Tam Dương chuyển mình

Vùng đất cổ

Năm 1977, Tam Dương sáp nhập vào Lập Thạch, thành huyện Tam Đảo. Năm 1978, Tam Dương tách khỏi Lập Thạch, sáp nhập vào huyện Bình Xuyên. Đến 9/6/1998 Tam Dương lại được tái lập thành huyện mới…

Sự nhập, tách không đem lại cho Tam Dương thay đổi về đời sống, kinh tế. Mảnh đất vốn nghèo, đất đai manh mún, không có nguồn phù sa màu mỡ bồi đắp (Tam Dương chỉ có sông Phó Đáy – một phụ lưu của sông Lô chảy qua) nên SX nông nghiệp có năng suất không cao. Các khoáng sản để tạo ra nguồn thu, tạo ra sự “đổi đời” cũng nghèo nàn, manh mún, ít giá trị như Hoàng Đan có cát sỏi, Thanh Vân, Hướng Đạo có cao lanh, Hoàng Lân có than bùn, Thanh Vân có sắt… 

Mặc dù không được ưu ái về đất đai, nhưng người dân Tam Dương chịu khó làm ăn, suy nghĩ cách canh tác cho hiệu quả, đã tạo ra nhiều vùng đất có cây trồng tốt. Tam Dương từng bước khai thác thế mạnh cây, con, tạo ra nguồn đặc sản có giá trị. Qua nhiều năm, Tam Dương đã ổn định những cây trồng phù hợp như lúa, sắn, cây ăn quả, chè (ở các vùng đồi thấp). Về gia súc, gia cầm có trâu, bò, dê, lợn, gà, vịt... Các vùng rừng, đồi núi, tận dụng phát triển đàn ong mật…

Trong quá trình canh tác, Tam Dương đã tạo ra một số đặc sản có giá trị, có tiếng trong vùng và lan truyền sang các địa phương khác. Ở Hợp Thịnh, không những nổi tiếng từ lâu là vùng ngô năng suất cao, mà còn tạo ra các giống ngô quý, có nhiều dinh dưỡng và ăn ngon, vị lạ. Ở Đồng Tĩnh có giống dừa ngon, được ví là “dừa Bến Tre của Vĩnh Phúc”. Duy Phiên có giống dưa chuột ăn giòn, một thời đã là hàng đóng hộp xuất khẩu có tiếng.
 

8 năm kiên trì phấn đấu

Kể từ 2011, sau 8 năm thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM, bước đầu Tam Dương đã thu được những kết quả đáng khích lệ. Bộ mặt nông thôn Tam Dương đã có nhiều đổi mới, đời sống vật chất và tinh thần được nâng cao. Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn từ 15,4 triệu đồng năm 2011 tăng lên 34 triệu đồng/người năm 2018. 

Hạ tầng thiết yếu được quan tâm xây dựng. 100% số xã đã được quy hoạch và quản lý xây dựng theo quy hoạch NTM. Đường giao thông liên xã liên thôn, nội đồng được cứng hóa, tu sửa, nâng cấp. Hệ thống thủy lợi cơ bản đáp ứng theo nhu cầu. Hệ thống điện lưới, viễn thông phục vụ SX và nhu cầu sinh hoạt của dân. 

Giáo dục đào tạo được quan tâm đặc biệt. Công tác y tế, chăm sóc sức khỏe của dân được đầu tư. Tỷ lệ người tham gia BHYT đạt trên 85%. Tỷ lệ hộ nghèo giảm dần theo các năm (năm 2018, tỷ lệ hộ nghèo toàn huyện còn 2,66%). Các mô hình phát triển SX có hiệu quả được nhân rộng. 

Người dân đã áp dụng rất tốt tiến bộ KHKT vào SX, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nâng cao chất lượng các sản phẩm hàng hóa của huyện như dưa chuột, bí đỏ, su su… góp phần nâng cao thu nhập cho người dân. Đặc biệt trên địa bàn huyện, đã hình thành các vùng SX nông nghiệp hàng hóa tập trung như dưa chuột tại xã An Hòa, thị trấn Hợp Hòa. Su su, mướp tại xã Kim Long. Rau VietGAP tại xã Vân Hội…

Mục tiêu trước mắt của Tam Dương, là chỉ đạo xã Đồng Tĩnh thực hiện hoàn thành 19/19 tiêu chí xã NTM. Phấn đấu hết năm 2019, huyện Tam Dương có 12/12 xã đạt chuẩn NTM. Chỉ đạo 11 xã đã đạt chuẩn NTM tiếp tục củng cố, nâng cao chất lượng các tiêu chí, tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch xã NTM nâng cao, thôn dân cư NTM kiểu mẫu và xã NTM kiểu mẫu…