Sửa đổi 5 tiêu chí xây dựng NTM

Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 342/QĐ-TTg sửa đổi 5 tiêu chí trong Bộ tiêu chí quốc gia về NTM ban hành tại Quyết định số 491/QĐ-TTg ngày 16/4/2009. Theo đó, 5 tiêu chí được sửa đổi là tiêu chí số 7 về chợ nông thôn, tiêu chí số 10 về thu nhập, tiêu chí số 12 về về cơ cấu lao động, tiêu chí số 14 về giáo dục và tiêu chí số 15 về y tế.

Theo đó, tiêu chí về thu nhập được sửa lại là thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn (triệu đồng/người), chỉ tiêu chung cho cả nước năm 2012 là 18 triệu đồng, năm 2015 là 26 triệu đồng và năm 2020 là 44 triệu đồng.

Tiêu chí thu nhập bình quân cụ thể cho vùng trung du, miền núi phía Bắc, vùng Bắc Trung Bộ cùng là 13 triệu đồng, 18 triệu đồng và 35 triệu đồng lần lượt trong các năm 2012, 2015, 2020; vùng duyên hải Nam Trung Bộ và vùng Tây Nguyên cùng là 16 triệu đồng, 23 triệu đồng và 40 triệu đồng cho các năm 2012, 2015 và 2020. Vùng Đồng bằng sông Hồng và vùng Đồng bằng sông Cửu Long cùng có tiêu chí 20 triệu đồng, 29 triệu đồng và 49 triệu đồng trong 3 năm: 2012, 2015 và 2020. Vùng Đông Nam Bộ có tiêu chí cao nhất cả nước, lần lượt tương ứng trong năm 2012, 2015 và 2020 là 24 triệu đồng, 34 triệu đồng và 58 triệu đồng.

Chỉ tiêu cụ thể đạt chuẩn theo từng năm giữa các giai đoạn do Bộ NN- PTNT phối hợp cùng với Bộ KH-ĐT hướng dẫn chi tiết. Các xã thuộc Nghị quyết 30a/2008/NQ-CP được áp dụng mức của vùng Trung du miền núi phía Bắc. Các xã đạt chuẩn phải có tốc độ tăng thu nhập bình quân đầu người của xã không thấp hơn tốc độ tăng thu nhập bình quân đầu người tối thiểu khu vực nông thôn của vùng do Bộ NN-PTNT phối hợp cùng với Bộ KH-ĐT hướng dẫn chi tiết và công bố.

Đẩy mạnh SX để tăng thu nhập cho người dân

Sửa tiêu chí "cơ cấu lao động" thành "tỉ lệ lao động có việc làm thường xuyên". Theo đó, thay vì tính theo tỉ lệ lao động trong độ tuổi làm việc trong lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp thì quy định mới tính theo tỉ lệ người làm việc trên dân số trong độ tuổi lao động.

Đối với chỉ tiêu này, quyết định nêu rõ chỉ tiêu chung và từng vùng là đạt từ 90% trở lên.

Về tiêu chí chợ nông thôn, nội dung "chợ đạt chuẩn của Bộ Xây dựng" được thay thế bằng nội dung "chợ theo quy hoạch, đạt chuẩn theo quy định".

Quyết định cũng sửa đổi nội dung "phổ cập giáo dục trung học" trong tiêu chí về giáo dục thành "phổ cập giáo dục trung học cơ sở".

Nội dung tỉ lệ người dân tham gia các hình thức Bảo hiểm y tế trong tiêu chí số 15 về y tế được sửa đổi thành "Tỉ lệ người dân tham gia Bảo hiểm y tế" với chỉ tiêu chung cho cả nước đạt từ 70% trở lên, chỉ tiêu cho các vùng là đạt.

Có thể nói với quyết định này của Thủ tướng gần như đã tháo gỡ được “nút thắt” khó khăn nhất mà lâu nay đại bộ phận người dân và chính quyền nhiều địa phương chưa tìm được “thần chú” mà “mã hóa” nó ra. Cá nhân chúng tôi cũng đã đến nhiều xã làm NTM, ghi nhận được nhiều ý kiến hết sức tâm huyết của người dân và cán bộ địa phương về những khúc mắc của họ xung quanh Bộ tiêu chí lúc đầu được ban hành.

Ngay trong cuộc họp của Ban chỉ đạo Chương trình MTQG xây dựng NTM ngày 6/12/2012, đại diện nhiều Bộ, ngành, địa phương, chuyên gia đã làm rõ thêm những vướng mắc, tồn tại về những bất cập của một số tiêu chí NTM. Và phần lớn các ý kiến đều đề nghị lãnh đạo Bộ NN-PTNT có văn bản đề nghị Chính phủ sớm có điều chỉnh một số tiêu chí nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn, góp phần thúc đẩy chiến lược quốc gia xây dựng NTM đạt kết quả tốt.

Trong hội nghị hôm đó, ý kiến của đại diện các tỉnh tỉnh Vĩnh Phúc, Thái Bình, các ngành Tài chính, KHĐT, Tổng cục Thống kê đều đồng tình với việc cần phải sửa một số tiêu chí. Đáng chú ý là tiêu chí thu nhập được tranh luận rất sôi nổi với một trách nhiệm rất cao. Cuối cùng phần lớn các đại biểu đồng ý nên đưa ra một con số tuyệt đối. Điều này ngay bản thân quyết định điều chỉnh lần này của Chính phủ đã thể hiện được điều đó.

Phân tích vấn đề này, ông Nguyễn Văn Liệu, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cho rằng: “Ở góc độ khoa học thì tính toán thu nhập mà đưa ra con số tương đối là chưa ổn và không hợp lý. Nếu đưa ra con số tuyệt đối là thu nhập bình quân cụ thể một người là bao nhiêu, 18 hay 20 triệu đồng/năm thì ngay ở xã người ta cũng tự xác định được mình đã đạt chuẩn tiêu chí NTM rồi hay chưa. Tức là không còn phải chờ đến hết quý I năm sau khi mà ngành thống kê công bố mức thu nhập toàn tỉnh rồi xã mới nhìn vào đó để đánh giá cho xã mình”.

Từ Thanh Hóa, ông Đỗ Thế Hạnh, Chánh Văn phòng BCĐ xây dựng NTM, cho hay: “Đây sẽ là điều kiện tốt nhất động viên cán bộ và nhân dân tích cực hơn trong việc ra sức xây dựng quê hương”.