tập đoàn. Giới phân tích kinh doanh Trung Quốc cho biết ông Tống dường như muốn theo đuổi việc phát triển thương hiệu ra nước ngoài.

“Tôi leo lên từ đáy xã hội”, ông Tống nói về con đường làm giàu của mình. Sau năm 1976, khi ông Đặng Tiểu Bình bắt đầu cải cách kinh tế Trung Quốc, ông Tống bắt đầu đi bán hàng cho các công ty cung cấp những mặt hàng thiếu hụt thời đó như thịt, xe đạp và ti vi.

Một trong những việc ông Tống từng làm là bán hàng cho một công ty nước giải khát. Ông bán cho các học sinh cấp 2 tại một trường ở Hàng Châu. Năm 1987, ông bắt đầu con đường kinh doanh riêng khi mở một cửa hàng cung cấp nước giải khát. Ông Tống mất hai thập kỷ khẳng định vị trí của mình tại các vùng nông thôn, nơi thu nhập người dân tăng dần lên và sự cạnh tranh bớt khốc liệt hơn ở thành phố.

Tống cho biết thời điểm ông gặp khó khăn nhiều nhất là năm 1989, khi ông thuyết phục 2.000 công nhân trong một công ty nước giải khát do nhà nước sở hữu ra làm riêng. “Mọi người phản đối tôi, dù trước đó tôi được nhà nước chỉ định làm người đứng đầu công ty đang làm ăn thất bại. Họ nói tôi là người theo chủ nghĩa tư bản, một định nghĩa rất xấu thời bấy giờ”.

Sau khi thuyết phục được mọi người cùng mình mở công ty riêng, công việc làm ăn phát đạt hơn. “Các tranh cãi biến mất bởi kết quả kinh doanh tốt, đó là điều khiến các lời phàn nàn im bặt”, ông Tống kể.

Được hỏi về định hướng tương lai, Tống nói ông sẽ để con gái Kelly kế thừa tập đoàn khi ông nghỉ hưu. Câu nói mà ông Tống thấy tâm đắc nhất là của nhà lãnh đạo Đặng Tiểu Bình: “Những người đã giàu nên giúp những người khác trở nên giàu có”. Tống nói ông mong muốn thực hiện điều này với những người dân của mình.