Đội bay 747 của British Airlines. Ảnh: Telegraph.
Động thái này có thể gây buồn cho người hâm mộ máy bay và hành khách yêu mến nó, nhưng chắc chắn điều đó không có gì ngạc nhiên.
Chiếc máy bay phản lực khổng lồ nổi tiếng đã “bay vào hoàng hôn” trong nhiều năm nay.
Hành khách có thể thích không gian thêm được cung cấp bởi "nữ hoàng bầu trời" của Boeing, nhưng nỗi lo “cơm áo gạo tiền” dễ dàng đè bẹp thị hiếu của họ.
Lý do cho quyết định của British Airways là loại máy bay bốn động cơ khổng lồ như 747 quá đắt để vận hành. Nhiều hãng hàng không khác cũng đưa ra lựa chọn tương tự.
Trước hết là bảo trì. Giữ bốn động cơ chạy theo tiêu chuẩn yêu cầu số tiền nhiều hơn để duy trì máy bay phản lực động cơ đôi hiện đại.
Trong thực tế, nhiều chiếc 747 vẫn đang được sử dụng có động cơ cũ hơn, đòi hỏi nhiều nhân lực bảo trì hơn so với các phiên bản mới.
Sau đó là chi phí nhiên liệu, chiếm khoảng một nửa số tiền cần thiết trong việc điều hành một hãng hàng không đường dài.
Hai động cơ đương nhiên tiết kiệm nhiên liệu hơn bốn, đặc biệt khi chúng là những tuabin khí hiện đại, mức tiêu thụ nhiên liệu cực thấp khi so sánh với các mô hình cũ.
Với giá dầu quá thấp tại thời điểm này, chi phí nhiên liệu không phải là vấn đề quan trọng hàng đầu. Tuy nhiên, một khi giá bắt đầu tăng, từng xu trên mỗi thùng nguyên liệu có thể có nghĩa là chênh lệch giữa lãi và lỗ. Vào thời điểm đó, vấn đề máy bay khát nhiên liệu sẽ trở lại là vấn đề quan trọng nhất.
Quy định an toàn cũng thúc đẩy thay đổi. Khi các động cơ trở nên đáng tin cậy hơn nhiều, các nhà chức trách quyết định máy bay chỉ với hai động cơ là an toàn để bay các tuyến đường dài, xa - điều thường khiến chúng cách xa sân bay nếu chẳng may có sự cố.
Hơn thế nữa, ở thời đại hàng không phát triển như hiện nay, khả năng hỏng động cơ kép là khó được chấp nhận và cũng khó có thể xảy ra. Điều này dẫn đến hệ số an toàn của việc có bốn động cơ không còn cần thiết nữa.
Cuối cùng, có những lo lắng về việc làm đầy máy bay được trang bị thường xuyên để chở hơn 450 hành khách. Đối với ngành kinh doanh hàng không, số hành khách lớn dẫn đến lợi nhuận thu về cũng lớn, nhưng để kiếm đủ hành khách cho một chuyến bay thời đại dịch Covid-19 thật khó khả thi.
Nếu các hãng hàng không có thể lấp đầy một chiếc Boeing 747, thì họ có thể dễ dàng kiếm tiền. Nhưng khi họ không thể, thì đó là một vấn đề.
Các chuyến bay theo lịch trình hầu như luôn phải hoạt động, thường phải thực hiện hợp đồng với các sân bay và chính phủ để lấp chỗ cất cánh và hạ cánh có giá trị, và khi có ghế trống, hãng có thể mất tiền trên một chuyến bay.
Với 747-400 - mô hình mà British Airways sử dụng - có chi phí hoạt động mỗi giờ khoảng 27.000 USD, cú đánh từ máy bay đang bay không đủ hành khách nhanh chóng tăng tốc.
Trong thế giới Covid-19 nơi nhu cầu du lịch hàng không đã sụp đổ, việc giữ những chiếc máy bay khổng lồ sẽ không có ý nghĩa gì khi bạn không có nhiều hy vọng để lấp đầy chúng.
Đây không phải là một vấn đề cụ thể đối với Boeing. Năm ngoái, Airbus tuyên bố họ kết thúc việc sản xuất siêu máy bay hai tầng A380 do chỉ giành được 251 đơn đặt hàng, một phần ba số lượng mà họ hy vọng.
Nhiều hãng hàng không bao gồm British Airways nhanh chóng đưa A380 ra khỏi danh sách máy bay phục vụ khi virus Corona tấn công. Nhiều người đã nói rằng họ sẽ không bay chúng một lần nữa, với phí vận hành trị giá 30.000 USD/giờ.
Một lý do khác cho sự sụp đổ của máy bay cỡ lớn và siêu máy bay là cách thức bay. Hành khách không thích "hub and spoke” (tạm dịch là mô hình "trục bánh xe và nan hoa". Mô hình này được áp dụng trong ngành vận chuyển, nhất là hàng không).
Theo đó, các máy bay lớn vận chuyển số lượng lớn người trên những chuyến bay dài giữa các sân bay lớn, trước khi đổi sang máy bay nhỏ hơn cho các hành trình ngắn hơn và đến đích cuối cùng.
Không ai muốn dành nhiều thời gian trên không hơn cùng với những rắc rối liên quan đến việc di chuyển qua các sân bay bổ sung.
Không có gì lạ khi mô hình "điểm tới điểm" chiến thắng, với những chiếc máy bay nhỏ hơn một chút đưa mọi người vào những hành trình dài trực tiếp.
Một vài tuần trước, Boeing úp mở rằng họ sẽ ngừng chế tạo 747 trong một năm hoặc lâu hơn, nói rằng họ đang "tiếp tục đánh giá" khả năng tồn tại của nó.
Đây được coi là một dấu hiệu cho thấy khi đơn đặt hàng cho các mô hình vận tải hàng hóa được hoàn thành, dây chuyền sản xuất sẽ đóng cửa.
Quyết định của British Airways chỉ là một bước nữa thúc đẩy “nữ hoàng bầu trời” mất vương miện cho những máy bay nhỏ hơn, hiệu quả hơn.
