Tàn phá đê Phú Thọ, liệu có bảo kê? - Lộ diện 'thế lực ngầm'

Mặc dù được UBND tỉnh Phú Thọ cho thuê đất nhằm mục đích đầu tư bến bãi bốc xếp vật liệu và trạm trộn bê tông nhựa (tại xã Cao Xá, huyện Lâm Thao), nhưng Cty CP Thượng Long lại đầu tư xây dựng các công trình kiên cố, vi phạm nghiêm trọng Luật Đê điều, Luật Phòng chống thiên tai và chống các văn bản yêu cầu xử lý.

Khi DN xem thường pháp luật

Theo điều tra của NNVN, hiện Cty CP Thượng Long có hai điểm xây dựng bến bãi bốc xếp vật liệu xây dựng. Một ở xã Cao Xá, huyện Lâm Thao, một ở xã Phượng Lâu, TP Việt Trì. Cả hai cơ sở này đều có những hành vi vi phạm vô cùng nghiêm trọng, diễn ra trong thời gian dài, nhưng không hiểu sao các cơ quan ban ngành liên quan lại không (hoặc chưa) tổ chức xử lý nghiêm theo qui định của pháp luật.

Tại điểm kinh doanh ở xã Cao Xá, trên giấy tờ thủ tục đăng ký kinh doanh, Cty CP Thượng Long đã xin đăng ký kinh doanh bến bãi bốc xếp vật liệu xây dựng, trộn bê tông, đồng thời xin chủ trương đầu tư dự án nhà máy sản xuất gạch Block không nung và ngói màu không nung.

Mặc dù đã có hợp đồng thuê đất và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng trong khi dự án chưa được chấp nhận chủ trương đầu tư thì Cty này đã tự ý xây móng nhà xưởng sản xuất gạch trái phép ở bên ngoài bãi sông, vi phạm nghiêm trọng Luật Đê điều, Luật PCTT...

Có mặt tại điểm xây dựng của Cty CP Thượng Long ở Cao Xá, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng vì mức độ vi phạm vô cùng nghiêm trọng và bất chấp pháp luật của DN này.

Mặc dù chưa hề có giấy phép của cơ quan có thẩm quyền nhưng Cty Thượng Long đã tự ý xây móng và cột nhà xưởng kiên cố ngay trên phần bờ sông giữa đê Tả Thao và khu vực kè. Hoạt động sản xuất kinh doanh diễn ra vô cùng rầm rộ, hết công suất, mặc dù theo chúng tôi được biết, điểm xây dựng này đã bị Hạt Quản lý đê Lâm Thao và TX Phú Thọ liên tục lập biên bản vi phạm tới lần thứ 3.

Cụ thể, chỉ trong tháng 7/2015 vừa rồi, Hạt Quản lý đê Lâm Thao và TX Phú Thọ đã 2 lần tổ chức kiểm tra và lập biên bản vào các ngày 13 và 30, nội dung các biên bản này đều ghi rõ: Tại Km 94+400 tuyến đê Tả Thao thuộc xã Cao Xá, Cty CP Thượng Long đã vi phạm khoản 5 Điều 7 của Luật Đê điều: Xây dựng móng và cột nhà xưởng sản xuất gạch không nung ngoài bãi sông khi chưa có giấy phép của các cấp thẩm quyền. Cơ quan này cũng yêu cầu đình chỉ ngay vi phạm trên của Cty Thượng Long, tạm dừng việc lắp dựng cột nhà xưởng và tháo dỡ những cột đã hoàn thành, tháo dỡ toàn bộ phần móng đã xây dựng, hoàn trả lại mặt bằng bãi sông nhằm đảm bảo hành lang bảo vệ đê, kè.

Trong biên bản lập vào ngày 13/7, cơ quan chức năng yêu cầu Cty CP Thượng Long chấp hành xong trước ngày 15/7. Mọi việc không có gì biến chuyển. Ở biên bản lần 2 tiếp tục yêu cầu phải tháo dỡ trước ngày 31/7, nhưng thời điểm chúng tôi có mặt thì Cty này cơ bản đã xây dựng xong. Mọi hoạt động trái phép, xâm hại đê điều vô cùng nghiêm trọng vẫn diễn ra bình thường, như chưa hề có văn bản kiểm tra, làm việc nào của cơ quan chức năng cả.

Vì sao Cty Thượng Long lại coi thường pháp luật đến mức như vậy?

Điều tra thêm chúng tôi được biết, không chỉ riêng điểm vi phạm tại Cao Xá mà tại xã Phượng Lâu, Cty CP Thượng Long cũng đã có những vi phạm nghiêm trọng về đê điều, hành lang thoát lũ, phòng chống thiên tai trong một thời gian dài.

Cụ thể, tại Km 62+200 tuyến đê hữu Lô, Cty Thượng Long đã tự ý đổ đất làm mố cầu cảng lấn chiếm lòng, bãi sông và xây dựng nhà khung sắt nằm trong hành lang bảo vệ kè, vi phạm khoản 5, khoản 7 điều 7 Luật Đê điều, khoản 4 điều 12 Luật Phòng chống thiên tai... Điều đáng nói là những vi phạm này của Cty Thượng Long đã được kết luận từ những năm trước, các cơ quan chức năng liên tục yêu cầu chấm dứt vi phạm nhưng mọi việc vẫn cứ tái diễn, phía DN ngày càng ngang nhiên, không chấp hành.

Mới đây nhất, UBND TP Việt Trì có văn bản yêu cầu Cty Thượng Long chấm dứt các hoạt động vi phạm nêu trên, đồng thời phải trả lại mặt bằng khu vực vi phạm như hiện trạng ban đầu trước ngày 12/5/2015. Nếu Cty không thực hiện và tiếp tục vi phạm sẽ xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Mặc dù hết lần này đến lượt khác nhận được các văn bản yêu cầu xử lý vi phạm, tuy nhiên, không những không chấp hành mà Cty CP Thượng Long còn có những vi phạm nghiêm trọng hơn. Bằng chứng là tại thời điểm chúng tôi điều tra, các hành vi vi phạm tại các xã Cao Xá, Phượng Lâu vẫn tiếp tục tiếp diễn. Dư luận cho rằng, với mức độ vi phạm liên tục kéo dài như thế này thì chắc chắn Cty Thượng Long được bảo kê, bao che mới không bị xử lý. Nghi vấn này xin được chuyển cho UBND tỉnh Phú Thọ.

Bất lực hay cố tình bao che?

Trong khi hàng loạt sai phạm về đất đai, vi phạm Luật Đê điều, Luật Phòng chống thiên tai của Cty CP Thượng Long chưa bị xử lý thì DN tiếp tục xin chủ trương đầu tư dự án Nhà máy sản xuất gạch Block không nung tại chính địa điểm vi phạm với tổng mức đầu tư khoảng 11 tỷ đồng. Điều đáng ngạc nhiên là một số văn bản của các cơ quan chức năng dường như lại có ý ủng hộ những sai phạm của Cty Thượng Long.

Trong văn bản số 322 về việc xin chủ trương đầu tư dự án Nhà máy sản xuất gạch Block không nung tại xã Cao Xá của Cty Thượng Long do ông Thiều Vinh, Chánh Văn phòng UBND tỉnh Phú Thọ ký vào ngày 10/6/2015 có đoạn: Thực hiện ý kiến của Chủ tịch UBND tỉnh, VP UBND tỉnh chuyển văn bản và dự án nêu trên đến Sở Kế hoạch và Đầu tư để xem xét, hướng dẫn DN thực hiện các thủ tục theo đúng quy định hiện hành.

Ngay sau khi nhận được văn bản của Sở KH-ĐT Phú Thọ, ngày 6/8/2015, Sở NN-PTNT tỉnh này đã tổ chức kiểm tra và có những kết luận cực kỳ rõ ràng về những sai phạm của Cty Thượng Long với nội dung như sau: Tại vị trí nêu trên, hiện Cty Thượng Long đang tiến hành xây dựng công trình khi chưa được cấp có thẩm quyền cấp phép. Chi cục Đê điều và PCLB đã nhiều lần lập biên bản yêu cầu Cty tháo dỡ vi phạm, Sở NN-PTNT đã có văn bản yêu cầu UBND huyện Lâm Thao xử lý vi phạm nêu trên, tuy nhiên, đến nay Cty không chấp hành yêu cầu của cơ quan chức năng và cố tình tiếp tục vi phạm.

Cũng trong văn bản này, ông Trần Quốc Bình, Phó GĐ Sở NN-PTNT Phú Thọ đề nghị: Để thực hiện nghiêm pháp luật về đê điều và PCTT, đề nghị Sở KH-ĐT báo cáo UBND tỉnh không đồng ý chủ trương đầu tư dự án và yêu cầu Cty CP Thượng Long phải dừng ngay các hoạt động xây dựng, tháo dỡ các vi phạm tại vị trí trên. Dự án chỉ được phép triển khai khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo quy định tại Điều 26 của Luật Đê điều về sử dụng bãi sông nơi chưa có công trình xây dựng.

Mặc dù sai phạm đã rõ ràng, kết luận của một số cơ quan chức năng cũng đã rõ ràng, nhưng không hiểu vì lý do gì mà những sai phạm của Cty Thượng Long vẫn ngang nhiên tiếp diễn.

Không chỉ ngang nhiên vi phạm Luật Đê điều, Luật PCTT, DN này còn vi phạm, làm trái với Quyết định số 1401/QĐ-UBND ngày 29/5/2012 của UBND tỉnh Phú Thọ. Đặc biệt, khi tiếp xúc với PV NNVN, ông Nguyễn Văn Lưu, Giám đốc Cty Thượng Long một mặt thừa nhận các sai phạm nêu trên nhưng mặt khác cũng liên tục đề xuất UBND tỉnh Phú Thọ chấp thuận chủ trương đầu tư cho DN này triển khai dự án.