Tâm huyết với điều, nông dân sống khỏe

Thuận lợi lớn nhất là Bộ NN-PTNT và Hiệp hội Điều VN (Vinacas) đang có nhiều chính sách và việc làm cụ thể, quyết tâm giúp nông dân cải tạo vườn điều để nông dân có thể yên tâm canh tác…

VÌ SAO PHẢI CẢI TẠO?

Theo ông Nguyễn Văn Hòa, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt, cây điều nước ta phát triển rất nhanh, từ thập niên 80 thế kỷ trước, cây điều được đưa vào cơ cấu cây trồng (lâm nghiệp), đến năm 1990 trở thành một trong những cây công nghiệp lâu năm XK chủ lực. Chỉ tính riêng năm 2013, kim ngạch XK điều đạt trên 1,65 tỷ USD.

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, nhiều diện tích điều bị đốn bỏ chuyển sang trồng các cây khác có lợi thế so sánh cao hơn; năng suất và sản lượng điều giảm sút; hiệu quả SX điều thấp so với một số cây trồng khác như cao su, cà phê, hồ tiêu.

Nguyên nhân chính là do chưa quan tâm đúng mức đến xây dựng, phát triển vùng SX điều nguyên liệu, người trồng thiếu động lực trong việc đầu tư, áp dụng TBKT sử dụng giống mới, diễn biến thời tiết bất thuận dẫn đến năng suất thấp.

Đến nay, diện tích điều cả nước chỉ còn khoảng 310.000 ha, năng suất bình quân 9,1 tạ/ha, sản lượng 285.000 tấn, chỉ đáp ứng được khoảng 40% nhu cầu chế biến điều trong nước (60% nguyên liệu phải nhập khẩu).

Trước tình hình này, Bộ NN-PTNT đã đưa ra chính sách, giải pháp phát triển ngành điều bền vững, trong đó đặc biệt chú trọng đến công tác tái canh, cải tạo vườn điều. Hiện diện tích điều già cỗi, sâu bệnh nhiều, giống không đạt yêu cầu cần trồng tái canh, cải tạo tập trung ở các tỉnh Bình Phước, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Thuận, Gia Lai, Bình Định.

Mục tiêu đến năm 2020 tái canh, cải tạo được 60.000 ha, đưa tổng diện tích điều lên 350.000 ha, năng suất bình quân đạt 15 tạ/ha, sản lượng nâng lên 450.000 tấn. Nhiều chính sách và giải pháp về tín dụng, KHKT được Cục Trồng trọt và Vinacas từng bước chuyển giao cho nông dân để đẩy mạnh thâm canh, thực hiện tạo tán, tỉa cành, ghép cành, bón phân, phòng trừ sâu bệnh, tăng tỷ lệ ra hoa, đậu quả, nhất là vùng chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu.

KHỎE NHỜ ĐIỀU

Nhiều hộ nông dân đã chứng minh gia đình họ có thể sống ổn định, thậm chí nhiều người còn có chút “của ăn của để” nếu biết cách khai thác tốt vườn điều.

Đơn cử như tại vùng điều trọng điểm Bình Phước, có khá nhiều hộ dân và nhóm phát triển điều đã biết cách chăm sóc, cải tạo vườn điều để đạt năng suất từ 15 - 30 tạ/ha. Tại nhóm phát triển điều bền vững xã Tiến Hưng (huyện Đồng Phú) có 38 hộ trồng điều, diện tích 116 ha, tuổi vườn điều trên 20 năm, trồng bằng cây thực sinh, năng suất bình quân của toàn nhóm đạt 15 - 18 tạ/ha.

Hộ bà Đỗ Thị Ngát, xã Tiến Hưng trồng 2 ha điều 23 năm tuổi, liên tiếp nhiều năm đạt năng suất 30 tạ/ha. Nhờ có nhiều giải pháp để cải tạo vườn điều nên ngay cả những thời điểm bất lợi về thời tiết (như năm 2012 - 2013), năng suất vườn cây của bà Ngát vẫn gấp hơn 2 lần mức trung bình của cả nước (trên 20 tạ/ha).

Còn hộ ông Hoàng Văn Hữu xã Phú Nghĩa (huyện Bù Gia Mập) có tới 13 ha điều trồng từ năm 1990 bằng cây thực sinh, cho năng suất từ 25 - 30 tạ/ha. Mỗi vụ thu hoạch, gia đình ông Hữu thu về cả tỷ đồng từ tiền bán điều, chưa kể các thu nhập từ cây, con phụ khác xen canh trong vườn.

Để đạt được những thành quả trên, những hộ này luôn có ý thức chăm sóc vườn rất cẩn thận, chu đáo. Đặc biệt là công tác làm cỏ cho vườn cây; hàng năm bón phân 2 lần trước khi cây ra hoa và sau khi thu hoạch quả; phun thuốc trừ sâu, bệnh sau khi cây rụng lá, phát hiện và kịp thời diệt trừ sâu đục thân, đục cành… Qua nhiều năm gắn bó vườn cây, các hộ trên đã chứng minh rằng, nếu tâm huyết với cây điều, gia đình họ vẫn hoàn toàn sống khỏe!